Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nga của quân dân Ukraine đã bước sang ngày thứ 46. Sau khi bị đẩy lùi khỏi khu vực thủ đô Kyiv, các lực lượng Nga đã dồn về phía Đông Ukraine, giáp biên giới Nga, nơi có hai lãnh thổ ly khai Donetsk và Luhansk đã chống lại Ukraine suốt tám năm qua.
Giới phân tích quân sự dự báo quân Nga – dưới quyền viên tướng tư lệnh khét tiếng tàn bạo mới được Putin bổ nhiệm – sẽ tổ chức những cuộc tấn công toàn diện nhằm tiêu diệt sự kháng cự của nhân dân Ukraine, giành một “chiến thắng tượng trưng” để rửa nhục cho Putin trước ngày nước Nga tổ chức kỷ niệm chiến thắng phát xít Đức, ngày 9 Tháng Năm hằng năm. Do vậy, trong những ngày tới thế giới có thể sẽ chứng kiến một cuộc chiến tiêu hao tàn khốc giữa quân xâm lược Nga và quân kháng chiến Ukraine mà quy mô và sự tàn bạo của nó có thể vượt xa những gì đã xảy ra trong một tháng rưỡi chiến tranh vừa qua.
Mariupol: Hơn 10,000 thường dân đã chết
Thị trưởng thành phố cảng Mariupol của Ukraine bị quân Nga bao vây từ đầu cuộc chiến đến nay cho biết hơn 10,000 thường dân đã chết trong cuộc bao vây thành phố và con số thiệt mạng có thể vượt qua 20,000 người; xác chết nằm dày như “rải thảm trên các đường phố.”
Phát biểu qua điện thoại hôm Thứ Hai 11 Tháng Tư với hãng tin AP, Thị trưởng Vadym Boychenko nói các lực lượng Nga đã mang thiết bị hỏa táng di động đến thành phố để thiêu hủy các thi thể và không cho phép các đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo vào thành phố nhằm che giấu cuộc tàn sát.
Quân Nga cũng đưa nhiều thi thể đến một trung tâm mua sắm lớn của thành phố, nơi có các kho chứa và tủ lạnh lớn, Boychenko nói. “Các lò hỏa táng di động đã xuất hiện dưới dạng xe tải: Mở nó ra, có một đường ống bên trong và các thi thể được đốt cháy”, ông nói.
Ông thị trưởng cho biết tại Mariupol vẫn còn khoảng 120,000 dân thường đang rất cần thức ăn, nước uống, hơi ấm và thông tin liên lạc. Theo ông Boychenko, chỉ những cư dân Mariupol nào vượt qua được “trại thanh lọc” của quân Nga mới được đưa ra khỏi thành phố, còn những người không vượt qua được cuộc lọc thì bị giam trong các nhà tù, và đã có ít nhất 33,000 người bị được ép đưa đến Nga hoặc các lãnh thổ ly khai ở Ukraine.
Phòng không trở thành tiêu điểm
Các bình luận của thị trưởng Mariupol xuất hiện ngay khi Nga tuyên bố họ đã phá hủy một số hệ thống phòng không của Ukraine trong một nỗ lực mới để giành ưu thế trên không và hạ gục những vũ khí mà Kyiv cho là rất thiết yếu trước một cuộc tấn công quy mô lớn mới dự kiến ở miền Đông Ukraine.
Moscow cho biết họ đã bắn trúng bốn bệ phóng hỏa tiễn phòng không S-300 gần thành phố Dnipro ở miền Trung do một quốc gia châu Âu không nêu tên cung cấp. Tuần trước Cộng hòa Slovakia – một thành viên NATO – đã cung cấp cho Ukraine một hệ thống như vậy và đã lên tiếng bác bỏ thông tin nó đã bị phá hủy. Trước đó, Nga đã báo cáo hai cuộc tấn công vào các hệ thống tương tự ở những nơi khác.
Do không giành được toàn quyền kiểm soát bầu trời Ukraine, Moscow đã không thể thực hiện các chiến dịch không yểm cho bộ binh, việc tiến quân của họ bị ngăn cản và khiến họ chịu nhiều tổn thất hơn.
