1. Sai lầm lớn nhất của người Ukraine là quá tin vào cái gọi là tình cảm anh em giữa hai dân tộc cùng một gốc Slave, và từng là anh em môi hở răng lạnh.
Bất cứ ở đâu đều có một phản đề: Người dân và nhà cai trị, cầm quyền không phải lúc nào cũng là một.
Đó là lý do xảy ra cuộc chiến huynh đệ tương tàn giữa Ukraine và Nga hiện nay. Putin không hề coi Ukraine là anh em mà coi đất nước Ukraine là con mồi. Với bầy sói thì con mồi luôn là con mồi. Tài nghệ của con sói thâm độc là khả năng dụ mồi.
Việt Nam và Trung Quốc cũng vậy, mối tình anh em môi hở răng lạnh đã làm Việt Nam mất cảnh giác. Đầu tiên là cuộc chiến Hoàng Sa, rồi chiến tranh Biên giới Tây Nam và cái gì đến đã đến : cuộc chiến xâm lược ngày 17.2.1979. Và chắc chắn sẽ không dừng ở đó.
2. Đầu tiên Ukraine bị dụ giải trừ vũ khí hạt nhân để đổi lấy các bảo trợ an ninh và đầu tư kinh tế.
Và đây chính là sự nhẹ dạ, sai lầm chiến lược nhất của Ukraine vì đã chấp nhận buông bỏ áo giáp thép bảo vệ mình. Khi Ukraine mất quyền tự chủ quyết định nhất – thế mạnh nhất của riêng mình để phòng thủ cho mình thì sẽ trở thành con mồi ngon cho con sói Nga.
Việt Nam cũng bị dẫn dụ vào những mớ lý thuyết cùng tôn thờ một chủ nghĩa với những ràng buộc hòa hoãn nào đó.
Nhà ngoại giao Nguyễn Trung cho biết, ngoại trưởng Nguyễn Cơ Thạch cùng nhóm các nhà hoạch định chiến lược cho rằng, phải xác định rõ quốc gia nào luôn đe dọa an ninh lãnh thổ và Biển Đông của Việt Nam. Nếu bị đe dọa thì cái gì là áo giáp thép để bảo vệ Việt Nam.
Nhà ngoại giao Nguyễn Trung khi đó là đại sứ Việt Nam ở Thái Lan cho biết, ngoại trưởng Nguyễn Cơ Thạch cho rằng áo giáp thép ấy chính là quân cảng Cam Ranh. Ngoại trưởng đề xuất sớm bình thường quan hệ với Mỹ và cho Mỹ thuê quân cảng này khi Nga đã rút lui, thì vì quyền lợi của Mỹ bảo vệ tuyến đường thủy quan trọng này sống còn với kinh tế Mỹ, sẽ không cho phép bất cứ ai biến Biển Đông thành ao nhà riêng của chúng.
Nhận thức quá rõ lực cản này không khác Nga nhận thức quá rõ về vũ khí hạt nhân của Ukraine, Trung Quốc đã tung các củ cà rốt và các áp lực buộc chiến lược Cam Ranh bị vô hiệu hóa.
Xin nói thêm, vì sao sau này Trung Quốc là nước đề xuất chiến lược Vành đai và con đường, trong đó biến vịnh Vân Phong là đặc khu chế xuất mà Trung Quốc sẽ tích cực tham gia? Chẳng qua vịnh Vân Phong rất gần Cam Ranh mà thôi.
Sau khi khóa được áo giáp chiến lược quân cảng Cam Ranh mang tính sống còn của an ninh Việt Nam, cây gậy tung ra : đó là Đường lưỡi bò – lợi ích cốt lõi để Trung Quốc nuốt chửng và bá chủ Biển Đông của Việt Nam.
Vì không đủ lực, Việt Nam đã phản ứng không tương xứng với các hành động bá quyền Biển Đông của Trung Quốc.
3. Tiếp theo Putin đã kích động những người Nga chiếm đa số ở Crime đòi sáp nhập Crime vào Nga bằng trưng cầu dân ý, rồi kích động và bảo trợ cho các cuộc nổi dậy của kiều dân Nga ở Donbas đòi tự trị. Ukraine đàn áp bị vu cho là phát xít diệt chủng để lấy cớ can thiệp sau này.
