Twitter đã biến thành một mớ hỗn độn từ khi tỷ phú Elon Musk lên nắm quyền. Một số nhân viên cũ tài năng đang chung sức xây dựng một mạng xã hội mới có tên Spill như một giải pháp thay thế.
Alphonzo “Phonz” Terrell và DeVaris Brown gặp nhau lần đầu trong một sự kiện khi họ vừa bước chân vào Twitter. Hai người không thể ngờ chỉ vài năm sau đó, họ phải cùng nhau dành hết tâm huyết để xây dựng một nền tảng truyền thông xã hội mới, đối thủ của Twitter. Terrell là giám đốc bộ phận Xã hội & Biên tập toàn cầu của Twitter cho đến Tháng Mười Một, trước khi nằm trong hàng ngàn nhân viên bị sa thải sau ngày Elon Musk tiếp quản. Còn Brown là trưởng nhóm quản lý sản phẩm.
Đang nghiên cứu về máy học (machine learning), năm 2020 Brown quyết định chia tay Twitter để thành lập Meroxa, một công ty khởi nghiệp hạng A (Series A) chuyên giúp các công ty chống tắc nghẽn những đường ống lưu thông dữ liệu. Mới đây, Terrell và Brown ra thông báo mời những ai quan tâm đến mạng xã hội Spill sắp trình làng của họ đăng ký trong danh sách chờ.
Theo họ, Spill là “một nền tảng đàm thoại thời gian thực đặt văn hóa lên hàng đầu” (a real-time conversational platform that puts culture first). Họ hy vọng Spill sẽ ra mắt trong sáu đến tám tuần nữa. Thuộc số ít nhà công nghệ và sáng tạo da đen từng có vị trí tại các mạng xã hội lớn, Terrell và Brown đã quan sát những phụ nữ da đen, những người đồng tính luyến ái và các cộng đồng đa dạng khác tạo ra các xu hướng mới trên các nền tảng như Twitter, TikTok, nhưng họ lại bị xem nhẹ, bị phớt lờ và không được chiếu cố như người da trắng!
Một số nghiên cứu phát hiện ra, cũng giống như cách những người da đen bị loại bỏ một cách bất công trong các lĩnh vực chính trị kinh tế khác, những người sáng tạo nội dung da đen thường bị đánh cắp tác phẩm của họ và ký được ít hợp đồng thương hiệu hơn so với các đồng nghiệp da trắng.
“Tôi nghĩ các mạng xã hội có liên quan đến sự bất công này – Terrell nói với chuyên trang công nghệ TechCrunch – Ngay cả trước khi rời Twitter, tôi đã rất thích thú khi được tiếp xúc với những người sáng tạo nữ da đen, những người sáng tạo đồng tính da đen tài năng, và tôi tự hỏi: Làm thế nào bạn có thể kiếm tiền? Có nền tảng xã hội nào hỗ trợ bạn? Ý tưởng về Spill có khiến bạn quan tâm không?”.
Vì vậy, điều quan trọng đối với Terrell là Spill phải có ngay các tính năng kiếm tiền cho người sáng tạo nội dung ngay từ đầu. Spill sẽ sử dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain technology) để lập biểu đồ tốc độ lan truyền của các bài đăng xuất sắc và trả công xứng đáng cho những người sáng tạo ra chúng.
Terrell cho biết: “Các nhà sáng tạo nội dung có sức lan toả nhanh và ảnh hưởng mạnh mẽ sẽ nhận được tiền thật bằng đôla Mỹ, không phải tiền điện tử”. Giống như Twitter, Spill sẽ là nguồn cấp tin trực tiếp, nơi người dùng có thể đăng các “spill” (giống như tweet, post) của mình. “Chúng được gọi là spill theo cụm từ ‘spill the tea’ (đổ trà). Trang web Spill có meme nhân vật hoạt hình Kermit nhấm nháp trà (meme này đang được quảng bá trên tài khoản Black Twitter).
Spill cũng đang xây dựng một tính năng gọi là “tea parties” (những buổi tiệc trà), nơi người dùng tổ chức những sự kiện trực tuyến hoặc IRL, sau đó nhận phần thưởng trong ứng dụng để dùng vào việc quảng bá bài đăng của mình. Người Spill cũng có thể mua quyền sử dụng các “spill” (bài đăng) mà họ thích. Terrell cam kết: “Nếu bạn sáng tạo một nội dung đủ sức gây sốt trên Spill, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn phương tiện để bán nó!”.
Brown, người được giao cương vị CTO của Spill, đang mở rộng cam kết của công ty đối với mục tiêu: đưa văn hóa đa dạng vào ngay cấu trúc của nền tảng. Brown nói với TechCrunch: “Có thể xem đây là mô hình kiểm duyệt nội dung mới đầu tiên sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) được xây dựng bởi những người xuất thân từ các bối cảnh văn hóa khác nhau, chứ không chỉ bối cảnh truyền thống. Thực tế cho thấy có một lịch sử lâu đời về thành kiến chủng tộc trong các thuật toán phát hiện ngôn từ kích động thù địch mà hầu hết các nền tảng xã hội đang sử dụng”.
Một nghiên cứu cho thấy các tweet do người Mỹ gốc Phi viết có khả năng bị gắn cờ là xúc phạm hoặc thù hận cao gấp 1.5 lần, trong khi các tweet được viết bằng phong cách tiếng Anh Mỹ-Phi AAVE (African American vernacular English) bị gắn cờ cao gấp 2.2 lần! AI không thể hiểu hết bối cảnh văn hóa của tất cả tweet, đặc biệt nếu các nhà phát triển AI không hiểu hoặc không muốn hiểu các sắc thái ngôn ngữ của các nền văn hóa khác nền văn hóa của họ (ví dụ văn hoá của người đồng giới, người da đen).
Tham gia phát triển Spill là một nhóm nhỏ (khoảng 10 người), cộng với ba cố vấn, trong đó có Dantley Davis, cựu giám đốc thiết kế của Twitter. Họ rút được bài học đau đớn từ các đối thủ cạnh tranh khác với Twitter như Hive. Tất cả đều gặp phải các vấn đề về bảo mật vì không có một đội mạnh chung tay phát triển. Những người sáng lập Spill tự tin sẽ không rơi vào sai lầm tương tự. Tại Twitter, nhóm của Terrell đã giành được Giải thưởng Webby “Best Overall Social Presence”. Trước đó, anh từng phụ trách hoạt động tiếp thị truyền thông xã hội của hãng phim HBO. Danh sách chờ của Spill đã bắt đầu hoạt động và những người dùng tương lai có thể giữ chỗ trước và nhận các bản cập nhật trước khi nền tảng chính thức ra mắt.