Vì các cuộc tấn công ở nhiều nơi trên đất nước bị ngăn chặn, quân Nga ngày càng chuyển sang chiến thuật bắn phá các thành phố bằng cách thả bom và phóng hỏa tiễn từ xa – một chiến thuật tấn công khiến nhiều khu vực đô thị bị san phẳng và hàng ngàn thường dân bị giết hại. Các chuyên gia quân sự cho rằng chiến thuật tàn bạo này nhằm khủng bố tinh thần của người Ukraine và buộc họ phải khuất phục, chà đạp các luật lệ nhân đạo quốc tế về chiến tranh.
Trong nỗ lực hỗ trợ quân đội Ukraine đối phó với hoạt động ném bom bừa bãi của quân Nga, Hoa Kỳ và các nước châu Âu đã bắt đầu gửi tới Kyiv các hệ thống phòng không tân tiến hơn, cộng với pháo tầm xa và nhiều loại vũ khí khác ngoài các loại hỏa tiễn Javelin, NLAW, hỏa tiễn vác vai Stinger đã tỏ ra rất hiệu quả trong việc tiêu diệt xe tăng và xe cơ giới Nga.
Chính quyền Ukraine cáo buộc các quân Nga đã thực hiện các hành động tàn bạo, bao gồm vụ thảm sát ở thị trấn Bucha, ngoại ô Kyiv, bắn hỏa tiễn vào các bệnh viện và một vụ tấn công bằng hỏa tiễn vào một nhà ga xe lửa khiến ít nhất 57 người thiệt mạng vào tuần trước.
Tại Bucha hôm Thứ Hai, công việc khai quật thi thể từ một ngôi mộ tập thể trong một nhà thờ được nối lại.
Trong khi đó, cơ quan trẻ em của Liên Hiệp Quốc cho biết gần 2/3 trẻ em Ukraine đã rời bỏ nhà cửa trong sáu tuần qua kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu và Liên Hiệp Quốc xác nhận 142 trẻ em đã thiệt mạng và 229 em bị thương, mặc dù con số thực tế là có thể cao hơn nhiều.
Thủ tướng Áo gặp Putin: Không thân thiện
Tiếp tục các nỗ lực ngoại giao, Thủ tướng Áo Karl Nehammer đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Hai tại Moscow để đàm phán “rất trực tiếp, cởi mở và cứng rắn”. Ông Nehammer tuần trước cũng đã đến Kyiv và hội đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.
Trong một tuyên bố do văn phòng thủ tướng Áo đưa ra, ông Nehammer cho biết thông điệp chính của ông với Putin là “cuộc chiến này cần phải kết thúc, bởi vì trong chiến tranh, cả hai bên đều chỉ có thể thua”. Nehammer cho biết ông cũng nêu vấn đề về tội ác chiến tranh của quân đội Nga và cho biết những người gây ra “sẽ phải chịu trách nhiệm.”
Áo là một thành viên của Liên minh châu Âu (EU) và đã ủng hộ các lệnh trừng phạt của khối 27 quốc gia này chống lại Nga, mặc dù cho đến nay Áo vẫn phản đối việc cắt cung cấp khí đốt từ Nga. Áo là nước trung lập về quân sự và không phải là thành viên của NATO.
Truyền thông quốc tế nhận định cuộc gặp giữa Putin và Thủ tướng Áo hôm nay là “không thân thiện”.
Trong một diễn biến khác, người đứng đầu chính quyền phiến quân ly khai ở Donetsk cho biết, lực lượng Ukraine đã mất quyền kiểm soát khu vực hải cảng Mariupol. “Cảng Mariupol hiện nằm trong tầm kiểm soát của chúng tôi”, Denis Pushilin, chủ tịch Cộng hòa Nhân dân Donetsk, nói với đài truyền hình nhà nước Nga, theo các hãng thông tấn Nga, nhưng thông tin này không thể được xác nhận ngay lập tức.
Thị trưởng Mariupol cho biết giao tranh vẫn tiếp tục. “Thật là khó, nhưng quân đội anh hùng của chúng tôi vẫn giữ vững được thành phố. Có đánh nhau ở cảng. Ngày hôm qua, các chiến binh anh hùng của chúng tôi đã đánh sập một số vị trí và đẩy lùi bộ binh [Nga]”, thị trưởng Boychenko nói.
Dự báo một cuộc chiến tiêu hao tàn khốc
Nga đã bổ nhiệm một viên tướng dày dạn kinh nghiệm để lãnh đạo nỗ lực mới ở khu vực phía Đông Donbas, nơi những người ly khai được Moscow hậu thuẫn đã chiến đấu với các lực lượng Ukraine từ năm 2014 và đã tuyên bố là các quốc gia độc lập. Cả hai bên đang chuẩn bị cho cái có thể là một cuộc chiến tranh tiêu hao tàn khốc.
