Cơ Quan An Ninh Ukraine (SBU) vừa công bố nhiều chi tiết cuộc thẩm vấn đầu tiên đối với hai binh sĩ có quốc tịch Trung Quốc, những người này bị bắt khi đang chiến đấu cho Nga tại Ukraine.
Theo một tài liệu tình báo mà tờ Kyiv Independent có được, có hiện có ít nhất 163 công dân Trung Quốc đang phục vụ trong Lực Lượng Vũ Trang Nga, với nhiều nhiệm vụ khác nhau.
Theo SBU, một trong những tù nhân này cho biết họ phục vụ trong Tiểu đoàn 2, Lữ đoàn súng trường cơ giới 157 của Nga và bị bắt gần Tarasivka. Người còn lại thì chiến đấu trong Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn súng trường cơ giới 81 và bị bắt gần Bilohorivka.
Các tù nhân chiến tranh (POW) không có thương tích, nhưng đang nhận được mọi sự chăm sóc y tế cần thiết và đang bị giam giữ trong điều kiện phù hợp theo luật pháp quốc tế, SBU cho biết, và cả hai đang trong quá trình thẩm vấn sâu về chuyện Trung Quốc bí mật đưa quân sang Nga.
Theo bản thẩm vấn, một quân nhân bị bắt sinh năm 1991, cho biết trước đó anh thất nghiệp và được một người Nga ở Trung Quốc làm môi giới tuyển dụng. Anh đến Moscow để ký hợp đồng quân sự vào Tháng Hai năm 2025.
Trong đoạn video thẩm vấn do Tổng Thống Volodymyr Zelensky công bố, người bị bắt tự giới thiệu mình, qua sự trợ giúp của phiên dịch viên, nói anh là Vương Quang Quân, 34 tuổi, đến từ Trịnh Châu, tỉnh Hà Nam.
Wang cho biết anh nằm trong nhóm xin đầu hàng có ba người, gồm một người lính Nga đi lạc. Sau khi họ đầu hàng, lực lượng Nga thả một chất nổ có chứa khí vào chỗ của nhóm này, gần như giết chết chiến binh Trung Quốc trước khi một người lính Ukraine kéo anh ta ra khỏi nơi trú ẩn và cứu mạng anh ta.
Còn tù binh Trung Quốc thứ hai, sinh năm 1998, đến Nga vào Tháng Mười Hai năm 2024, với visa du lịch. Theo SBU, người này nộp đơn xin ký hợp đồng quân sự sau khi thấy một quảng cáo trực tuyến với mức được trả, hứa hẹn là 2 triệu rúp ($23,300).
Tù binh thứ hai này tự giới thiệu trong video thẩm vấn là Trương Nhân Ba đến từ tỉnh Giang Tây, tuyên bố chưa từng tham gia chiến đấu trước khi thực hiện nhiệm vụ đầu tiên và bị bắt. “Đó là lần ra trận đầu tiên của tôi, nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên của tôi,” Zhang chia sẻ qua phiên dịch viên.
“Trước đó, tôi chưa bao giờ tham gia vào các hoạt động chiến đấu và trước khi đến đó, tôi chưa bao giờ cầm vũ khí.”
Sau vụ bắt giữ, Zelensky chỉ thị cho Bộ Trưởng Ngoại Giao Andrii Sybiha liên lạc với Bắc Kinh. Ukraine triệu tập đại biện lâm thời của Trung Quốc để yêu cầu giải thích chính thức và bày tỏ sự lên án.
Bắc Kinh đáp trả bằng cách nói rằng họ đang “xác minh” những tuyên bố này, đồng thời nhắc lại rằng công dân Trung Quốc bị cấm tham gia vào các cuộc xung đột vũ trang ở nước ngoài.
“Nga không quan tâm ai sẽ chết trong cuộc chiến điên rồ này, họ chỉ cần cuộc chiến tiếp tục,” Zelensky phát biểu trên X. “Tất cả chúng ta – tất cả các đối tác, tất cả những người tham gia công bằng vào quan hệ quốc tế – cần phải tước đi khả năng tiếp tục chiến tranh của Nga, kể cả thông qua việc sử dụng những người như thế này.”
Trung Quốc, quốc gia tự coi mình là bên trung lập trong cuộc chiến, nhưng gần đây đã trở thành nhà cung cấp lớn nhất cho Điện Kremlin các mặt hàng có mục đích sử dụng kép, thiết yếu cho sản xuất vũ khí. Không giống như quân đội Bắc Hàn, những người chiến đấu trên đất Nga, các công dân Trung Quốc bị bắt trên lãnh thổ Ukraine, cho thấy có một âm mưu leo thang trong sự can dự của nước ngoài.
Bắc Hàn gửi khoảng 12,000 quân đến Kursk Oblast của Nga vào năm 2024 để tăng cường phòng tuyến của Nga sau cuộc tấn công xuyên biên giới của Ukraine. Kyiv cho biết họ đã bắt sống hai binh sĩ Bắc Hàn vào Tháng Giêng, bên cạnh đó, ước tính có 4,000 thương vong trong số các đơn vị Bắc Hàn được triển khai trên đất Nga.
