Các hãng hàng không ngày càng khó khăn hơn đối với “vật dụng cá nhân” mang lên máy bay, nhất là các hãng giá rẻ và giảm giá sâu. Nếu thiếu hiểu biết bạn có thể phải trả giá.
“Vật dụng cá nhân”, không hãng nào giống hãng nào
Các hãng hàng không thường rành mạch về cái gì “được và không được” xem là “vật dụng cá nhân”. Ví dụ, tại Mỹ, họ định nghĩa “đó là một chiếc ví hoặc túi xách nhỏ phải nằm gọn dưới ghế trước mặt bạn”. Kích thước của túi không được vượt quá 18 x 14 x 8 inch. Nhiều hành khách nghĩ rằng “mọi thứ sẽ ổn” nhưng càng ngày nó càng… không ổn!
Trên khắp nước Mỹ, các hãng hàng không đang siết chặt hành lý xách tay. Ví dụ, theo một nghiên cứu gần đây của IdeaWorks và CarTrawler, năm 2021 hãng American Airlines đã đẩy phí hành lý lên bình quân $7.42 cho mỗi hành khách, một kỷ lục giúp mang về $1.22 tỷ cho hãng – The Washington Post cho biết. Nhiều hành khách phàn nàn, để tăng doanh thu cho các hãng hàng không, họ đã phải chịu những quy định nghiêm ngặt hơn về hành lý xách tay và hành lý ký gửi. Thậm chí, các hãng hàng không giá rất thấp còn xây dựng hoạt động kinh doanh của họ dựa trên các khoản phí thu được từ các “món” không phải tiền vé, như hành lý xách tay. Và loại hành lý mà họ “thâm canh” nhất, theo hành khách, là “vật dụng cá nhân”.
Các hãng hàng không định nghĩa khác nhau và đôi khi gây nhầm lẫn về “vật dụng cá nhân”. Với American Airlines, ngoài các giới hạn kích thước nghiêm ngặt, còn có một số miễn trừ. Ví dụ, túi đựng tã, máy hút sữa, máy làm mát sữa mẹ, ghế an toàn trẻ em, xe đẩy và thiết bị di động y tế đều được miễn trừ, vì vậy bạn có thể mang theo những thứ đó như “vật dụng cá nhân”.
Trong khi đó, Delta Air Lines không công bố giới hạn kích thước đối với vật dụng cá nhân nhưng định nghĩa đó là “cặp, ba lô nhỏ, túi máy ảnh hoặc túi đựng tã”. Hãng này cũng cho phép bạn mang theo một túi đựng máy tính xách tay hoặc một “vật dụng có kích thước tương tự hoặc nhỏ hơn những thứ được liệt kê”. Nhưng tất cả đều phải vừa vặn an toàn dưới ghế trước mặt hoặc trong ngăn đựng hành lý phía trên. Hãng không xem các vật dụng cá nhân là hành lý xách tay và không tính phí.
Southwest Airlines không giới hạn kích thước các vật dụng cá nhân nhưng chúng phải vừa với không gian 16,25 x 13,5 x 8 inch dưới ghế. Vật dụng cá nhân gồm có ví, cặp, máy ảnh, hộp đựng thức ăn, máy tính xách tay. United Airlines xác định “ví, ba lô hoặc túi đựng máy tính xách tay là vật dụng cá nhân và tất cả phải nằm vừa dưới ghế trước mặt. Kích thước tối đa 17 x 10 x 9 inch”.
Tại sao các hãng định nghĩa không thống nhất về vật dụng cá nhân mang lên máy bay? Một phần lý do là họ bay các loại máy bay khác nhau. Có loại ghế nhỏ hơn có loại có nhiều chỗ cho vật dụng cá nhân hơn bên dưới ghế hoặc phía trên đầu. Hãng hàng không lớn duy nhất ghi chính xác khoảng trống dưới ghế là Southwest Airlines, vì nó chỉ bay loại Boeing 737. Nhưng một lý do khác cho những định nghĩa lắm lúc mơ hồ là… để hãng có lý do để buộc hành khách phải trả phí cho những thứ không đúng chuẩn.
Tận dụng sự “mơ hồ” này, năm 2023 các hãng hàng không đã thu thêm được rất nhiều phí hành lý. Danielle Belyeu, cố vấn du lịch của công ty du lịch Catching the Sun ở Summerville, South Carolina nhận định: “Định nghĩa về vật dụng cá nhân chính là điều giúp tăng doanh thu cho các hãng hàng không”. Bà cho biết gần đây các hãng hàng không đã tập trung nỗ lực “soi mói” vào túi xách cá nhân hành khách mang theo. Trên một chuyến bay gần đây, một tiếp viên đã mắng bà vì tội… mang quá nhiều thứ trong túi!
“Chiến lược” tốt nhất là bảo đảm rằng vật dụng cá nhân của bạn phải tuân theo tiêu chuẩn nhỏ nhất (hãng hàng không Southwest là 16,25 x 13,5 x 8 inch) và đừng cố mang theo thứ gì trái với tiêu chuẩn “vật dụng cá nhân”. Nói cách khác, hãy đeo ba lô hoặc mang ví. Nhưng trở thành “người tốt việc tốt” cũng chưa chắc chắn! Nếu các ngăn hành lý trên cao đầy hoặc nếu chuyến bay đã đầy, tiếp viên có thể yêu cầu hành khách lên sau phải kiểm tra hành lý và có thể buộc bạn phải ký gửi một món đồ mà bạn xem là vật dụng “cá nhân”.