Tướng hồi hưu Richard Barrons, đồng chủ tịch của Công ty tư vấn chiến lược Universal Defense & Security Solutions có trụ sở tại Anh, cho biết các lực lượng Nga có thể sẽ cố gắng bao vây khu vực Donbas từ phía Bắc và phía Nam cũng như phía Đông.
Theo nhận định của tướng Barrons, mặt đất ở khu vực đó của Ukraine bằng phẳng hơn, thông thoáng hơn và ít cây cối hơn – vì vậy chiến thuật phục kích mà quân kháng chiến Ukraine sử dụng xung quanh thủ đô Kyiv có thể ít thành công hơn.
Nếu người Nga rút kinh nghiệm từ những thất bại trước đó, tập trung nhiều lực lượng hơn, kết nối lực lượng không quân với lực lượng mặt đất tốt hơn và cải thiện hậu cần, “thì cuối cùng họ có thể áp đảo các vị trí của Ukraine, mặc dù tôi vẫn nghĩ rằng đó sẽ là một trận chiến tiêu hao rất lớn,” ông Barrons nói.
Ukraine cần thêm vũ khí hạng nặng
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã cầu xin thêm viện trợ của phương Tây, nói rằng lực lượng của ông cần hỏa lực mạnh hơn. Trong một video phát biểu trước các nhà lập pháp Nam Hàn sáng nay Thứ Hai, ông Zelenskyy đã yêu cầu cụ thể thiết bị có thể bắn hạ tên lửa của Nga. Nhưng những loại vũ khí này có thể trở thành mục tiêu tấn công khi Nga tìm cách thay đổi cán cân trong cuộc chiến kéo dài đã sáu tuần.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov, cho biết quân đội Nga đã sử dụng tên lửa hành trình để phá hủy bốn bệ phóng hỏa tiễn phòng không hôm Chủ Nhật ở ngoại ô phía Nam Dnipro. Ông cho biết quân đội cũng đã tấn công các hệ thống như vậy ở khu vực Mykolaiv và Kharkiv.
Các tuyên bố của Nga không thể được xác minh một cách độc lập. Ngũ Giác Đài cho biết Mỹ không thấy bằng chứng nào chứng minh các tuyên bố của Nga. Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết Nga đã tiến hành một cuộc không kích hôm Chủ Nhật vào sân bay ở Dnipro, phá hủy một số thiết bị, nhưng quan chức này cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy một hệ thống phòng không đã bị đánh sập.
Lubica Janikova, Phát ngôn viên của Thủ tướng Slovakia, hôm Thứ Hai bác bỏ thông tin rằng hệ thống S-300 mà nước này gửi cho Ukraine đã bị phá hủy. Bà nói rằng bất kỳ tuyên bố nào khác là không đúng sự thật.
Mặt trận phía Đông bắt đầu dữ dội
Vẫn còn đó các câu hỏi về khả năng của các lực lượng Nga – vốn đã cạn kiệt phương tiện và mất tinh thần sau khi các cuộc tiến công của họ vào Kyiv bị các lực lượng phòng thủ của Ukraine đẩy lùi.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết hôm Thứ Hai rằng Ukraine đã đánh trả một số cuộc tấn công của lực lượng Nga ở các khu vực phía Đông Donetsk và Luhansk – trong vùng Donbas – dẫn đến việc xe tăng, phương tiện và pháo của Nga bị phá hủy.
Các nhà phân tích quân sự phương Tây cho rằng cuộc tấn công của Nga ngày càng tập trung vào một vòng cung lãnh thổ trải dài từ Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, ở phía Bắc, đến Kherson ở phía Nam.
Một khu dân cư ở Kharkiv đã bị tấn công bởi đám cháy vào chiều nay Thứ Hai. Các nhà báo của Associated Press đã chứng kiến các nhân viên cứu hỏa dập lửa và kiểm tra các nạn nhân sau vụ tấn công, và thấy rằng ít nhất năm người đã thiệt mạng, trong đó có một trẻ em.
Oleh Synyehubov, Thống đốc khu vực Kharkiv, cho biết trước đó hôm Thứ Hai rằng các cuộc pháo kích của Nga đã giết chết 11 người trong 24 giờ qua.
Đọc thêm:
