Hoa Kỳ đã ngăn chặn được âm mưu giết nhà hoạt động đạo Sikh. Chính quyền Biden đã nêu vụ việc với Ấn Độ, quốc gia mới đây bị Canada cáo buộc liên quan đến vụ ám sát một lãnh đạo Sikh khác tại tỉnh British Columbia.
Thế khó cho phía Mỹ
Wall Street Journal cho biết, cơ quan thực thi pháp luật Mỹ đã ngăn chặn thành công một âm mưu nhắm vào một nhà hoạt động đạo Sikh và đã trao đổi với chính phủ Ấn Độ về khả năng có các đặc vụ Ấn tham gia vào âm mưu giết người này. Việc phá vỡ vụ mưu sát luật sư Gurpatwant Singh Pannun của tổ chức “Sikhs for Justice” (người Sikh vì công lý) xảy ra chỉ sau hai tháng chính quyền Canada công khai cáo buộc Ấn Độ có dính líu đến vụ giết hại thủ lĩnh ly khai người Sikh Hardeep Singh Nijjar ở British Columbia.
Adrienne Watson, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ tuyên bố: “Chúng tôi đang xử lý vấn đề này một cách rất nghiêm túc và chính phủ Hoa Kỳ đã làm việc với chính phủ Ấn Độ, kể cả ở các cấp cao nhất. Các quan chức Ấn Độ đang điều tra vụ việc đã bày tỏ sự ngạc nhiên và lo ngại về cáo buộc, đồng thời khẳng định hoạt động đặc biệt này không phải là chính sách của họ. Chúng tôi đã truyền đạt ý kiến của mình là bất kỳ ai đứng sau vụ việc đều phải chịu trách nhiệm”.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ chỉ đưa ra một tuyên bố ngắn gọn thừa nhận Mỹ đã chia sẻ thông tin liên quan đến “mối quan hệ giữa tội phạm có tổ chức, những kẻ buôn súng, khủng bố và những người khác”, xem đây là “nguyên nhân gây lo ngại cho cả hai nước” và đang được chính phủ Ấn Độ kiểm tra. “Ấn Độ rất xem trọng những vụ việc như thế vì nó cũng ảnh hưởng đến lợi ích an ninh quốc gia của chúng tôi” – tuyên bố nhấn mạnh.
Trong một tuyên bố vào tối Thứ Tư, Pannun, người luôn chỉ trích Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong một thập niên, đã cáo buộc chính phủ Ấn Độ cố gắng lấy mạng ông và thề “những người theo chủ nghĩa chủ quyền của đạo Sikh sẽ tiếp tục cuộc vận động giải phóng Punjab khỏi sự chiếm đóng của người Ấn!”
Cáo buộc mới về hoạt động ám sát được điều khiển từ một quốc gia khác xuất hiện vào thời điểm nhạy cảm đối với chính quyền Biden, khi tổng thống đang nỗ lực xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn với Ấn Độ để chống lại Trung Quốc. Tháng Sáu qua, ông Biden đã tổ chức quốc yến cho Thủ tướng Ấn Modi tại Toà Bạch Ốc. Chính quyền Mỹ xem Ấn Độ là một bức tường thành quan trọng chống lại Trung Quốc, bất chấp hồ sơ nhân quyền không minh bạch của chính phủ Ấn Độ. Theo một người quen thuộc với vụ việc, chính quyền Biden không biết về âm mưu ám sát nhà hoạt động Sikh tại Mỹ trước chuyến thăm cấp nhà nước của ông Modi.
Sẽ có thêm các vụ ám sát nữa?
Giải mã liên lạc nghe lén được giữa các nhà ngoại giao Ấn Độ, các cơ quan tình báo Canada đã chứng minh New Delhi có liên quan đến vụ giết Nijjar. Những thông tin chặn được này, kết hợp với thông tin tình báo do Mỹ chia sẻ, đã khiến Thủ tướng Canada Justin Trudeau công khai cáo buộc Ấn Độ có vai trò trong vụ bắn chết Nijjar tại bãi đậu xe của một ngôi đền đạo Sikh.
Cộng đồng người Sikh (chủ yếu sống ở bang Punjab phía Bắc Ấn Độ và có một nhóm lớn ở Canada) ngày càng xung đột với chính phủ Modi và đảng của ông. Căng thẳng đã khơi dậy chiến dịch đòi độc lập của người Sikh, một ý tưởng đã có từ nhiều thập niên trước và dẫn đến những vụ bạo lực chết người trong hai thập niên 1970 và 1980. Ấn Độ đã đàn áp phong trào ly khai Sikh vào thập niên 1990 và chính phủ Ấn thường xuyên cấm các nhóm ủng hộ cái gọi là “nhà nước Khalistan” độc lập của người Sikh biểu tình ở Punjab.
Cả Nijjar và Pannun đều tham gia vào các phong trào này. Những thành viên “Người Sikh vì Công lý” đã tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý mang tính tham khảo ở Canada và những nơi khác để hỏi liệu Punjab (quê hương của khoảng 16 triệu người theo đạo Sikh) có nên trở thành một quốc gia độc lập không. Hàng ngàn người ở Canada đã bỏ phiếu “yes”! Các tổ chức Sikh ở nước ngoài tố cáo Ấn Độ cố tình “dán nhãn” cho những phát biểu của họ là “cực đoan” và “khủng bố”.