Hãy nhìn qua Việt Nam. Ông Võ Văn Kiệt nói rằng ông đã ủng hộ việc cải tạo tư sản triệt để ở Chợ Lớn vì an ninh Việt Nam phát hiện những cài cắm các chân rết thân Trung Quốc ở Chợ Lớn. Ông Lê Duẩn cũng nhận thấy nguy cơ của Hoa kiều ở các tỉnh chiến lược Quảng Ninh, Hải Phòng nên đã chấp nhận việc vận động Hoa kiều rời Việt Nam để tránh khi chiến tranh biên giới phía Bắc xảy ra thì sẽ không bị rối loạn nội bộ. Âm mưu của Trung Quốc về đội quân thứ năm đã bị giới lãnh đạo Việt Nam trước năm 1990 loại bỏ.
Nhưng những năm gần đây âm mưu ấy lại nhăm nhe trở lại, khi Trung Quốc hậu thuẫn cho Luật Ba đặc khu với việc biến Vân Đồn vùng biển cửa ngõ chiến lược của Việt Nam là nơi 99 năm cho các nhà đầu tư thuê và cư trú. Đồng thời mở các sòng bạc ở Vân Đồn để người Trung Quốc tự do qua Việt Nam đánh bạc, sinh hoạt, mua nhà đất, cư trú. Rất may lãnh đạo đảng đã tỉnh táo nhận ra những “ẩn khúc”này nên Quốc hội Việt Nam đã không thông qua Luật Ba đặc khu trên.
4. Tiếp theo Putin chống quyết liệt ý đồ Ukraine xin gia nhập NATO, vì nếu Ukraine là thành viên của NATO thì Nga không dám và không thể xâm chiếm Ukraine.
Việt Nam không phải không nhận ra các nguy cơ về an ninh, nhưng do nhiều lý do nào đó, Việt Nam đi theo đường lối ngoại giao không liên minh quân sự với bất cứ quốc gia nào, và không liên minh, liên kết với quốc gia này chống quốc gia kia.
Việc không liên minh, liên kết quốc gia này chống quốc gia kia là đúng. Nhưng giả sử một quốc gia hùng mạnh nào xâm lược Việt Nam, chẳng lẽ Việt Nam chấp nhận đơn phương chống lại ư? Bài học Lịch sử không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới đã quá rõ, một nước yếu không dễ gì chống một cường quốc nếu không có sự hậu thuẫn của cường quốc khác.
Áo giáp quân cảng Cam Ranh không được chuẩn bị cùng đơn độc vì tự mình ràng buộc mình, liệu đất nước sẽ ra sao nếu xảy ra cuộc tấn công của một cường quốc hùng mạnh.
Tất nhiên chúng ta vẫn còn sức mạnh: Đoàn kết Dân tộc và Tinh thần Yêu nước.
Nhưng thực tế, lòng dân và đoàn kết Dân tộc, tinh thần yêu nước xả thân chỉ thích ứng với chiến tranh du kích cổ điển. Trong khi địa bàn chiến tranh có thể xảy ra thực tế nhất là Biển Đông thì vũ khí hiện đại mới quyết định.
Bài học những gì diễn ra ở Ukraine luôn là bài học của các nước nhỏ trước đe dọa của các nước lớn.
Nhìn qua Philippines, Trung Quốc tìm mọi cách và các mồi cà rốt để Philippines bỏ Hiệp định An ninh với Mỹ ký năm 1951, và buộc Mỹ rời hai căn cứ Subic và Clard. Nhưng Philippines đã khôn ngoan từ chối vì quá hiểu âm mưu bá chủ Biển Đông của Trung Quốc.
Vâng, đường lối khôn ngoan yêu nước nhất là khóa chặt các mối đe dọa và chân thành hòa hiếu. Nhà chiến lược thế giới nào đó đã nói: Muốn không để xảy ra chiến tranh thì phải chuẩn bị tốt nhất chiến tranh.
Còn bất cứ con sói nào cũng muốn, kẻ mình săn mồi là con cừu.
