Sau khi đến Biển Đông gần đây, nhóm tác chiến tàu sân bay mới, lớn nhất của Vương quốc Anh – HMS Queen Elizabeth – sẽ cùng với Mỹ, Nhật Bản, Úc và New Zealand, và với một cường quốc châu Âu khác là Pháp, tham gia các cuộc tập trận trên biển Philippines.
Bước đột phá của tàu sân bay HMS Queen Elizabeth là một phần trong xu hướng của các nước lớn ở châu Âu gửi hỏa lực hải quân đến Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, thể hiện sự ủng hộ nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc kiềm chế tham vọng quân sự hóa Biển Đông của Trung Quốc.
Anh và Pháp đã cùng với Mỹ và Nhật Bản cho rằng các tuyên bố chủ quyền và hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông vi phạm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS).
“Khi chứng kiến cán cân quyền lực nghiêng về khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương, chúng tôi đã cam kết làm việc với các đối tác của mình ở đây để bảo vệ các giá trị dân chủ, giải quyết các mối đe dọa chung và giữ an toàn cho quốc gia của chúng tôi”, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cho biết trong một thông cáo báo chí hồi Tháng Bảy.
Tàu sân bay của Anh khởi hành vào Tháng Năm và tham gia các cuộc tập trận với Hải quân Ấn Độ ở Ấn Độ Dương vào Tháng Bảy trước khi quá cảnh qua eo biển Luzon phía Nam Đài Loan hôm Chủ nhật. Sau các cuộc tập trận trên biển Philippines, tàu sẽ cập cảng Nhật Bản vào Tháng Chín.
Hồi Tháng Năm, Pháp đã điều một tàu khu trục nhỏ và một tàu tấn công đến gần quần đảo Trường Sa đang tranh chấp ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh đã xây dựng các căn cứ quân sự. Một tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân của Pháp cũng đã đi qua Biển Đông vào đầu năm nay, các máy bay chiến đấu và máy bay vận tải của Pháp cũng sẽ tham gia tập trận trong tháng này trên khu vực Đông Nam Á, trong một khu vực chạy từ Ấn Độ đến Úc.
Tàu khu trục nhỏ Bayern của Đức đã khởi hành hôm Thứ Hai trên đường đến Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương với 230 thành viên thủy thủ đoàn. Con tàu sẽ đi qua Biển Đông vào cuối năm nay, ghé thăm các hải cảng ở Úc, Việt Nam, Nam Hàn và Nhật Bản.
Châu Âu không hẳn là một lực lượng quân sự đáng kể ở châu Á. Vương quốc Anh chẳng hạn, chỉ có tổng cộng khoảng 340 quân nhân thuộc lực lượng chính quy ở châu Á, chiếm 0,2% lực lượng chính quy của Anh và 6% hoặc lực lượng Anh được triển khai ở nước ngoài.
Tuy nhiên sự tham gia ngày càng sâu rộng của Anh, Pháp và Đức ở một nơi xa xôi của thế giới mà họ có ít quyền lợi trực tiếp phản ánh quan niệm rằng tầm ảnh hưởng quốc tế của một quốc gia luôn gắn liền với sự hiện diện của quốc gia đó ở châu Á, châu lục đang phát triển nhanh. Điều đó đặc biệt quan trọng khi Trung Quốc, cường quốc kinh tế lớn nhất khu vực, đang cố mở rộng ảnh hưởng thông qua việc đe dọa, mua chuộc và cưỡng bức các nước trong khu vực.
Cho dù Anh và Pháp chỉ có lực lượng quân sự hạn chế ở châu Á, tư cách thành viên thường trực, có quyền phủ quyết của họ trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc có thể là một vị thế ngoại giao quan trọng mà Trung Quốc không thể coi thường; và vị thế đó cung cấp một “quân bài” để chơi trong các cuộc đàm phán kinh tế với Bắc Kinh.
Các động thái của Anh, Pháp và Đức tất nhiên đã làm cho Trung Quốc phẫn nộ.
Trong một bài xã luận tuần trước tờ Thời báo Hoàn cầu trực thuộc đảng Cộng sản Trung Quốc cảnh báo: “Trung Quốc đang tăng cường khả năng quân sự của mình ở Biển Đông và các tàu sân bay do Mỹ và các đồng minh triển khai sẽ rất dễ bị tổn thương trước các cuộc xung đột quân sự cực đoan”. Tờ báo này cho rằng hành động của Anh và Pháp đưa chiến hạm vào Biển Đông có thể gây tai hại cho quan hệ giữa chính phủ hai nước này với Bắc Kinh. Hồ Tích Tiến (Hu Xijin), tổng biên tập Thời báo Hoàn cầu nói rằng cả Anh, Pháp và Đức đều “không đủ sức mạnh để đánh nhau với Trung Quốc trên Biển Đông”. “Và tôi tin họ hiểu rõ điều đó,” Hồ nói.
Quân đội Trung Quốc có kế hoạch tập trận ở Biển Đông từ Thứ Sáu đến Thứ Ba tuần sau.
Ở các nước Đông Nam Á có những ý kiến ngược nhau về diễn biến trên biển. Tại Indonesia, những người có quan điểm tích cực cho rằng, việc các nước châu Âu phái tàu chiến đến khu vực là “một phản ứng cho Trung Quốc thấy rằng Biển Đông không thuộc về nước họ.” Nhưng cũng có ý kiến khuyên can “Mỹ và châu Âu nên kiềm chế trước những hành động có thể kích động Trung Quốc một cách thái quá.”
Nick Childs, chuyên gia cấp cao về lực lượng hải quân và an ninh hàng hải tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại London, cho biết động thái của các nước châu Âu ở châu Á là “phản ánh thực tế trọng tâm kinh tế đang chuyển sang phần đó của thế giới… Ngoài ra, các quốc gia khác nhau có các chính sách và cách tiếp cận hơi khác nhau”, ông nói thêm.
(theo Asia Nikkei Review)
Đọc thêm:
