Tại Kryvyi Rih, quê hương của giới cổ cồn xanh (lao động chân tay) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người ta ca ngợi và hãnh diện “ý chí thép” của tổng thống – như được thuật từ Washington Post...
“Con người thép” của thành phố thép
Sergiy Milutin lần đầu tiên nhìn thấy Zelensky khi cả hai đều 17 tuổi và cùng tranh tài trong một cuộc thi viết hài kịch để diễn trên truyền hình. Zelensky thắng giải, nhưng Milutin, dù thua, cũng phải thừa nhận đối thủ là một nghệ sĩ biểu diễn đầy quyến rũ. “Chính năng lượng không thể giải thích mà anh ấy có đã thu hút sự chú ý của mọi người!” – Milutin nói.
Gần ba thập niên sau, mỗi đêm Milutin đều nghe Zelensky cập nhật tình hình chiến sự trong cuộc chiến vệ quốc với Nga và chứng minh cho mọi người thấy Ukraine bây giờ rất khác với Ukraine thời Nga chiếm bán đảo Crimea và làm nhục quân đội của ông. Các bài phát biểu buổi tối của Tổng thống Ukraine về tình hình đất nước lâm nguy trong thời gian thực đã trở thành món ăn thường xuyên của người dân Ukraine trong gần hai tháng chiến tranh với Nga. “Chúng tôi chỉ có thể an tâm đi ngủ sau khi xem xong video mới nhất của anh ấy” – Milutin, hiện là Phó thị trưởng Kryvyi Rih, một thành phố công nghiệp với gần 700,000 dân nằm ở vùng trung tâm Ukraine bộc bạch.
Các cuộc họp giao ban hàng ngày của ông với người dân xuất hiện dưới nhiều dạng thái, từ các video trên đường phố Kyiv (là bằng chứng hùng hồn cho thấy ông chưa bao giờ rời bỏ thủ đô đang bị tấn công) đến các bài phát biểu trang trọng hơn từ sau chiếc bàn trong màu áo xanh lá bình dị của quân đội. Những video này được chia sẻ ngay lập tức trên truyền thông xã hội. Trên trường quốc tế, Zelensky đã không quá khách sáo khi đặt câu hỏi về các cam kết hỗ trợ Ukraine của phương Tây, không ngại chỉ trích đích danh các quốc gia và lãnh đạo thế giới có quan hệ với Nga hoặc miễn cưỡng cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Theo dõi từng bước đi
Tại Kryvyi Rih, không phải bây giờ mà các đồng hương của lãnh đạo Ukraine đã theo dõi sự thăng tiến của ông từ lúc còn là cậu bé địa phương trở thành diễn viên ngôi sao và cuối cùng là một tổng thống kiên cường vượt xa kỳ vọng của họ. Là lãnh đạo thời chiến dũng cảm, Zelensky là hiện thân cho sức mạnh của thành phố thép. Với cuộc chiến đã bước sang giai đoạn hai trong tuần này (cuộc chiến mà Zelensky gọi là “Trận chiến vì Donbas”, khu vực phía Đông của Ukraine), một lần nữa người dân Kryvyi Rih nói riêng và khắp Ukraine nói chung lại nhìn về Zelensky như đầu tàu dẫn họ vượt qua mọi khó khăn.
Kryvyi Rih không vẽ tranh tường hoặc dựng tượng tôn vinh Zelensky (điều mà ông không thích như Liên Xô và các chế độ độc tài cộng sản tôn sùng cá nhân khác thường làm). Sự ghi nhận công lao của ông thể hiện bằng các tấm biển lớn màu vàng dựng trước các tòa nhà khác nhau để nhắc mọi người biết việc cải tạo chúng là một phần trong sáng kiến cơ sở hạ tầng của tổng thống.
