Chiến thắng cho cả EU và NATO
Chiến thắng mạnh mẽ của Tổng thống theo xu hướng trung dung Emmanuel Macron trong cuộc bầu cử hôm Chủ Nhật 24 Tháng Tư 2022 là một tin tốt cho liên minh phương Tây ủng hộ Ukraine và một tin xấu cho nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin sau khi ông ta được kích thích bởi chiến thắng của Viktor Orban, Thủ tướng nhiệm kỳ ba của Hungary có chân trong Liên minh châu Âu (EU) và NATO nhưng thân Nga.
Việc Macron tái đắc cử cũng là một thắng lợi cho EU và là một bước lùi cho những ai muốn làm suy yếu hoặc phá vỡ nó. Thất bại lần thứ ba của nhà lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen dù tỉ lệ ủng hộ bà được cải thiện đã giáng một đòn quan trọng vào các lực lượng dân tộc chủ nghĩa ở châu Âu với cương lĩnh tập trung vào việc hạn chế nhập cư và gạt người nhập cư ra ngoài lề xã hội, đặc biệt là người Hồi giáo. Do đó, đây cũng là một chiến thắng cho nền dân chủ.
Sự ủng hộ tăng của cử tri, đặc biệt là số cử tri còn lừng khừng, đã phản ánh thành công của Macron trong việc nhấn mạnh đến mối nguy hiểm nếu Le Pen trở thành tổng thống. Họ xem nguy cơ này còn quan trọng hơn lạm phát, cảm giác mất kết nối với tổng thống và ông không giữ được lời hứa cách đây năm năm. Không phải cực hữu nhưng Macron đã khéo léo đứng trung dung, không quá nghiêng về bên trái hay bên phải. Để thu hút cánh tả, Macron đã làm dịu lập trường của mình về các vấn đề kinh tế, đặc biệt là đề xuất của ông nâng độ tuổi đủ điều kiện tham gia an sinh xã hội.
Macron đặc biệt thành công trong việc trói số phận của Le Pen vào Putin, một đe dọa rõ ràng cho an ninh châu Âu. Trong khi Macron cố tìm kiếm mối quan hệ tốt hơn với Putin, khiến ông bị các đối thủ của nhà độc tài Nga ở phương Tây chỉ trích, thì sự gần gũi của Le Pen với Putin và mối quan hệ tài chính của đảng của bà với một ngân hàng Nga, đã mang lại cho tổng thống đương nhiệm một lợi thế, mà ông đã điểm trúng trong cuộc tranh luận giữa ông với bà Le Pen vào tuần trước. Những đòn tấn công khác của Macron là chỉ trích chính sách của Le Pen là phân biệt chủng tộc, gây chia rẽ hoặc không thể thực hiện được.
Tuy nhiên, cái bóng Le Pen vẫn còn đó…
Tin tốt hôm Chủ Nhật, dù vậy, cũng ẩn chứa các cảnh báo, và Macron đã sử dụng bài phát biểu chiến thắng để thừa nhận “sự tức giận” của người dân ở một đất nước đầy “nghi ngờ và chia rẽ” đồng thời cam kết chiến đấu cho một quốc gia “công bằng hơn”, trong đó “không ai bị bỏ lại phía sau”. Cần thấy rằng, cách bà Le Pen tự chuyển từ một lãnh đạo cực hữu nguy hiểm thành người bạn của tầng lớp lao động Pháp đã mang lại kết quả. Các cuộc thăm dò ý kiến cũng cho thấy bà nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ trong số cử tri thuộc tầng lớp lao động.
