Theo Hội Cà phê Quốc gia (National Coffee Association), người Mỹ uống 517 tách cà phê mỗi ngày trong năm 2022 và 66% người Mỹ được khảo sát cho biết họ có uống cà phê vào ngày hôm trước. Mối lo loạn nhịp tim do cà phê đã ám ảnh nhiều người.
Nhưng, nay một nghiên cứu mới khả tín cho biết, chất kích thích yêu thích của bạn có thể không quá rủi ro cho sức khỏe tim mạch dù vẫn có thể gây ra những vấn đề sức khỏe khác.
Cà phê không gây co thắt tâm nhĩ
Nghiên cứu mới không tìm thấy ảnh hưởng của chất caffeine trong cà phê đối với các cơn co thắt tâm nhĩ. Được công bố ngày 22 Tháng Ba trên tập san New England Journal of Medicine (NEJM), nghiên cứu khẳng định uống cà phê không làm tăng nhịp tim bất thường (một nguy cơ gây rối loạn nhịp tim phổ biến nhất), dẫn lại từ Wall Street Journal.
Nhóm nghiên cứu đã theo dõi trái tim, bước đi và giấc ngủ của 100 người uống cà phê mà không thấy xuất hiện bệnh tim tiềm ẩn trong hai tuần. “Không có sự khác biệt nhịp tim (một yếu tố chính đánh dấu những nguy cơ về tim) giữa những người uống cà phê và những người không uống cà phê” – họ kết luận.
Nhịp tim (arrhythmia) không đều gọi là rung tâm nhĩ (atrial fibrillation), có thể gây ra các cục máu đông nguy hiểm dẫn đến đột quỵ và suy tim. Deepak Bhatt, giám đốc của bệnh viện tim Mount Sinai Heart ở New York (không tham gia vào nghiên cứu) nhận xét: “Caffeine không phải thủ phạm gây ra hay làm xấu hơn kiểu rối loạn nhịp tim phổ biến gọi là rung tâm nhĩ, dù nhiều bác sĩ và bệnh nhân khuyên rằng đừng uống cà phê nếu có triệu chứng này”.
Từ lâu, các bác sĩ tim mạch xem cà phê là nguy cơ sức khỏe tim tiềm tàng ở những người có tình trạng sức khỏe không được tốt vì nó có chứa caffeine, một chất kích thích làm tăng nhịp tim. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí của Hội Tim mạch Hoa Kỳ (American Heart Association) năm 2022 cho thấy uống hai hoặc nhiều tách cà phê mỗi ngày sẽ tăng gấp đôi nguy cơ tử vong do tim ở những người bị tăng huyết áp nặng so với những người không uống cà phê. Nhưng các nghiên cứu khác lại cho thấy đưa lượng caffeine vừa phải vào cơ thể sẽ giảm nguy cơ tử vong trong dân số nói chung. Các nhà nghiên cứu vẫn cố gắng tìm hiểu chính xác lý do tại sao.
Những phát hiện khác
Trong nghiên cứu mới, 100 tình nguyện viên, từ 20 đến 70 tuổi, được theo dõi nghiêm ngặt nhịp tim. Họ được mang thường xuyên các thiết bị điện tâm đồ để ghi lại tín hiệu điện từ tim, thiết bị Fitbit để đếm bước đi, theo dõi giấc ngủ đồng thời kiểm tra màn hình đường huyết glucose liên tục.
Những người tham gia cũng tải xuống một ứng dụng theo dõi vị trí trên điện thoại thông minh để các nhà nghiên cứu biết khi nào họ đi vào quán cà phê. Mỗi đêm, các tác giả nghiên cứu nhắn tin hướng dẫn cho các đối tượng biết ngày hôm sau họ có được phép uống cà phê hay phải tránh.
Nghiên cứu cũng vẽ một bức tranh hỗn hợp hơn về tác động của cà phê đối với sức khỏe tim mạch. Những người thuộc nhóm uống cà phê đi được thêm 10% bước mỗi ngày, đạt 10,646 bước so với 9,665 bước của những người không uống cà phê. Các bước tăng cũng tăng theo số cà phê uống vào (đây là điều tốt vì một số nghiên cứu cho thấy nguy cơ tử vong giảm 6% -15% nhờ bước đi nhiều hơn).
