Nếu bạn đang uống vitamin tổng hợp và nghĩ như thế là… khỏe rồi, thì hãy suy nghĩ lại, vì thật ra đó không phải là “thuốc tiên”.
Khoảng một phần ba người trưởng thành ở Hoa Kỳ cho biết rằng họ đang sử dụng chất bổ sung vitamin tổng hợp hay khoáng chất, tại thời điểm họ được hỏi, theo dữ liệu từ năm 2017 đến Tháng Ba năm 2020 do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) khảo sát.
Hơn nữa, gần một phần tư thanh thiếu niên và trẻ em Hoa Kỳ, từ 19 tuổi trở xuống, cũng uống vitamin tổng hợp trong cùng khoảng thời gian đó.
Theo như Bác sĩ Elizabeth Ko, bác sĩ nội khoa và giám đốc y tế của UCLA Health Integrative Medicine Collaborative, mặc dù việc tăng cường thực phẩm bổ sung vào khẩu phần ăn uống của bạn thường không có hại gì, nhưng nếu bạn là một người trưởng thành khỏe mạnh, thì cũng đừng bận tâm vào việc dùng vitamin tổng hợp.
“Tôi nhận thấy có một mối lo ngại là mọi người coi vitamin tổng hợp như một ‘viên thần dược’, sau đó họ tự cho phép mình buông lơi trong việc tính toán khẩu phần ăn uống của mình sao cho có đủ chất dinh dưỡng,” Bác sĩ Elizabeth Ko nói.
Vitamin tổng hợp có thể được dùng ở nhiều dạng khác nhau, như kẹo dẻo, viên nang và thậm chí cả dạng lỏng, những loại này đang ngày càng phổ biến. Cụm từ tìm kiếm “đánh giá vitamin tổng hợp ở dạng lỏng” có khoảng 6 triệu lượt xem trên TikTok.
Nếu bạn là người có sức khỏe tốt, không bị bệnh nan y hay có vấn đề gì khác, Bác sĩ Ko đưa ra các lời khuyên thay cho việc uống vitamin tổng hợp:
Ăn uống cân bằng, lành mạnh. Ko cho rằng điều quan trọng hơn uống vitamin tổng hợp là bảo đảm rằng bạn đang ăn đúng loại thực phẩm và nhận được những loại vitamin cần thiết cho cơ thể mình theo một cách tự nhiên. Vitamin tổng hợp thường bao gồm vitamin A, B phức hợp, C, D và E và trong một số trường hợp là các khoáng chất như magiê và kẽm.
Ko nói: “Đối với những người trưởng thành khỏe mạnh nói chung, lời khuyên mà tôi muốn đưa ra là hãy nên tập trung vào việc ăn uống, chủ yếu là thực vật, theo phong cách Địa Trung Hải. Phương pháp này mang lại cho bạn một nguồn dinh dưỡng thực vật, vitamin và khoáng chất dồi dào, gần như đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.”
Tuân thủ theo khẩu phần ăn Địa Trung Hải có nghĩa là ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt, đậu, trái cây và rau quả tươi. Cách ăn uống này còn chú trọng hạn chế tiêu thụ một số loại thực phẩm như thịt đỏ, thực phẩm đã qua chế biến sẵn và các loại đồ ngọt.
Đề xuất của Ko cũng được hỗ trợ bởi nghiên cứu của Harvard T.H. Chan School of Public Health: Tuân theo kế hoạch ăn uống theo kiểu Địa Trung Hải giúp giảm khả năng phát triển các bệnh như tiểu đường loại 2 và bệnh tim.
Nghiên cứu cũng cho thấy việc dùng vitamin tổng hợp không mang lại lợi ích gì lớn cho những người khỏe mạnh nói chung. Một nghiên cứu của JAMA xuất bản vào năm 2022, xem xét hơn 80 nghiên cứu và bao gồm hơn 700,000 người cho thấy rằng việc bổ sung vitamin và khoáng chất, bao gồm cả vitamin tổng hợp, có “rất ít hoặc hoàn toàn không có lợi ích gì trong việc ngăn ngừa ung thư, bệnh tim mạch và nguy cơ gây tử vong.”
Điều quan trọng là vitamin tổng hợp không thể thay thế cách ăn uống cân bằng, lành mạnh. Mục đích chính của vitamin tổng hợp là lấp đầy những chất dinh dưỡng bị thiếu và cung cấp một số chất dinh dưỡng và hóa chất có lợi cho sức khỏe được tìm thấy một cách tự nhiên trong thực phẩm.
Ai nên tăng cường vitamin tổng hợp?
Theo Ko, một số người cần phải cân nhắc việc bổ sung vitamin tổng hợp vào khẩu phần ăn uống của mình, là người ăn chay, vì họ thường thiếu hụt vitamin D, sắt và vitamin B12.
Ngoài ra, những người bị viêm ruột, người từng giải phẫu giảm béo hoặc cắt bỏ ruột non trước đây, cũng nên gặp bác sĩ và nói chuyện về việc có nên dùng vitamin tổng hợp hay không, Ko lưu ý.
Theo The Nutrition Source, đối với những người bị thiếu hụt chất dinh dưỡng, vitamin tổng hợp có khả năng đóng một vai trò quan trọng khi nhu cầu dinh dưỡng không được đáp ứng chỉ thông qua một kế hoạch ăn uống.
Tuy nhiên, đối với những người khỏe mạnh, “miễn là họ tập trung vào thực phẩm toàn phần, khẩu phần ăn thiên về thực vật, như kiểu Địa Trung Hải, thì họ sẽ nhận được tất cả các chất dinh dưỡng từ thực phẩm và không bị thiếu hụt chất bổ nào, mà không cần phải uống vitamin tổng hợp.
“Tuy nhiên, nếu những người đó chọn dùng vitamin tổng hợp chỉ để bổ sung, chứ không thay thế hoàn toàn cho một khẩu phần ăn uống cân bằng, thì theo tôi, cũng chẳng có vấn đề gì,” Bác sĩ Ko nói.
