Việc giám đốc điều hành Tesla Elon Musk mua hơn 9% cổ phần của Twitter và có một ghế trong hội đồng quản trị tại công ty truyền thông xã hội này đã dẫn đến suy đoán về ảnh hưởng tiềm năng của ông đối với tương lai chính trị của… Trump! Tự xem mình là một người ủng hộ mạnh mẽ quyền tự do ngôn luận, Musk từng sử dụng Twitter để lan truyền thông tin sai lệch và chế nhạo các chính trị gia, nay ông đề nghị hợp tác với công ty để thực hiện “những cải tiến đáng kể”, dù không rõ kế hoạch đó là gì và liệu chúng có thành hiện thực hay không.
Trong khi đó, một số người bảo thủ đang kêu gọi Musk hãy giúp Trump quay trở lại diễn đàn mạng xã hội này, nơi cựu tổng thống bị đình chỉ vĩnh viễn hai ngày sau cuộc tấn công vào Điện Capitol (sự kiện ngày 6 Tháng Một 2021). Lý do đình chỉ là“có nguy cơ kích động bạo lực sẽ tiếp tục” nếu vẫn để tổng thống sử dụng Twitter như phương tiện tập hợp người ủng hộ và tuyên truyền. “Bây giờ @ElonMusk là cổ đông lớn nhất của Twitter, đã đến lúc dỡ bỏ kiểm duyệt chính trị và MANG TRUMP TRỞ LẠI!” – Dân biểu Cộng hòa Lauren Boebert tweet như thế.
Tuy nhiên, người phát ngôn của Twitter khẳng định ban điều hành và nhân viên công ty mới là người chịu trách nhiệm đưa ra các quyết định đình chỉ hay mở lại chứ không phải hội đồng quản trị. Nhưng đó chỉ là một cách nói. Khả năng Trump lấy lại quyền truy cập Twitter có thể tác động đáng kể đến cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 của Đảng Cộng hòa, giả sử cựu Tổng thống có kế hoạch tái tranh cử, Twitter sẽ là phần không thể thiếu nếu Trump muốn thành công. Khi tài khoản Twitter của ông được khôi phục, chắc chắn nó sẽ là đòn bẩy to lớn để đảm bảo sự đề cử ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa và nâng cao vị thế của ông trong cuộc bầu cử.
Sáu tháng sau khi Trump bị đình chỉ Twitter, có một cuộc họp giữa cựu Tổng thống và một nhóm các nhà sử học để biên soạn một cuốn sách về thời gian tại nhiệm của ông. Trả lời câu hỏi về việc sử dụng Twitter, Trump ra vẻ không còn quá quan tâm đến việc mất quyền truy cập vào các tài khoản mạng xã hội của mình. Thay vào đó, ông nói “việc phát hành các bản tin trên trang web cá nhân trông… thanh lịch hơn nhiều!”.
Nhưng không thể phủ nhận, sự hiện diện của Trump trên các diễn đàn công cộng đã giảm đi đáng kể từ khi ông bị đình chỉ. Vài tháng sau cuộc gặp trên, phát hiện ra sự “lãng quên dần” này, Trump đã đệ đơn lên tòa án để cố gắng khôi phục tài khoản Twitter nhưng một thẩm phán đã bác bỏ lập luận của ông đồng thời cho phép Twitter chuyển vụ kiện từ tiểu bang Florida sang Tòa án quận phía Bắc của California, nơi đặt bản doanh công ty. Trong khi đó, mọi nỗ lực của Trump để xây dựng một nền tảng truyền thông xã hội thay thế cho đến nay vẫn gặp rất nhiều khó khăn.
Trump phụ thuộc vào Twitter để giao tiếp trực tiếp với công chúng theo cách không chính thức và thường là “thích gì nói đó”. Không ai biết có tweet nào là “kịch bản soạn trước”, có tweet nào được viết bởi các nhân viên Toà Bạch Ốc, nhưng tài khoản Twitter của Trump là một dòng chảy bình luận liên tục gần như “ngẫu hứng”, có ngày vài chục tweet với hàng triệu người theo dõi. Ông đã sử dụng Twitter để tấn công các đối thủ, truyền bá thông tin có lợi cho mình và chế nhạo các lãnh đạo nước ngoài như Kim Jong Un của Bắc Hàn.
Nhưng quan trọng hơn là cách cựu tổng thống sử dụng Twitter để định hình chu kỳ tin tức 24 giờ. Cho dù có nhận thức đúng đắn về chiến lược của mình hay không, Trump đã lôi kéo truyền thông hiện đại vào những màn tranh cãi, những tuyên bố khiêu khích và những câu chuyện giật gân. Nhờ giao tiếp dễ dàng với người ủng hộ trong thời gia thực mà không gặp bất kỳ rào chắn nào, Trump dùng mạng xã hội để định hình tin tức trong ngày chỉ bằng một vài từ trên Twitter.
Ông lèo lái dư luận bằng cách nói về bất cứ điều gì, kể cả những phát biểu kỳ quặc, những lời nói kích động hoặc đơn giản là những bình luận vô nghĩa. Chiến dịch tranh cử năm 2020 dựa nhiều vào các “cú sốc” Twitter lặp đi lặp lại để “bảo chứng” cho câu chuyện của ông.
Nếu Trump sẽ trở lại chính trị vào năm 2024, Twitter sẽ lại là “kẻ thay đổi cuộc chơi” (game-changer) đối với ông. Nếu không được tiếp cận với phương tiện này, Trump sẽ rất khó để tạo lại chiến lược đã đưa ông vào Toà Bạch Ốc năm 2016, đặc biệt là với một thế hệ mới “Đảng Cộng hòa Trump” như Thống đốc bang Florida Ron DeSantis không ngại khuấy động tranh cãi. Nếu sự hiện diện của Elon Musk trong hội đồng quản trị bằng cách nào đó dẫn đến sự thay đổi trong chính sách của Twitter để Trump có thể quay lại, các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa và cả tương lai của nước Mỹ sẽ rất khác.
________
100 ngày vắng Trump trên Twitter
“Lịch sử” tweet của “Twitter-in-chief” Donald Trump
Mạng xã hội Truth Social của Donald Trump: Vẫn ở giai đoạn “nhá hàng”