Việc rất nhiều người hiện sẵn sàng ủng hộ một ứng cử viên của đảng cực hữu cho thấy nỗi đau kinh tế và sự tức giận trước những biến động tiêu cực kinh tế và xã hội đã làm xói mòn cái mà người Pháp gọi là “Mặt trận Cộng hòa” (Republican Front) để chỉ liên minh ủng hộ một nền cộng hòa dân chủ khoan dung. Số phiếu Marine Le Pen đạt được cao hơn gấp đôi cha của bà trong cuộc đua năm 2002 chống lại tổng thống lúc bấy giờ Jacques Chirac. Các dấu hiệu giận dữ đối với Macron ở cánh tả gồm tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu tương đối thấp tại những khu vực mà ứng cử viên cánh tả Jean-Luc Mélenchon giành được, người chỉ đứng sau Le Pen trong vòng bỏ phiếu đầu tiên hai tuần trước.
Đứng trước sự lựa chọn giữa một người họ xem là phát xít và một người đương chức mà họ coi là “bạn của các doanh nghiệp lớn và những người giàu có”, các cuộc thăm dò cho thấy cứ 10 cử tri bỏ phiếu cho Jean-Luc Mélenchon ở vòng một thì có bốn người bỏ phiếu trắng! Tại Seine-Saint-Denis, một khu vực của tầng lớp lao động ngoại ô Paris với dân số Hồi giáo đáng kể, Mélenchon đã giành chiến thắng áp đảo trong vòng một. Theo nguồn cấp dữ liệu Twitter của Bầu cử châu Âu, số cử tri đi bỏ phiếu của Seine-Saint-Denis được xem là thấp nhất trên toàn quốc với 45%.
Chờ bầu cử Quốc hội
Điều này cho thấy thách thức lớn mà Macron phải đối mặt trong cuộc bầu cử Quốc hội trong hai vòng vào ngày 12 và 19 Tháng Sáu. Nhiều cử tri ủng hộ Macron vẫn có thể bày tỏ sự bất bình bằng cách không bầu cho các ứng cử viên đảng của tổng thống. Khuynh hướng chính trị của thủ tướng Pháp, người được hưởng quyền lực đáng kể, sẽ được quyết định bởi những người kiểm soát Quốc hội.
Nếu đảng Republic on the Move của Macron mất đa số, ông có thể phải đối mặt với một Quốc hội chia rẽ và bất kham, dẫn đến việc nhiều vấn đề phải đàm phán phức tạp. Tệ hơn nữa là một thủ tướng thù địch với chương trình nghị sự của tổng thống. Ngay cả trước cuộc bỏ phiếu vào Chủ Nhật, Mélenchon đã bắt đầu vận động cho chức vụ thủ tướng, kêu gọi cử tri ủng hộ đảng cánh tả cực đoan của ông.
Các cuộc bầu cử Quốc hội cũng sẽ là bài kiểm tra xem liệu hai đảng Cộng hòa trung hữu và đảng Xã hội trung tả đã quen với việc điều hành nước Pháp trước bước đột phá năm 2017 của Macron có thể quay trở lại sau khi bị đè bẹp ở vòng đầu tranh cử tổng thống hay không. Tuy nhiên, không điều gì trong những chỉ dấu trên sẽ làm giảm đi thành tích phi thường của Macron. Ông đã khôn ngoan đoạn tuyệt với các đảng phái lớn và ngay từ đầu dựa trên một liên minh mới ở vị trí trung tâm và điều này đã giúp ông giành được chiến thắng trong cuộc bầu cử quyết định, ở thời điểm không chắc chắn và tâm lý bất mãn tràn lan. Ông đã thắng lần hai trong một quốc gia mà từ nhiều thập niên nay luôn mất thiện cảm với tổng thống đương nhiệm. Ông là người đầu tiên tái đắc cử tổng thống sau 20 năm kể từ năm 2002, khi Tổng thống Jacques Chirac (tái đắc cử) đánh bại ứng cử viên Jean-Marie Le Pen – cha của bà Marine Le Pen.
Quan trọng hơn là thông qua chiến thắng của mình, ông đã cứu châu Âu khỏi thảm họa chính trị và làm tắt tiếng cười đắc thắng của Putin sau chiến thắng của các đồng minh tại Hungary và Serbia.
___________