Một hành khách cho biết bà đã phải ký gửi một chiếc túi xách nhỏ trên chuyến bay từ Bermuda đến Philadelphia, trong đó có chìa khóa xe hơi, chìa khóa nhà và những vật có giá trị khác! Lý do: Các tiếp viên phải ưu tiên tìm chỗ cho hành lý của hành khách hạng nhất. Cuối cùng, chiếc túi nói trên bị thất lạc! Nhưng nếu bạn ở hạng thương gia hoặc hạng nhất, bạn có thể ổn. Khi không còn chỗ trong khoang hành lý phía trên, tiếp viên sẽ tìm chỗ nơi khác. Đây cũng là khác biệt nhỏ giữa hạng phổ thông “cao cấp” và hạng phổ thông thông thường. Vì các ghế cách xa nhau hơn trong khoang cao cấp nên bạn có nhiều không gian hơn dưới ghế và cả khoang hành lý phía trên.
Phần khó nhất khi bay với một vật dụng cá nhân là làm sao mang được nó lên máy bay. Nếu ba lô của bạn hơi chật, bạn sẽ phải vượt qua cửa ải ít nhất ba người kiểm soát: Nhân viên làm thủ tục, nhân viên gác cổng và tiếp viên hàng không. “Chiến thuật” đối phó cần biết:
-Một chiếc ba lô màu đen đi với quần áo tối màu sẽ ít gây chú ý hơn.
-Check-in trực tuyến (hoặc tại ki-ốt tự động) thay vì tại quầy bán vé sẽ giúp bạn vượt qua chướng ngại vật đầu tiên.
-Lên máy bay với một nhóm lớn hành khách có thể vượt qua chặng thứ hai.
-Và lên máy bay sớm khi chỗ để hành lý còn dư trên đầu sẽ vượt qua chặng thứ ba.
Các hãng hàng không giá rẻ khắt khe hơn về kích cỡ hành lý
Hầu hết các vật dụng cá nhân không buộc phải kiểm tra đặc biệt như máy tính xách tay, máy tính bảng hoặc chìa khóa. Thậm chí một số hãng hàng không còn không cho phép kiểm tra đồ điện tử vì chúng dễ hỏng. Ngoài các đồ dùng cá nhân cần thiết và chìa khóa, bạn nên để thuốc men, thiết bị di động, thiết bị y tế bên cạnh mọi lúc mọi nơi. Mahmood Khan, giáo sư về khách sạn và du lịch tại trường Virginia Tech giải thích:
“Các hãng hàng không luôn nhẹ tay với những vật dụng này. Điều đó có nghĩa là nếu bạn muốn một chiếc túi khỏi bị kiểm tra tại cổng bạn hãy chủ động khai báo những gì chứa bên trong. Nếu nhân viên tại cổng yêu cầu kiểm tra hành lý xách tay tại cổng, hãy nói với anh ta rằng bạn có những vật dụng cá nhân cần được để yên vị như máy ảnh, đồ điện tử, thuốc. Có khả năng cao bạn sẽ được xếp vào ngoại lệ”.
Một lưu ý nữa, bạn có thể đưa một vật dụng cá nhân hơi vượt chuẩn lên máy bay của các hãng hàng không lớn nhưng các hãng hàng không giá rẻ thường không cho phép bạn làm như thế. Ít nhất đó là trải nghiệm của Katy Kassian, một chủ doanh nghiệp nhỏ ở Max, Nebrada khi bà bay từ Denver trở lại Sacramento, mang theo một chiếc ví. “Các tiếp viên của hãng Frontier Airlines cho phép tôi mang theo túi xách lên máy bay, nhưng ít nhất một phần tư số người lên máy bay phải kiểm tra túi xách của họ với lệ phí rất cao. Giống như kiểu bị lừa trả thêm tiền vé!”.
Patricia Hall, một nhân viên công nghệ thông tin đến từ Leesburg, Florida là một trong số hành khách phải khốn khổ với vật dụng cá nhân mang theo trên chuyến bay Frontier từ Syracuse, New York đến Orlando. Một tiếp viên hàng không của Frontier đã chặn vợ chồng bà ở cổng và khẳng định hai chiếc túi đeo vai… quá lớn để đựng đồ cá nhân”.
Bà nhớ lại: “Đại lý bán vé nói với tôi họ sẽ tính phí $10 cho mỗi túi nhưng Frontier tính phí $89 mỗi túi”. Hãng hàng không khẳng định họ tính không sai, nêu lý do rằng Frontier giới hạn nghiêm ngặt kích thước của vật dụng cá nhân là 14 x 18 x 8 inch, gồm cả tay cầm, bánh xe và dây đai. “Các mặt hàng lớn hơn kích thước cho phép đều phải chịu một khoản phí bổ sung” – Hãng Frontier ghi trên trang web (nhưng bạn phải tra cứu chuyến bay để được báo trước giá phí hành lý). Người phát ngôn Jennifer de la Cruz của Frontier cho biết: “Việc một chiếc túi có vừa với khoảng trống dưới ghế hay không không phải là yếu tố quyết định liệu nó có đủ tiêu chuẩn là một vật dụng cá nhân, mà nó còn phải phù hợp với các kích thước yêu cầu và được máy đo ở khu vực cổng duyệt”.
