Cho đến nay, Nga vẫn bác bỏ việc kỳ hạm Moskva bị đánh chìm và tiếp tục khẳng định rằng toàn bộ thủy thủ đoàn đều bình yên vô sự. Hãng thông tấn nhà nước Nga TASS cho biết người đứng đầu Hải quân Nga đã gặp gỡ thủy thủ đoàn của tuần dương hạm Moskva và rằng thủy thủ đoàn sẽ tiếp tục phục vụ hải quân. Ngày 17 Tháng Tư 2022, Bộ Quốc phòng Nga công bố một video ngắn cho thấy Đô đốc Nikolai Yevmenov và hai sĩ quan khác “đón chào” khoảng 100 thủy thủ. Chẳng ai có thể xác định họ là những người được vớt từ chiến hạm Moskva hay không….
Ngày 14 Tháng Tư, Nga thừa nhận tàu Moskva bị chìm, nguyên nhân do một “vụ nổ kho đạn trên tàu” và bởi “bão to”. Thật khó có thể tưởng tượng thủy thủ đoàn trên một con tàu chiến lại tắc trách đến mức gây cháy nổ và càng khó có thể hình dung một con tàu khổng lồ nặng 12,490 tấn lại có thể bị đánh tơi tả bởi bão to khiến nó bị chìm.
Theo những gì Washington Post đăng ngày 18 Tháng Tư 2022, thân nhân thủy thủ Moskva đang đòi hỏi Bộ Quốc phòng Nga phải công bố chính xác những gì liên quan. Nhiều thân nhân hoang mang không biết số phận con em mình thế nào. Một người dẫn chương trình truyền hình nhà nước Nga thậm chí yêu cầu câu trả lời cụ thể và chi tiết. Theo Washington Post, một thủy thủ sống sót kể với mẹ mình rằng có khoảng 40 người chết và nhiều người bị thương lẫn mất tích. Ngày 17 Tháng Tư 2022, tờ Novaya Gazeta Europe đăng bài về người mẹ (giấu tên) này. Tờ báo cho biết thêm, họ đã xem các tài liệu chứng minh rằng cậu con trai của người phụ nữ có phục vụ trong Hải quân, dù không có bằng chứng cụ thể cho thấy đương sự có mặt trên soái hạm Moskva khi nó bị chìm.
“Có người chết, có người bị thương, có người mất tích. Con trai tôi gọi cho tôi khi chúng được sử dụng điện thoại. Tất cả hồ sơ tài liệu khác và điện thoại [cá nhân] của thủy thủ đều để trên tàu. Nó gọi tôi và khóc khi kể lại những gì chứng kiến. Diễn biến rất kinh hoàng đáng sợ. Có điều chắc chắn rằng không phải ai cũng sống sót” – người mẹ giấu tên nói. Trên mạng xã hội, một số người tự xưng là thân nhân thủy thủ đoàn Moskva cũng đang lên tiếng.
Chủ Nhật 17 Tháng Tư, một người tên Dmitry Shkrebets đã dùng nền tảng truyền thông xã hội VKontakte thuật rằng các sĩ quan chỉ huy Moskva nói với ông rằng cậu con trai Yegor của ông, một lính nghĩa vụ, nằm trong số những người mất tích trong thảm kịch. Nga trước đó “nói rằng toàn bộ thủy thủ đoàn đã được sơ tán. Đó là một lời nói dối! Một lời nói dối trắng trợn và đáng giễu cợt!” – Dmitry Shkrebets viết. “Sau loạt cố gắng của tôi khi muốn làm rõ các chi tiết vụ việc thì tay chỉ huy tàu tuần dương cũng như tay phó đã ngừng liên lạc với tôi” – Shkrebets viết tiếp. “Tôi yêu cầu tất cả những ai không sợ hãi và không thờ ơ, hãy giúp chia sẻ và lan rộng lời kêu gọi của tôi đến bất cứ nơi nào có thể” để bi kịch không bị bưng bít. Trong một post sau đó, Shkrebets cho biết ba gia đình từ các vùng khác nhau của Nga đã liên lạc với ông, và cho biết con của họ cũng mất tích trong vụ Moskva.
