Khi bạn nhìn thấy ai đó đặc biệt giỏi về một thứ gì đó, bạn sẽ dễ dàng cho rằng họ sinh ra đã có tài năng bẩm sinh.
Cho dù đó là một nhạc sĩ, vận động viên hay nghệ sĩ, nhiều người thường nghĩ rằng thành công là do một thứ gì đó vốn có bên trong họ mà những người khác đều thiếu. Nếu không đúng như vậy, có phải tài năng sẽ đến từ sự chăm chỉ? Cần cù sẽ đền bù khả năng?
Hãy khám phá câu hỏi này sâu hơn.
Thứ nhất, tài năng là gì? Tài năng thường được định nghĩa là năng khiếu hoặc kỹ năng bẩm sinh, đến với một người mà không cần nỗ lực nhiều. Nhưng điều này có đúng với mọi trường hợp không? Theo nghiên cứu của Anders Ericsson, giáo sư tâm lý học tại Florida State University, tài năng là kết quả của quá trình luyện tập có chủ ý.
Ericsson tiến hành cuộc điều tra sâu rộng nhất về sự phát triển chuyên môn, nghiên cứu thói quen và quá trình đào tạo của hàng trăm nhạc sĩ, vận động viên, kỳ thủ. Nghiên cứu của ông phát hiện ra rằng yếu tố quan trọng nhất để đạt được sự xuất sắc không phải là khả năng bẩm sinh mà là lượng thời gian dành cho việc luyện tập có chủ ý.
Thực hành có chủ ý không chỉ là lặp lại một nhiệm vụ một cách vô thức mà là một nỗ lực có mục đích và chủ ý để cải thiện. Điều này liên quan đến việc chia kỹ năng thành các phần nhỏ hơn, xác định điểm yếu và làm việc để cải thiện chúng một cách có hệ thống. Nó đòi hỏi sự tập trung, kiên nhẫn và sẵn sàng đương đầu với thử thách của một người.
Vậy thì bạn cần luyện tập trong bao lâu để đạt được sự xuất sắc tột đỉnh?
Nghiên cứu của Ericsson cho thấy phải mất khoảng 10,000 giờ luyện tập có chủ ý để trở thành chuyên gia trong một lĩnh vực cụ thể. Điều này có vẻ như là một khoảng thời gian không thể vượt qua, nhưng điều quan trọng cần lưu ý, đây không phải là một quy tắc khó và nhanh. Lượng thời gian thực hành cần thiết phụ thuộc vào mức độ phức tạp của kỹ năng và mức độ khả năng ban đầu của từng cá nhân.
Hơn nữa, nghiên cứu của Ericsson cho thấy nhiều người tài giỏi không hẳn đã có tài năng bẩm sinh mà họ trở nên tốt hơn như vậy là nhờ luyện tập.
Điều này là do bộ não chúng ta dễ uốn nắn và thích nghi, có thể thay đổi và phát triển để đáp ứng với những trải nghiệm và thử thách mới. Bằng cách luyện tập có chủ đích, chúng ta có thể phát triển các kết nối thần kinh mới và củng cố những kết nối thần kinh hiện có, cho phép chúng ta thực hiện ở cấp độ cao hơn. Vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi liệu tài năng có phải chỉ là sự chăm chỉ hay không là có.
Mặc dù một số cá nhân có khởi đầu thuận lợi trong các lĩnh vực nhất định do yếu tố như khả năng tiếp cận các nguồn lực hoặc tiếp xúc sớm với một kỹ năng cụ thể, nhưng bất kỳ ai cũng có thể đạt được thành tích xuất sắc nếu thực hành có chủ đích đủ.
Điều quan trọng là đặt mục tiêu, làm việc nhất quán hướng tới chúng và kiên nhẫn với quá trình.
Tóm lại, tài năng là khả năng bẩm sinh chỉ là một huyền thoại.
Nghiên cứu của Anders Ericsson đã chỉ ra rằng sự xuất sắc là kết quả của quá trình luyện tập có chủ ý chứ không phải khả năng bẩm sinh. Cho dù bạn đang muốn trở thành một nhạc sĩ, vận động viên hay nghệ sĩ tầm cỡ thế giới, điều quan trọng nhất là phải cam kết thực hiện quy trình và dành thời gian luyện tập tập trung, có chủ đích cần thiết.
Vì vậy, đừng nản lòng nếu bạn không cảm thấy mình có tài năng bẩm sinh, vì với việc chăm chỉ và cống hiến, bạn có thể đạt được bất cứ điều gì mà mình đặt ra.
(theo Medium)
