Sự sụt giảm gần đây về số vụ bắt giữ vì vượt biên trái phép qua biên giới Hoa Kỳ với Mexico có thể chỉ là tạm thời.
Sau đỉnh điểm về số người vượt biên giới phía nam vào Tháng Mười Hai vượt kỷ lục, tình hình đã giảm một nửa trong Tháng Giêng, các nhà chức trách cho biết hôm Thứ Ba, theo AP. Mức giảm lớn nhất là ở khu vực Del Rio bao gồm Eagle Pass, Texas, là “điểm nóng” nhất trong các nỗ lực thực thi biên giới gần đây của Thống đốc Đảng Cộng hòa Greg Abbott.
Mexico cũng tăng cường nỗ lực thực hiện các biện pháp giảm người vượt biên trong thời gian đó, sau cuộc đàm phán với chính quyền của Tổng thống Joe Biden.
Nhìn chung, số vụ bắt giữ do Lực lượng Tuần tra Biên giới Hoa Kỳ (U.S. Border Patrol) thực hiện đã giảm 50% trong Tháng Giêng, so với 249,735 vụ trong Tháng Mười Hai, là con số hàng tháng cao nhất được ghi nhận.
Tucson, Arizona, một lần nữa là khu vực “bận rộn” nhất về việc vượt biên trái phép với 50,565 vụ bắt giữ, giảm 37% so với Tháng Mười Hai, tiếp theo là San Diego. Các vụ bắt giữ trong khu vực Del Rio của U.S. Border Patrol đã giảm mạnh 76% từ Tháng Mười Hai xuống còn 16,712, mức thấp nhất kể từ Tháng Mười Hai năm 2021. Các vụ bắt giữ ở Rio Grande Valley của Texas, giảm 60% xuống còn 7,340, thấp nhất kể từ Tháng Bảy năm 2020.
Sự sụt giảm đáng kể đã được ghi nhận ở những người Venezuela có số vụ bắt giữ giảm 91% từ 46,920 xuống còn 4,422. Nhưng những con số đó có thể sớm thay đổi. Panama báo cáo trong Tháng Giêng có 36,001 người di cư đã đi qua vùng Darien Gap nguy hiểm, tăng 46% so với Tháng Mười Hai.
Đại đa số những người băng qua rừng rậm Panama đến Hoa Kỳ, ngoài người Venezuela, còn có số lượng đáng kể đến từ Haiti, Trung Quốc, Ecuador và Colombia.
Mexico đã buộc người di cư phải rời khỏi các chuyến tàu chở hàng mà đôi khi họ sử dụng để băng qua đất nước để đến gần biên giới Hoa Kỳ hơn. Các quan chức nhập cư ở Mexico cũng đến đón và đưa một số người trở về nhà. Nỗ lực này bắt đầu sau chuyến thăm của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken tới Thành phố Mexico vào ngày 28 Tháng Mười Hai.
Các tiểu bang biên giới Mexico như Coahuila đã có sự hợp tác tích cực hơn với chính phủ liên bang Mexico. Đến Tháng Giêng, các thành viên của quân đội và vệ binh quốc gia Mexico liên tục tuần tra bờ sông Rio Grande. Cảnh sát cho chở đầy người di cư trên xe buýt, đưa họ ra khỏi Piedras Negras, nằm bên bờ sông Mexico đối diện với Eagle Pass.
Trong khi đó, ở Eagle Pass, Lực lượng Vệ binh Quốc gia Texas (Texas National Guard) tiếp quản một công viên thuộc sở hữu của thành phố dọc theo sông. Texas từ chối các đặc vụ Hoa Kỳ tiếp cận Công viên Shelby kể từ ngày 10 Tháng Giêng, và lắp đặt thêm dây thép gai cũng như hàng rào chống trèo trong khu vực. Lực lượng Biên phòng trước đây sử dụng công viên này để theo dõi và tuần tra, cũng như giải quyết những người di cư vượt sông vào đất Mỹ.
Những người di cư đang xin tị nạn được trả tự do để chờ đợi các thủ tục tố tụng của tòa án nhập cư có thể mất nhiều năm.
Tuy vậy, số người cố gắng vượt biên để vào Mỹ sẽ gia tăng khi thời tiết ở Mỹ ấm hơn và giảm đi trong những tháng lạnh hơn. Theo dữ liệu liên bang từ ba năm qua, kể từ năm 2021, số lượng người qua biên giới phía nam tăng trung bình 40% từ Tháng Giêng đến Tháng Ba.
Một yếu tố khác vào năm ngoái là việc chấm dứt các hạn chế liên quan đến COVID-19 vào Tháng Năm. Việc sử dụng chính sách y tế công cộng được gọi là “Title 42” cho phép chính quyền Trump và Biden chuyển những người xin tị nạn trở lại Mexico, ngay cả khi họ đến từ quốc gia khác.
Các cuộc vượt biển đã giảm đáng kể trong một tháng sau khi “Title 42” kết thúc và chính quyền Biden thực thi các quy định mới.
Theo “Title 42”, bắt đầu từ Tháng Ba năm 2020 những người di cư đã bị từ chối tị nạn với lý do ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Khi “Title 42”, hết hạn, chính quyền Biden đưa ra chính sách từ chối tị nạn đối với những người đi qua một quốc gia khác, chẳng hạn như Mexico, để đến Hoa Kỳ, với một số ít trường hợp ngoại lệ. Tuy nhiên, số người di cư không hề thuyên giảm, mà tăng vọt trong Tháng Mười Hai 2023.