The Guardian (ngày 18-4-2022) thuật thêm, vợ của Dmitry Shkrebets – bà Irina – nói với trang web độc lập The Insider (Nga) rằng họ đã nhìn thấy khoảng 200 thủy thủ bị thương tại một bệnh viện quân sự ở Crimea khi đang tìm kiếm con trai mình. Bà Irina kể: “Chúng tôi xem từng bệnh nhân bỏng. Tôi không thể nói rõ việc này khó khăn như thế nào nhưng tôi vẫn không tìm được con của mình. Ở đây có 200 thủy thủ (bị thương) trong khi con tàu có hơn 500 thủy thủ. Thế thì những người khác đâu? Chúng tôi đã tìm kiếm ở Krasnodar và mọi nơi khác. Chúng tôi gọi điện đến mọi nơi, nhưng chúng tôi không thể tìm thấy con chúng tôi”. Không chỉ gia đình Dmitry Shkrebets, bà Ulyana Tarasova ở St Petersburg cũng viết trên mạng xã hội: “Con trai tôi, Tarasov Mark, đã mất tích khi đang phục vụ trên tàu Moskva”. Vài giờ sau, post này biến mất. Chẳng biết Ulyana Tarasova tự xóa hay bà bị ép xóa.
Và trên kênh truyền hình do nhà nước Nga kiểm soát, người dẫn chương trình tin tức Vladimir Solovyov nổi tiếng đã bày tỏ rằng ông rất “tức giận” về vụ chìm Moskva. “Chỉ cần giải thích cho tôi làm thế nào các vị đã để mất nó! Hãy nói cho tôi biết tại sao các vị ở khu vực Hắc Hải vào thời điểm đó?” – Vladimir Solovyov nói gay gắt trong chương trình phát sóng vào giờ vàng – rằng “tại sao hệ thống chữa cháy không hoạt động và tại sao con tàu cháy từ trong ra ngoài?”…
Cần nhắc lại, Moskva không là chiến hạm đầu tiên bị chìm kể từ khi cuộc chiến xâm lược Ukraine bắt đầu (ngày 24 Tháng Hai 2022). Cuối Tháng Ba, quân đội Ukraine đăng một video cho biết tàu Orsk đã bị bắn cháy khi nó neo tại cảng Berdyansk của Ukraine. Berdyansk, nằm phía Tây thành phố cảng Mariupol, bị Nga chiếm chỉ sau bốn ngày mở cuộc xâm lược. Nga sử dụng cảng này như một căn cứ để vận chuyển trang thiết bị cho bộ binh. Trước đó chỉ một tuần, truyền hình quân đội Nga còn ca ngợi sự xuất hiện của tàu Orsk ở Berdyansk như một “sự kiện hoành tráng” vì đây là chiếc tàu chiến đầu tiên của Nga cập cảng Berdyansk. Cảnh quay bằng drone của phóng viên Murad Gazdiev thuộc truyền hình nhà nước Nga cho thấy một xe bọc thép đang được hạ từ tàu Orsk…
Tuy nhiên, một cảnh quay “hoành tráng” khác do quân đội Ukraine cung cấp lại cho thấy, trong khi Orsk bốc cháy ngùn ngụt thì hai con tàu Nga khác vội vã “phóng thục mạng” rời khỏi cụm cảng. Thời điểm đó, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Malyar nói với Truyền hình Ukraine rằng quân đội Ukraine đã bắn trúng “một mục tiêu khổng lồ” có khả năng chở 20 xe tăng, 45 xe bọc thép và 400 quân…
_________
Video cho thấy cảnh chiến hạm Moskva bị đánh chìm (xuất hiện trên mạng ngày 18 Tháng Tư 2022)
The 1st video of the Moskva missile cruiser before it sank, if photos posted last night are accurate. It was listing to one side & on fire inside & out, with the area around the bridge burning intensely from what Ukraine says was 2 missile strikes pic.twitter.com/0QpI1tzOrI
— Alec Luhn (@ASLuhn) April 18, 2022
_________
Video của Truyền hình nhà nước Nga RT cho thấy một xe bọc thép đang được hạ xuống từ chiến hạm Orsk (trước khi nó bị bắn chìm)
Video of the Black Sea Fleet’s Orsk Project 1171 large landing ship offloading BTR-82A vehicles in Berdyansk. https://t.co/G2RaJM1DaL pic.twitter.com/S21wCfcIbO
— Rob Lee (@RALee85) March 21, 2022