1.
Ông Gavin Newsom, Thống đốc bang California và là một đảng viên Dân chủ, mới đây cho biết ông dự đoán TT tân cử Donald Trump sẽ theo đuổi “các chính sách liên bang vi hiến và bất hợp pháp” có thể gây hại cho người dân bang này hoặc xung đột với luật tiểu bang trong một số lãnh vực.
“Chúng tôi sẽ không ngồi yên. Chúng tôi sẽ làm tất cả để người dân California có được sự hỗ trợ và nguồn lực cần thiết để phát triển”, ông Newsom nói.
Có thể xem lời dự đoán của ông Newsom là một sự cảnh báo cho ông Donald Trump. Nó khiến người ta nhớ lại rằng nhiều người dân California từng rầm rộ đòi ly khai khỏi nước Mỹ sau chiến thắng của ông Trump trước bà Clinton năm 2016. Họ đặt câu hỏi : “Sao không tách khỏi Mỹ và tự lập?”.
Nằm ở miền Tây, California là bang lớn nhất nước Mỹ với dân số hơn 40 triệu người và có nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới. Là thành trì của phe Dân chủ, California sở hữu 55 phiếu đại cử tri. Năm 2016, nhiều người dân của bang này đã đồng loạt đăng lên Twitter từ “Calexit” với ngụ ý muốn một cuộc trưng cầu dân ý tách khỏi nước Mỹ, giồng như phong trào Brexit đòi tách nước Anh ra khỏi EU trước đây.
Những người chủ trương ly khai ở California cho rằng với nền kinh tế lớn thứ 6 thế giới, California mạnh hơn Pháp về kinh tế, đông hơn Ba Lan về dân số. Xét trên nhiều phương diện, California nên là một quốc gia, chứ không chỉ là một bang của nước Mỹ.
Hiến pháp Mỹ không có điều khoản nào cho phép một bang ly khai. Nếu muốn hiến pháp thay đổi, cần có sự ủng hộ của Quốc hội. Nghĩa là việc bang California tách khỏi nước Mỹ là điều rất khó xảy ra. Nhưng khó không có nghĩa là không thể, vì ở đời chuyện gì cũng có thể xảy ra. Nói như vậy để thấy tầm quan trọng của California đối với nước Mỹ. Nước Mỹ có thể thiếu đi vài bang nhỏ mà không ảnh hưởng gì mấy. Nhưng nước Mỹ mà không có bang lớn như California thì thật là mất mát quá lớn, không gì bù đắp được.
Nói thẳng ra, ông Trump, trên cương vị tổng thống, chớ nên động chạm tới quyền lợi của người dân California. Và rằng đối với nước Mỹ, quyền hành của Thống đốc California có lẽ chỉ kém Tổng thống mà thôi. Ông Trump đừng nghĩ mình là tổng thống mà muốn làm gì thì làm!
2.
Theo APIAVote, khoảng 77% người Mỹ gốc Việt đã chọn bà Harris trong cuộc bầu cử TT Mỹ vừa qua.
Bà An Na, một luật sư gốc Việt đã có nhiều năm sống ở bang Louisiana, là một trong số đó. Bà nói mình chọn bà Harris vì bà Harris “biết bảo vệ quyền lợi của đại đa số dân chứ không phải quyền lợi của một nhóm rất nhỏ các tỷ phú, triệu phú”. Ngoài ra, theo bà An Na, bà Harris theo đường lối bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ, giúp nữ giới có thêm tự tin phấn đấu làm được điều mình muốn.
Có thể xem ý kiến của bà An Na cũng là ý kiến của tất cả người Mỹ gốc Việt đã chọn bà Harris. Trong khi đó, theo VOA, gần 80% độc giả ở VN bình chọn ông Trump làm TT Mỹ. Nhìn chung, họ ủng hộ ông Trump vì cho rằng ông thân thiện với VN, tin ông làm cho thế giới có hòa bình trong khi cứng rắn với TQ và thúc đẩy kinh tế.
Chung cuộc thì ông Trump đã thắng, bà Harris đã thua. Vậy là đa số người Mỹ gốc Việt rơi vào thất vọng, còn đa số người Việt trong nước hồ hởi, phấn khởi, khui bia tưng bừng. Nhưng có người nói rằng cứ chờ xem, đừng vội quá thất vọng hay hy vọng về thắng lợi của ông Trump. Đời chẳng có gì là hay hoàn toàn mà cũng chẳng có gì là dở hoàn toàn. Và rằng đừng nghe những gì Trump nói mà hãy nhìn kỹ những gì Trump làm, nhất là khi ông Trump vốn là người có tính khí thất thường, quyết đoán mà cũng khó đoán.
Biết đâu ông Trump sẽ không quá tệ như nhiều người Mỹ gốc Việt suy nghĩ. Và biết đâu ông ấy sẽ không quá cứng rắn với TQ như nhiều người Việt trong nước mong đợi. Bởi ông ấy là Tổng thống của nước Mỹ chứ đâu phải TT của VN. Mà ông ấy còn là một doanh nhân. Nên với TQ, có thể ông ấy sẽ thi hành một đường lối mềm mỏng hơn trên cơ sở đôi bên cùng có lợi, nghĩa là sẽ không quá cứng rắn như thời còn làm TT thứ 45. Trong khi đó, nếu VN làm điều gì không vừa lòng ông ấy thì có khi sẽ bị ông ấy áp thuế cho tối tăm mặt mày, hết thấy mặt trời chân lý.
Rốt cuộc là Wait And See !