Là người yêu quê hương, Zelensky đặt tên cho công ty sản xuất truyền hình của mình là “Kvartal 95”, cũng là tên một quận của thị trấn nơi ông lớn lên. Cha ông là giáo sư tại một trường đại học địa phương và người dân rất ấn tượng khi biết gia đình Zelensky vẫn tiếp tục cuộc sống bình thường trong thành phố ngay cả sau khi con trai họ chiến thắng bất ngờ vào năm 2019 với tỷ lệ phiếu ủng hộ trên 70%. Hiện nay, chính quyền thành phố yêu cầu các nhà báo không đến thăm hoặc chụp ảnh ngôi nhà thời thơ ấu của Zelensky, vì có thể giúp Nga tấn công tên lửa chính xác vào ngôi nhà để trả thù và gây thiệt hại cho vùng lân cận.
Tổng thống Nga Putin đã sai lầm khi mô tả cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là để chống lại chính phủ “tân Quốc xã” của Zelensky. Theo các nhà phân tích, dựa trên đánh giá tình báo sai lầm, Putin tin chắc Zelensky sẽ bỏ trốn giống như cách Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã làm vào mùa Hè năm ngoái sau khi Mỹ tuyên bố rút quân, tạo điều kiện cho Taliban tiến vào thủ đô Kabul. Họ không ngờ Zelensky không chỉ ở lại mà còn vực dây tinh thần của quân dân Ukraine để đi theo mình trong cuộc chiến chống quân xâm lược.
Chuẩn bị cho tình huống xấu nhất
Kryvyi Rih chưa bị ảnh hưởng bởi bất kỳ cuộc tấn công lớn nào của lực lượng Nga. Thành phố nằm trên trục then chốt phía Bắc bán đảo Crimea, nơi quân đội Nga có một số căn cứ. Trục này nối vùng Donbas phía Đông đang tranh chấp và cảng chính Odessa ở Hắc Hải của Ukraine, một mục tiêu tiềm năng mà Nga không thể bỏ qua. Nếu kế hoạch của Nga là bao vây quân đội Ukraine ở Donbas, như nhiều người dự đoán, Kryvyi Rih đang ở trong tầm ngắm. Và nếu kế hoạch của Nga là mở cuộc tấn công dọc bờ Hắc Hải của Ukraine, Kryvyi Rih sẽ là nơi lực lượng Nga phải đi qua. Việc
Được xem là “thành phố dài nhất châu Âu”, một số con đường của Kryvyi Rih đủ rộng để máy bay quân sự hạ cánh. Quân Nga cố gắng không kích thành phố trong những ngày đầu của cuộc chiến với ý đồ dùng thành phố làm “cầu nối trên không” cho lính dù đổ bộ. Hiểu ý đồ này, người Ukraine cho đậu những chiếc xe bán tải lớn ngang các đường băng để không cho máy bay Nga hạ cánh. Họ còn thực hiện thêm một điều mang tính biểu tượng: Tượng đài Chiến tranh Thế giới lần thứ II ở trung tâm thành phố được buộc lá cờ Ukraine vào bàn tay dang rộng của người lính để bác bỏ “câu chuyện tân Quốc xã” của Putin về chính phủ Zelensky.
Khi các trung tâm công nghiệp khác ở phía Đông Ukraine như Kharkiv vẫn tê liệt, tầm quan trọng của Kryvyi Rih đã tăng lên. ArcelorMittal, công ty thép tổng hợp lớn nhất Ukraine, đã khởi động lại sản xuất vào tuần trước với một số sản phẩm phục vụ chiến tranh. Cơ hội làm việc trong lĩnh vực công nghiệp đã khiến Kryvyi Rih trở thành nơi lánh nạn hấp dẫn của hàng ngàn công nhân cổ xanh phải rời Donbas.
Ngay giữa chiến tranh, Kryvyi Rih vẫn giữ truyền thống Thứ Bảy hàng tuần là Ngày làm sạch thành phố. Các tình nguyện viên trồng cây xanh tại các công viên địa phương và quét dọn vỉa hè. Maria Mirchenko, 37 tuổi, nhặt rác tại một quảng trường trung tâm thành phố cho biết đêm hôm trước cô đã xem bài phát biểu mới nhất của tổng thống và đi ngủ với cảm giác yên tâm dù Ukraine vẫn chìm trong bất ổn. Cô nói: “Tôi tự hào ông ấy là tổng thống của chúng tôi. Phải có tinh thần thép mới chịu được tất cả những áp lực này. Ông ấy là thép, giống như Kryvyi Rih”.
___________
