Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa ký đạo luật cho phép nhập ngũ đối với các công dân Nga bị kết tội nghiêm trọng đã ra tù hay đang còn thụ án. Đây là một tín hiệu nữa cho thấy Điện Kremlin đang bế tắc trong cuộc xâm lược không có lối ra tại Ukraine.
Theo luật mới, những công dân đang ngồi tù hoặc có tiền án về các tội giết người, cướp của, trộm cắp, buôn bán ma túy và các tội danh nghiêm trọng khác trong Bộ luật Hình sự Liên bang Nga đều “được phép” khoác quân phục ra chiến trường. Luật mới đã giải phóng những thành phần “xấu” trước đây bị cấm phục vụ trong quân đội và tạo điều kiện huy động thêm hàng trăm ngàn người đã bị kết án, bị quản chế hoặc mới được trả tự do từ các nhà tù. Những người này vốn trước đây phải chịu sự giám sát của chính quyền từ tám đến mười năm đến khi bản án bị hủy bỏ. Họ không được phép rời khỏi nơi cư trú và phải tuân thủ các hạn chế khác nhau. Nay việc trả lại quyền nhập ngũ đã cởi trói cho cả các thành phần bị đưa ra ngoài lề xã hội.
Nhóm tội phạm duy nhất được miễn trừ khỏi luật mới là những kẻ phạm tội tình dục với trẻ vị thành niên, phản quốc, gián điệp hoặc khủng bố. Cũng bị loại trừ là những kẻ bị kết tội âm mưu ám sát quan chức chính phủ, cướp máy bay, hoạt động cực đoan và vận chuyển, cất giữ trái phép vật liệu hạt nhân, chất phóng xạ.
Ngày 4 Tháng Mười Một, Putin cho biết Kremlin đã huy động thêm được 18,000 nam giới trên tổng số 300,000 quân dự bị cần thiết. Một phần đáng kể được bổ sung cho các lực lượng đang tham chiến ở Ukraine. Lệnh “động viên từng phần” của Putin sẽ chỉ kết thúc khi Tổng thống Nga ký sắc lệnh chính thức. Cho đến lúc đó, ông vẫn có quyền huy động lính nghĩa vụ quân sự tuỳ nhu cầu thực tế, mà nay là tội phạm.
Quân Nga đang gặp khó khăn rất lớn về cả nhân sự lẫn khả năng chiến đấu nên không thể đạt được các mục tiêu quân sự ở Ukraine, thậm chí còn bị mất một số lãnh thổ đã chiếm, bị bao vây và rơi vào thế phòng thủ. Thắng lợi chiến trường không có nên phải lấp liếm bằng những cuộc bắn phá từ xa các cơ sở hạ tầng phục vụ nhân sinh của Ukraine và trông cậy vào máy bay không người lái của Iran, vũ khí của Bắc Hàn.
Không chờ đến khi Putin ký luật huy động tù nhân, tài phiệt Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu lực lượng Wagner tàn ác khét tiếng, đã đích thân tuyển mộ tù nhân từ các nhà tù Nga để tham gia nhóm lính đánh thuê của ông ta trong cuộc xâm lược Ukraine. Đạo luật mới không ảnh hưởng đến động thái của Prigozhin, kẻ mà Putin trông cậy rất nhiều cho một chiến thắng. Nhóm lính đánh thuê của ông ta thường có mặt tại các tuyến đầu và kiêu căng không thua gì đạo quân tàn ác của người cầm đầu Cộng hoà Chechnya thuộc Nga.
Ngày 3 Tháng Mười Một, Kremlin ra thông báo rằng Tổng thống Nga đã ký lệnh thanh toán 195,000 rúp ($3,200) một lần cho các binh sỹ hợp đồng và những người được huy động để chiến đấu ở Ukraine. Trong sắc lệnh được công bố trên trang web Kremlin, Putin cho biết khoản thanh toán này được thiết kế để “cung cấp các biện pháp hỗ trợ xã hội bổ sung” cho các binh sĩ hợp đồng và những người đã được triệu tập nhưng không nói rõ chi tiết.
Mức lương tối thiểu hàng tháng trước đây cho các binh sĩ hợp đồng là 160,000 rúp ($2,700), cao gần gấp ba lần mức trung bình trên toàn quốc. Tuần trước, Moscow tuyên bố mục tiêu tuyển 300,000 quân dự bị đã kết thúc nhưng thừa nhận có những vấn đề phát sinh. Ví dụ như tuyển không đúng người và công tác huấn luyện rất kém. Đạo đức trong lực lượng tân tuyển cũng thấp và thiếu ý chí chiến đấu. Trong lúc điều chỉnh những sai sót và vi phạm, Putin sẽ chưa ký sắc lệnh chấm dứt lệnh động viên từng phần.
Tính đến nay, đã có hơn 2,000 người bị bắt trong các cuộc biểu tình trong tình hình dư luận phản đối kịch liệt các trường hợp bị gọi nhập ngũ bất chấp đã được miễn trừ y tế hoặc không được đào tạo gì cả trước khi tung ra chiến trường.
