Tiết lộ chi tiết những khoản chi tiêu của một số chính phủ nước ngoài tại Trump International Hotel (Khách sạn Quốc tế Trump) ở thủ đô Washington cho thấy có xung đột lợi ích trong những năm cầm quyền của Donald Trump…
Khách sạn là trung tâm gây ảnh hưởng
Sáu quốc gia đã chi tiêu xa hoa tại khách sạn của Trump trong thời gian họ tìm cách gây ảnh hưởng đến chính quyền Donald J. Trump, theo một bản phân tích do Ủy ban Giám sát Hạ viện công bố vào ngày thứ Hai, 14 Tháng Mười Một – dẫn lại từ The New York Times.
Trong những thời điểm quan trọng của năm 2017 và 2018 khi cần củng cố mối quan hệ với Hoa Kỳ lúc đang gặp khó, các chính phủ Malaysia, Saudi Arabia, Qatar, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Thổ Nhĩ Kỳ và cả Trung Quốc đã chi nhiều tiền hơn thông lệ trước đây tại Trump International Hotel. Số liệu mà công ty kế toán cũ của Trump chuyển cho Quốc hội theo yêu cầu cho thấy các quan chức từ sáu quốc gia này đã chi hơn $750,000 tại khách sạn của cựu Tổng thống ở Washington, thuê phòng với giá hơn $10,000 mỗi đêm.
Chẳng hạn, Thủ tướng Malaysia Najib Razak bỏ ra $1,500 thuê một huấn luyện viên cá nhân trong thời gian ở khách sạn Trump năm 2017. Bộ Quốc phòng Saudi Arabia thuê một số dãy phòng, mỗi dãy có giá $10,500 một đêm mỗi phòng và được đặt trước dưới tên “His Excellency”. Các quan chức Qatar đã chi hơn $300,000 trong những tuần trước cuộc gặp với Trump vào năm 2018…
Các tài liệu mới công bố lấy từ hồ sơ công khai về cách khách sạn của Trump thu về hàng triệu đôla từ các chính phủ nước ngoài khi ông còn là tổng thống. Trước đây, khi Ủy ban Giám sát Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát ước tính khách sạn Trump nhận được hơn $3.75 triệu của các chính phủ nước ngoài dưới dạng khách thuê phòng từ năm 2017-2020 đã làm dấy lên lo ngại về khả năng cựu tổng thống vi phạm “điều khoản thù lao nước ngoài” (“foreign emoluments clause”) của Hiến pháp.
Các tài liệu mới chỉ tính trong khoảng thời gian vài tháng, nhưng cũng đủ tiết lộ về cách các chính phủ nước ngoài chi tiêu hào phóng tại khách sạn Trump khi họ cố gắng đảo ngược chính sách đối ngoại của cựu tổng thống sao cho có lợi cho họ.
Tài liệu mới cũng cho thấy các nhà vận động hành lang của đảng Cộng hòa (GOP) thay mặt cho các quốc gia trên (một số không đăng ký theo yêu cầu của luật pháp khi có liên quan đến nước ngoài) đã chi hàng chục ngàn đôla tại khách sạn Trump trong cùng thời gian. “Tài liệu vẽ nên một bức tranh hỗn loạn – Dân biểu Carolyn B. Maloney, đảng viên Dân chủ tiểu bang New York hiện là chủ tịch Ủy ban Giám sát nhận định trong một cuộc phỏng vấn – Chúng đặt câu hỏi khá rõ về mức độ mà lợi ích tài chính cá nhân lèo lái một tổng thống khi còn đương nhiệm chứ không phải là lợi ích của người dân Mỹ”.
Khi được hỏi về việc chi tiêu của các quan chức chính phủ nước ngoài, Eric Trump, con trai của cựu tổng thống cho biết:
“Bất kỳ khoản lợi nhuận nào mà công ty gia đình kiếm được từ việc lưu trú tại khách sạn của các đối tượng trên sẽ được trả lại cho chính phủ liên bang thông qua một khoản thanh toán tự nguyện hàng năm cho Bộ Tài chính. Với tư cách là một công ty, chúng tôi đã cố gắng hết sức để tránh xung đột lợi ích. Không phải vì bất kỳ yêu cầu pháp lý nào, mà vì sự tôn trọng chúng tôi dành cho văn phòng tổng thống”.
Kể từ khi rời nhiệm sở, cựu tổng thống đã phải đối mặt với một số cuộc điều tra về các giao dịch kinh doanh và hoạt động chính trị của mình. Tháng trước, Uỷ ban Giám sát đã công bố hồ sơ cho thấy Cơ quan Mật vụ đã trả hơn $1.4 triệu cho khách sạn Trump kể từ khi ông nhậm chức năm 2017 (khách sạn tính phí $1.185 mỗi đêm cho các phòng được các đặc vụ sử dụng để bảo vệ tổng thống và gia đình ông). Các tài liệu mới có được sau khi bà Maloney gửi thư đến Cơ quan Lưu trữ Quốc gia (National Archives) để tìm thêm các tài liệu bổ sung về khách sạn Trump và liên lạc với các chính phủ nước ngoài. Cơ quan Lưu trữ xác nhận họ đã nhận được bức thư.
Bà Carolyn B. Maloney nói rõ: “Các tài liệu bổ sung là cần thiết để xác định xem cựu tổng thống có làm lệch lạc chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ để phục vụ lợi ích của chính mình với chi phí của người dân Mỹ và vi phạm lời tuyên thệ nhậm chức”.
