Tòa Bạch Ốc xác nhận Trung Quốc đã có một cơ sở gián điệp ở Cuba ít nhất là từ năm 2019 và đang nỗ lực mở rộng hoạt động thu thập thông tin tình báo về nước Mỹ.
Bản tin của báo The Wall Street Journal (WSJ) hôm thứ Bảy 10 tháng Sáu 2023 dẫn một tuyên bố mới của Tòa Bạch Ốc dựa trên thông tin tình báo mới được giải mật cho biết như vậy và nói thêm rằng chính quyền Biden đã có những bước hành động để chống lại điều đó.
Xác nhận mới của Tòa Bạch Ốc dường như đính chính lại lời phản bác mà Phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby đưa ra hôm thứ Năm 8 tháng Sáu, sau khi báo WSJ và một số cơ quan truyền thông khác của Mỹ loan tin Trung Quốc và Cuba đã bí mật ký kết một thỏa thuận nguyên tắc, cho phép Bắc Kinh đặt một cơ sở nghe lén điện tử gần thủ đô Havana, đổi lấy việc Trung Quốc trả cho Cuba – đang trong tình trạng kiệt quệ về kinh tế – nhiều tỷ đôla Mỹ.
Đặt căn cứ tình báo điện tử tại Cuba, cách bờ biển Florida khoảng 100 dặm, quân đội Trung Quốc có khả năng nghe lén các hoạt động của quân đội Mỹ, hoạt động thương mại và các thông tin liên lạc khác ở khu vực Đông Nam, nơi có hàng chục căn cứ quân sự, đồng thời có thể theo dõi giao thông quân sự và thương mại. Trụ sở chính của Bộ Tư lệnh Trung tâm Hoa Kỳ (U.S. Central Command) – cơ quan giám sát khu vực Trung Đông và một phần của Trung và Nam Á – và Bộ Tư lệnh Hoạt động Đặc biệt của Hoa Kỳ (U.S. Special Operations Command) đều đóng ở Tampa, Florida; Bộ Tư lệnh Miền Nam của quân đội Hoa Kỳ (U.S. Southern Command) đặt trụ sở tại Miami gần đó.
Chính vì thế, thông tin về sự hiện diện của tình báo điện tử (sigint) Trung Quốc tại Cuba – cơ sở tình báo đầu tiên của họ ở Tây Bán Cầu, sát nách nước Mỹ – gây lo ngại sâu sắc trong giới chính trị và công chúng Mỹ.
Ông John Kirby nói thông tin báo chí là không chính xác nhưng từ chối giải thích chi tiết. Hôm thứ Bảy, Tòa Bạch Ốc nói lại rằng “Đây là một vấn đề đang diễn ra, không phải là một diễn biến mới và sự mô tả trên báo chí không phù hợp với sự hiểu biết của chúng tôi.”
Tòa Bạch Ốc cũng cho biết ngay khi chính quyền Biden nhậm chức vào tháng Giêng năm 2021, họ đã được thông báo về những nỗ lực của Trung Quốc mở rộng hoạt động tình báo và quân sự trên toàn cầu, bao gồm các dự án ở Đại Tây Dương, Mỹ Latinh, Trung Đông, Trung Á, Châu Phi và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. “Các cơ sở thu thập thông tin tình báo” ở Cuba đã được nâng cấp vào năm 2019 và “Điều này được ghi chép đầy đủ trong hồ sơ tình báo,” bản tuyên bố cho biết.
Những người quen thuộc với vấn đề này nói tin tức về kế hoạch của Trung Quốc tại Cuba đã xuất hiện trong báo cáo tình báo mật trong những tuần gần đây và đã được chia sẻ với các thành viên của ủy ban tình báo của Quốc hội.
Có điều, người ta chưa rõ căn cứ của Trung Quốc tại Cuba là mới xây dựng hay nâng cấp từ một cơ sở tình báo cũ của Liên Xô do Moscow thiết lập ở Lourdes bên ngoài thủ đô Havana từ thập niên 1960 để theo dõi nước Mỹ, hoạt động đến khi Liên Xô tan rã năm 1991 mới đóng cửa.
Tuyên bố mới của Tòa Bạch Ốc cho biết Hoa Kỳ đã thực hiện các biện pháp ngoại giao và các bước khác để “làm chậm lại” chính phủ Trung Quốc ở Cuba và trên toàn thế giới.
Nhưng tuyên bố đó chưa làm yên lòng những người quan tâm tới an ninh quốc gia của Mỹ trong cuộc cạnh tranh quyết liệt với Trung Quốc hiện nay. Dân biểu Michael Turner (Cộng hòa), Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện, lên Twitter than phiền chính quyền Biden đưa ra các thông tin mâu thuẫn về việc đảng Cộng sản Trung Quốc theo dõi hoạt động của Hoa Kỳ. “Đó là điều không thể chấp nhận được,” ông Turner viết.
Trong một tuyên bố hôm thứ Năm, Ủy ban Tình báo Thượng viện do các Thượng nghị sĩ Mark Warner (Dân chủ – Virginia) và Marco Rubio (Cộng hòa – Florida), chủ tịch và phó chủ tịch Ủy ban, cũng ra tuyên bố cho biết họ vô cùng băn khoăn trước các báo cáo rằng Trung Quốc và Cuba đã hợp tác với nhau để nhắm vào Hoa Kỳ. “Chúng tôi lo ngại sâu sắc với báo cáo Havana và Bắc Kinh đang hợp tác để nhắm mục tiêu vào nước Mỹ và người dân Mỹ. Chúng ta phải nói rõ, không thể chấp nhận cho Trung Quốc thiết lập căn cứ tình báo trong vòng 100 dặm từ Florida, trong một khu vực có nhiều cơ sở quân sự quan trọng và giao thông hàng hải tấp nập”, tuyên bố viết.
Ngoại trưởng Antony Blinken dự kiến sẽ thăm Bắc Kinh vào cuối tháng này trong nỗ lực ngăn chặn sự xấu đi nghiêm trọng gần đây trong quan hệ Mỹ-Trung. Chuyến đi của ông Blinken đã được dự trù từ đầu năm nhưng đột ngột bị đình hoãn vào phút cuối khi một khinh khí cầu do thám của Bắc Kinh bay vào không phận nước Mỹ và bị bắn hạ ngoài bờ biển tiểu bang South Carolina, đẩy quan hệ giữa hai nước vào tình trạng băng giá.
Đọc thêm:
