Ứng viên Yoon Suk-yeol đã giành chiến thắng khít khao trong cuộc bầu cử tổng thống lần thứ 20 đầy chia rẽ. Chiến thắng của Yoon, trước đây là công tố viên hàng đầu, đánh dấu sự trở lại của Đảng Nhân dân Bảo thủ sau 5 năm cầm quyền của Đảng Dân chủ.
Ông Yoon Suk-yeol sẽ tuyên thệ để trở thành tổng thống vào Tháng Năm 2022 sau khi về đầu trong cuộc bầu cử được xem là gây tranh cãi nhất lịch sử dân chủ của quốc gia này. Kết quả bầu cử được công bố vào sáng sớm Thứ Năm ngày 10 Tháng Ba kết thúc mùa vận động tranh cử không thể đoán trước, với số cử tri đi bầu ấn tượng dù tỉ lệ ca nhiễm Covid-19 đạt kỷ lục mới trên cả nước. 77% cử tri đăng ký bỏ phiếu, bằng kỷ lục năm 2017 khi đất nước chọn nhà lãnh đạo mới sau cuộc luận tội kịch tính nhằm vào cựu Tổng thống Park Geun-hye (bị kết án 22 năm tù vì tham nhũng và đã được đặc xá).
Tân Tổng thống Yoon Suk-Yeol, 61 tuổi, một khuôn mặt mới trên chính trường, thăng tiến rất nhanh trong đội ngũ công tố địa phương và quốc gia. Thành tích đáng chú ý nhất của ông là giúp kết tội cựu Tổng thống Park Geun-hye. Ngồi vào ghế tổng thống, Yoon Suk-Yeol sẽ đối mặt những thách thức lớn. Kinh tế đang khựng và hố sâu thu nhập không giảm. Chiến thắng của Yoon đã thể hiện sự mất niềm tin của cử tri đối với tổng thống sắp mãn nhiệm Moon Jae-in. Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy kinh tế suy giảm và giá nhà đất tăng vọt là hai vấn đề cử tri quan tâm hàng đầu trong cuộc bầu cử. Giá nhà đất đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại trong nhiệm kỳ của Tổng thống Moon Jae-in. Hàn Quốc cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Nhiều người mới ra trường phàn nàn việc thiếu cơ hội việc làm. Sự khác biệt về xuất thân của hai ứng viên cũng ảnh hưởng lá phiếu. Trong khi Lee vươn lên từ một lao động nghèo thì Yoon là con một gia đình giàu có và là công tố viên lâu năm.
Theo Tom Rafferty, Giám đốc khu vực châu Á tại The Economist Intelligence Unit, mối quan hệ với Triều Tiên, Mỹ và Trung Quốc sẽ có tầm quan trọng đặc biệt. Yoon Suk-Yeol muốn thắt chặt hơn mối quan hệ với Hoa Kỳ. Theo Karl Friedhoff, chuyên gia chính sách châu Á tại Hội đồng Chicago về các vấn đề toàn cầu, Yoon Suk-Yeol có thể bật đèn xanh việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD, vốn bỏ lửng từ năm 2016. Yoon Suk-Yeol chắc chắn thay đổi chương trình nghị sự của chính phủ đương nhiệm, đặc biệt chính sách tìm kiếm đối thoại và hòa bình với Triều Tiên. Trên cương vị tổng thống, Moon Jae-in đã gặp Kim Jong-un ba lần và điều đó vẫn không thể ngăn Kim mở rộng chương trình vũ khí hạt nhân.
Yoon Suk-Yeol cũng kêu gọi tăng cường các cuộc tập trận chung giữa Hàn Quốc và Hoa Kỳ – vốn bị giới hạn dưới thời Moon Jae-in. Trong chiến dịch tranh cử, Yoon Suk-Yeol nói: “Hòa bình là vô nghĩa trừ khi nó được hỗ trợ bởi quyền lực. Chiến tranh chỉ có thể tránh được khi chúng ta có được khả năng tung đòn phủ đầu và thể hiện sự sẵn sàng”. Trong khi Moon Jae-in giữ sự cân bằng giữa Hoa Kỳ, đồng minh quan trọng nhất của Hàn Quốc; với Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của nước này – cách tiếp cận gọi là “sự mơ hồ chiến lược”, thì Yoon Suk-Yeol lại nói ông sẽ thể hiện “sự rõ ràng về chiến lược”. Ông gọi sự cạnh tranh giữa hai cường quốc Mỹ-Trung là “cuộc cạnh tranh giữa chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa độc tài”. |
Quan hệ liên Triều luôn là vấn đề quan trọng, với sự căng thẳng gia tăng trong bối cảnh Triều Tiên liên tục thử nghiệm hỏa tiễn. Nước này đã phóng chín vụ thử tên lửa chỉ trong năm 2022, trong đó có một loại “tên lửa siêu thanh”. Cheong Seong-chang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Triều Tiên tại Viện Sejong, cho biết các cuộc đàm phán giữa hai miền Triều Tiên đã bị đình trệ kể từ cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều tan vỡ năm 2019. Tổng thống tân cử Yoon Suk-Yeol chỉ trích kịch liệt cách tiếp cận của Tổng thống Moon Jae-in đối với Triều Tiên cũng như đối Trung Quốc. Ông khẳng định rằng các biện pháp trừng phạt của Liên Hiệp Quốc nên được thực thi cho đến khi Triều Tiên phi hạt nhân hóa hoàn toàn, một lập trường phù hợp với Washington.
Phát biểu tại Seoul vào ngày 24 Tháng Một, Yoon Suk-Yeol nói cánh cửa ngoại giao và đối thoại “luôn để ngỏ” – nhưng ông sẽ theo đuổi một nền hòa bình “dựa trên thế trận quốc phòng vững chắc, không khuất phục”. “Chúng tôi sẽ xây dựng một lực lượng quân sự hùng mạnh có thể bảo đảm ngăn chặn bất kỳ hành động khiêu khích nào nhằm bảo vệ sự an toàn và tài sản của công dân cũng như bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia”.