Cơ quan Hàng không và Không gian Mỹ (NASA) đã giới thiệu bộ trang phục thế hệ mới mà các phi hành gia sẽ mặc trên Mặt trăng…
Được phát triển bởi công ty Axiom Space, trang phục không gian mới là bản nâng cấp từ bộ quần áo được sử dụng từ thời Apollo. Sau hơn 50 năm mặc những trang phục phi hành gia màu trắng cồng kềnh, các phi hành gia tương lai của NASA sẽ cảm thấy nhanh nhẹn, thoải mái hơn với bộ đồ mới được thiết kế để phù hợp với nhiều kích cỡ cơ thể.
Tại một sự kiện ra mắt ở Houston ngày 15 Tháng Ba, bộ đồ được giới thiệu có phủ một lớp màu đen mà theo nhà sản xuất Axiom Space là để bảo vệ các bí mật độc quyền của mình. Trang phục mới linh hoạt hơn vì phạm vi chuyển động rộng hơn, cho phép các phi hành gia thực hiện tất cả các nhiệm vụ cần làm khi họ khám phá bề mặt Mặt trăng – theo Peggy Whitson, một cựu phi hành gia của NASA, người đang chuẩn bị cho chuyến bay đầu tiên với trang phục Axiom đến Trạm Không gian Quốc tế (ISS) vào cuối năm nay.
Mẫu giới thiệu với báo chí là nguyên mẫu của bộ đồ thật nhưng phủ màu đen xám bóng kiểu khoa học viễn tưởng với các điểm nhấn màu cam và xanh lam; mặt trước và trung tâm có logo Axiom. Trang phục mới hiện đại thấy rõ so với trang phụ cũ toàn màu trắng. Nhưng bộ đồ màu đen này chỉ để trưng bày. Khi các phi hành gia mặc lên Mặt trăng, nó sẽ có màu trắng theo quy định bắt buộc, vì màu trắng phản chiếu nhiều ánh sáng Mặt trời hơn, một đặc điểm quan trọng trên một bề mặt không có không khí của Mặt trăng.
“Trang phục mới được thiết kế để bảo vệ các phi hành gia khỏi nhiệt độ cực cao” – Axiom nhấn mạnh trong một thông cáo báo chí. Bộ đồ không gian mới thể hiện hướng đi khác NASA trong thập niên qua: Phụ thuộc nhiều hơn vào ngành công nghiệp tư nhân và bảo vệ tuyệt đối bí mật của họ khỏi các đối thủ cạnh tranh quyết liệt. Lĩnh vực không gian tư nhân mang tính thương mại đã phát triển đủ sức để đảm nhận tất cả các loại nhiệm vụ từng thuộc độc quyền của chính phủ; từ tiếp tế hàng hoá, đưa thiết bị và các phi hành gia lên ISS, xây dựng các trạm không gian tư nhân để thay thế ISS đến chế tạo tàu vũ trụ vận chuyển các phi hành gia đến và đi từ Mặt trăng; và dĩ nhiên, thiết kế trang phục để các phi hành gia mặc làm việc trên Mặt trăng.
Quyết định chuyển sang khu vực tư nhân đã tiết kiệm tiền cho NASA và cho phép cơ quan đạt nhanh hơn các mục tiêu đề ra. NASA ban đầu đã cố gắng tự chế tạo trang phục vũ trụ thế hệ mới và dành 14 năm cho dự án. Theo một báo cáo cũ của Văn phòng Tổng thanh tra thuộc NASA, cơ quan đã hợp nhất hai chương trình thiết kế quần áo thành một chương trình duy nhất vào năm 2016 sau khi đã chi $200 triệu. Cuối cùng, NASA quyết định từ bỏ hoàn toàn, và năm ngoái trao hai hợp đồng cho Axiom Space và một nhóm công ty do tập đoàn Collins Aerospace đứng đầu.
Tổng cộng, chương trình trang phục không gian có thể ngốn tới $3.5 tỷ. Có hai đối tác đang cạnh tranh để chế tạo bộ quần áo vũ trụ cho các sứ mệnh Mặt trăng (một phần trong chương trình Artemis của NASA).
Axiom, có trụ sở tại Houston tạm thắng vòng đầu tiên khi hoàn tất hợp đồng trị giá $228.5 triệu. Đó là một chiến thắng đáng giá vì bộ quần áo của công ty sẽ được mặc trong sứ mệnh Artemis III (sứ mệnh đầu tiên đưa các phi hành gia trở lại bề mặt Mặt trăng kể từ Apollo 17). Chuyến đi đó đã được lên kế hoạch vào cuối năm 2025 nhưng có thể phải lùi lại.
NASA không phát triển trang phục phi hành gia mới nào trong 40 năm qua, kể từ khi chế tạo những bộ đồ được thiết kế cho các chuyến đi bộ ngoài không gian bên ngoài tàu con thoi và hiện vẫn được các phi hành gia sử dụng trên ISS. Chúng không chỉ cũ mà còn không phù hợp với mọi dáng người. Năm 2019, nữ phi hành gia NASA Anne McClain quyết định không tham gia chuyến đi bộ ngoài không gian đầu tiên toàn nữ bên ngoài ISS vì cho rằng trang phục vũ trụ quá lớn đối với bà.
Vụ việc đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích NASA không cho phép nữ phi hành gia tham gia một chương trình mà lâu nay do nam giới thống trị. NASA cam kết các sứ mệnh Artemis sắp tới sẽ đưa nữ phi hành gia đầu tiên và người da màu đầu tiên lên Mặt trăng, đồng thời cho biết thế hệ trang phục không gian mới sẽ phù hợp với đa số nam giới và nữ giới về kích thước. “Khi người phụ nữ đầu tiên bước xuống bề mặt của Mặt trăng từ Artemis III, cô ấy sẽ mặc một bộ đồ không gian của Axiom!” – Bob Cabana, phó Quản trị viên của NASA tuyên bố.
Ngoài việc nghiên cứu phát triển quần áo không gian, Axiom còn thực hiện một loạt chuyến bay đến ISS với các phi hành gia tư nhân trả tiền để bay cùng một cựu phi hành gia NASA và dành khoảng một tuần trong phòng thí nghiệm quỹ đạo. Công ty cũng đang xây dựng một trạm vũ trụ thương mại riêng trên quỹ đạo thấp của Trái đất với hy vọng thay thế ISS già cỗi.
Trang phục không gian của Axiom có những nâng cấp để các phi hành gia cơ động dễ hơn. Chúng cũng có camera độ nét cao gắn vào mũ để ghi lại những chuyến đi bộ trên Mặt trăng và được thiết kế để bảo vệ phi hành gia trước nhiệt độ khắc nghiệt ở cực Nam của Mặt trăng, khu vực mà NASA muốn khám phá như một phần của chương trình Artemis.
