Dân Lviv nói riêng và cả nước Ukraine nói chung đã quen dần với còi báo động nửa đêm và bất kỳ lúc nào trong ngày.
Nhờ lịch được thông báo sẵn, chúng tôi cũng biết trước khi nào thì điện bị cúp. Ba hôm nay, Lviv bị cúp điện từng khu, đèn đường thắp sáng ban đêm cũng bị tắt. Khó khăn hơn cả là các toà nhà chung cư cao hơn chín tầng, theo tiêu chuẩn an toàn phòng cháy chữa cháy những toà nhà không dùng gas, vì thế mất điện, ngoài việc không có sưởi ấm, thang máy, họ còn không nấu ăn được. Cuộc sống của người dân bắt đầu biết thế nào là khó khăn thời chiến tranh.
Tại siêu thị hiện rõ sự thiếu hụt các chủng loại hàng, xuất xứ được sản xuất từ những nơi có chiến sự, nhất là miền Đông, Nam và trung tâm Ukraine. Nhưng quan trọng là hàng hoá thiết yếu cho cuộc sống như rau củ, thực phẩm, bánh mì, gạo,… vẫn đầy đủ, mặc dù giá có lên cao. Riêng giá dịch vụ nhà ở, điện và gas tiêu dùng vẫn chưa tăng.
Chính phủ Ukraine thông báo thiếu hụt ngân sách nghiêm trọng, nếu không có viện trợ tiếp ngay bây giờ, không loại trừ khả năng chính phủ không trả nổi các nghĩa vụ xã hội, thậm chí lương hưu và trợ cấp xã hội. Ước tính có khoảng 11.9 triệu người Ukraine đang nhận lương hưu, 2 triệu người tàn tật nhận trợ cấp xã hội, hơn 110,000 trẻ em tàn tật… chưa tính số người sơ tán từ các tỉnh có chiến sự, thương bệnh binh từ đầu cuộc chiến đến nay, con số không hề nhỏ. Một gánh nặng nhân đạo cho chính phủ Ukraine.
Mất điện ảnh hưởng đến cuộc sống là tất nhiên, nhưng ảnh hưởng nặng đến doanh nghiệp và các nhà sản xuất… họ phải tạm dừng, gián đoạn hoạt động, nguồn thu ngân sách lại càng giảm mạnh.
Từ đầu chiến tranh Ukraine không còn cảng để xuất nhập khẩu, hàng hỏa phần lớn xuất bằng đường bộ, rồi qua các cảng EU nếu hàng đi tiếp, do vậy các cửa khẩu đường bộ miền Tây Ukraine quá tải. Hiện nay việc thông quan cả hai chiều xuất và nhập xe TIR phải ăn trực nằm chờ cả từ bảy đến 10 ngày. Xe tải xếp hàng thông quan dài trên mấy chục cây số. Chưa kể viện trợ quân sự và cung cấp xăng dầu cho Ukraine hoàn toàn bằng đường bộ.
Nhưng cuộc sống vẫn tiếp tục ở ngoài đường, công sở, cửa hàng vẫn đông người thách thức quân xâm lược. Không gì ngăn cản được cuộc sống và ao ước hoà bình vì sự tồn tại phồn vinh của đất nước Ukraine.
Cầu nguyện cho Ukraine chiến thắng ngoại xâm trong cuộc chiến tranh vệ quốc.
(Viết từ Lviv, Ukraine)