Những điển hình xung đột lợi ích
Các tài liệu mới cho thấy vào Tháng Chín, 2017, Trump đã đón tiếp Najib Razak, thủ tướng Malaysia đến Toà Bạch Ốc vào lúc Razak và gia đình ông đang bị Bộ Tư pháp Mỹ điều tra. Razak và đoàn tùy tùng đã chi ít nhất $259,000 tại khách sạn Trump. Đổi lại, Trump ca ngợi nhà lãnh đạo Malaysia và “cảm ơn tất cả các khoản đầu tư mà ngài đã thực hiện ở Hoa Kỳ”. Đoàn Malaysia đã trả hơn $9,000 cho các buổi giải lao uống cà phê; hơn $8,000 cho ba bữa ăn trưa trong phòng; và khoản phí $1,500 thuê huấn luyện viên cá nhân cho thủ tướng, người ở trong căn phòng tổng thống (presidential suite) giá $10,000 một đêm.
Các tài liệu mới cũng cho thấy Elliott Broidy, phó chủ tịch Ủy ban Chiến thắng Trump (Trump Victory Committee) kiêm phó chủ tịch Ủy ban quốc gia đảng Cộng hòa (Republican National Committee) đã ở khách sạn bốn đêm cùng lúc chuyến thăm của phái đoàn Malaysia với chi phí hơn $5,000. Sau đó, Broidy nhận tội âm mưu vi phạm luật vận động hành lang nước ngoài trong chiến dịch bí mật thuyết phục Trump và Bộ Tư pháp Mỹ từ bỏ cuộc điều tra Razak. Các quan chức Toà Bạch Ốc phủ nhận Najib chọn khách sạn theo “đề nghị” của Trump. Còn nhớ, năm 2017, bà Sarah Huckabee Sanders, Thư ký báo chí của Trump lúc đó (người vừa được bầu vào ghế Thống đốc Arkansas trong cuộc bầu cử giữa kỳ Tháng Mười Một 2022) còn nói: “Chúng tôi chắc chắn không đặt phòng khách sạn cho họ (Malaysia)”.
Cũng trong năm đó, sau khi Saudi Arabia và UAE cắt đứt quan hệ với Qatar và gây ra cuộc khủng hoảng khu vực, cả ba chính phủ đã chi hàng trăm ngàn đôla tại khách sạn Trump để vận động chính quyền Trump. Theo Ủy ban Giám sát, từ cuối năm 2017 đến giữa 2018, Saudi Arabia và UAE đã chi ít nhất $164,000 tại khách sạn Trump, trong khi các quan chức Qatar và các công ty kết nối đã chi ít nhất $307,000.
Từ ngày 7 Tháng Ba 2018 đến ngày 14 Tháng Ba 2018, Bộ Quốc phòng Saudi Arabia chi hơn $85,000, trong đó có việc thuê một số dãy phòng trị giá $10,500 mỗi phòng. Việc hai quan chức ở lại đó được gọi là “His Excellency” cho thấy có sự dính dáng của Hoàng gia Saudi Arabia hoặc các bộ trưởng chính phủ cấp cao nước này. Vào ngày 20 Tháng Ba 2018, tại Toà Bạch Ốc, Trump tiếp Mohammed bin Salman, Thái tử Saudi Arabia, bộ trưởng quốc phòng và là người cai trị trên thực tế. Hai ngày sau, Toà Bạch Ốc phê duyệt $1,3 tỷ vũ khí bán cho Vương quốc Saudi Arabia.
Các tài liệu cũng cho thấy $65,139 được chi tại khách sạn Trump từ Hội đồng Thổ Nhĩ Kỳ-Hoa Kỳ (American Turkish Council), một tổ chức phi lợi nhuận có quan hệ với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ. Hội đồng này từng giúp tài trợ cho hai hội nghị tổ chức tại khách sạn Trump ở Washington vào năm 2017 và 2019, cùng thời điểm Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gây áp lực Trump đình chỉ cuộc điều tra vi phạm các lệnh trừng phạt của một ngân hàng nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ. Phái đoàn Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ và Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ cũng chi tiêu tại khách sạn, nhưng không có chi tiết về số tiền thanh toán.
Hồ sơ từ Mazars USA, công ty kế toán lâu năm của ông Trump (nhưng cắt đứt quan hệ với ông và doanh nghiệp gia đình trong năm nay) cho thấy $19,370 chi tiêu của một phái đoàn từ Đại sứ quán Trung Quốc tại khách sạn Trump vào cuối Tháng Tám 2017, hai tháng trước khi Trump công du nước này.
Công ty Trump Organization đã chuyển cho Bộ Tài chính $355.687 lợi nhuận liên quan việc lưu trú của chính phủ nước ngoài tại các khách sạn của họ trong ba năm đầu tiên Trump nắm quyền nhưng không cung cấp thông tin chi tiết. Ủy ban Giám sát Hạ viện, sau cuộc tranh luận kéo dài nhiều năm, gần đây đã đạt được thỏa thuận pháp lý với Mazars, trong đó công ty đồng ý xuất trình loạt tài liệu tài chính từ vài năm trước khi Trump nhậm chức và trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Tháng Hai, Mazars cho biết họ không còn cộng tác với Trump Organization sau một thập niên làm báo cáo tài chính hàng năm cho Trump Organization.