Nhưng những người uống cà phê cũng ngủ ít hơn 35 phút mỗi đêm (không tốt nếu nhìn vào các nghiên cứu cảnh báo nguy cơ tử vong tăng lên đáng kể đối với những người không ngủ đủ giấc). Nghiên cứu cũng cho thấy ngày uống cà phê sẽ có số nhịp tim thất sớm (premature ventricular heartbeat – một loại nhịp tim không đều dẫn đến suy tim nếu giữ ở mức cao trong vài năm) đạt 154 so với 102 của ngày không uống cà phê.
“Vì nguy cơ co thắt tâm nhĩ sớm (premature atrial contraction) và rung tâm nhĩ (atrial fibrillation) tăng theo tuổi tác nên không rõ phát hiện này ảnh hưởng đến bệnh nhân lớn tuổi thế nào – Muhammad Afzal, giáo sư y học nội khoa tại trung tâm Wexner Medical Center thuộc Ohio State University (không tham gia nghiên cứu mới) nhận định – Nhưng trước mắt, những bệnh nhân có triệu chứng co thắt tâm thất sớm nên tránh hoặc giảm tiêu thụ cà phê”.
Tín hiệu điện khởi động nhịp tim của mỗi người thường đến từ buồng trên bên phải của tim, hoặc tâm nhĩ. Theo phòng khám Cleveland Clinic, các cơn co thắt tâm thất sớm xảy ra khi tín hiệu điện khởi động nhịp tim đến từ một trong hai buồng tim dưới cùng khiến tim loạn nhịp.
Một nhịp tạm dừng và một nhịp mạnh nối tiếp bằng nhịp bổ sung khiến chúng ta có cảm giác như một nhịp bị bỏ qua. Các cơn co thắt như thế là phổ biến và thường không có vấn đề gì trừ khi chúng lặp lại quá nhiều. Nói rõ hơn, co thắt nhĩ sớm chỉ là vấn đề khi có tần số cao hơn. Hầu hết chúng ta trải nghiệm tình trạng này ít nhất một lần một ngày. Khi tín hiệu đến sớm, có thể không có nhiều máu trong tim vào lúc đó.
Cà phê vẫn còn là bí ẩn
Những người tham gia nghiên cứu NEJM cũng được kiểm tra các dấu hiệu di truyền để xem họ cơ thể họ chuyển hóa caffeine từ từ hoặc nhanh hơn. Những người trao đổi chất chậm hơn bị mất gần một giờ ngủ một đêm và những người trao đổi chất nhanh hơn trải qua các cơn co thắt tâm thất sớm hơn khi uống cà phê.
Các tác động sức khỏe thực sự của cà phê rất phức tạp. Một nghiên cứu được công bố vào Tháng Năm 2022 trong Biên niên sử Nội khoa (Annals of Internal Medicine) đã sử dụng dữ liệu U.K. Biobank Data Biobank của 171,616 người, trong đó họ kể chi tiết thói quen uống cà phê và tình trạng sức khỏe cá nhân trong nhiều năm.
Phân tích cho thấy những người uống cà phê vừa phải giảm nguy cơ tử vong hơn 30% (bất kể lối sống và các yếu tố kinh tế xã hội khác). Nhưng lợi ích đó tan biến ngay khi tăng lượng cà phê. Tiến sĩ Larry Chinitz, giám đốc Trung tâm Nhịp tim (Heart Rhythm Center) có chân trong ban lãnh đạo NYU Langone Heart đưa ra lời khuyên:
“Nếu chúng ta tìm cách cải thiện sức khỏe tim mạch của mình, uống cà phê hoặc tránh xa nó có thể là yếu tố quan trọng. Nhưng việc lựa chọn lối sống mà chúng ta cần phải tuân thủ để ngăn ngừa và kiểm soát sức khoẻ trái tim khó hơn nhiều so với việc uống hoặc tránh uống cà phê hàng ngày. Khi bỏ qua tập thể dục, quên chế độ ăn kiêng và không ngủ đủ giấc thì lập tức chúng ta đã tạo cơ hội lớn nhất cho bệnh tim mạch xuất hiện!”.
