Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã bỏ ra nhiều năm để tuyên truyền và nhồi nhét tư tưởng chống Mỹ và sức mạnh vô đối của Trung Quốc nhưng những người theo chủ nghĩa dân tộc cảm thấy Trung Quốc đã “làm quá ít” và bất lực trong việc chặn đứng chuyến công du Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.
Khi một máy bay phản lực của Không quân Hoa Kỳ chở bà Pelosi hạ cánh xuống Đài Loan vào đêm Thứ Ba, Ngày 2 Tháng Tám, nhiều người theo xu hướng dân tộc chủ nghĩa và bá quyền nước lớn ở Trung Quốc gào thét và chờ đợi cách phản ứng của chính phủ Trung Quốc. Khí thế chiến tranh tăng cao cùng với kỳ vọng đưa Đài Loan trở về “đất mẹ”. Tất cả đều hừng hực khí thế “một mất một còn” cùng niềm tin Trung Quốc sẽ chiến thắng dễ như trở bàn tay nhờ lợi thế gần “sân nhà”! Nhưng rồi tất cả đều im ắng khi Pelosi vẫn còn ở Đài Loan. Sự thất vọng tràn trề có thể cảm nhận được bằng tiếng chén bát ném vào tường và tiếng chửi thề – như được thuật từ CNN.
Kể từ khi xuất hiện thông tin cho biết các nhà lập pháp hàng đầu Hoa Kỳ thăm Đài Loan trong chuyến công du châu Á, truyền thông và mạng xã hội ở Trung Quốc đã bùng nổ những tuyên ngôn sặc mùi yêu nước, những thề thốt “trừng phạt”. Tất cả tạo lực đẩy và sức ép tối đa để Chủ tịch Tập phải dạy cho “đế quốc Mỹ” một bài học nhớ đời! Chưa bao giờ lời kêu gào chiến tranh lại vang to và xa như thế. Làm sao không hừng hực khí thế “yêu nước” được, khi trước đó Bắc Kinh đã công khai đe dọa Washington “những kẻ đùa với lửa về vấn đề Đài Loan sẽ diệt vong”, cảnh báo Mỹ “chớ vượt qua lằn ranh đỏ”, đồng thời tuyên bố quân đội Trung Quốc sẽ “không ngồi yên” nếu Pelosi đến thăm hòn đảo mà ĐCSTQ luôn miệng tuyên bố là lãnh thổ của mình, dù chưa bao giờ kiểm soát nó một ngày.
Bình luận của Cựu tổng biên tập tờ Thời báo Hoàn cầu Hồ Tất Tiến là hiếu chiến hơn cả, khi đề nghị Trung Quốc phải ngăn chặn máy bay của Pelosi, thậm chí bắn rơi nó! Độ nóng của các tuyên bố đã làm tăng kỳ vọng của những kẻ dân tộc chủ nghĩa về một cuộc chiến “không thể tránh khỏi” với Mỹ và nhân cơ hội này Trung Quốc sẽ khẳng định mình là “cường quốc số một thế giới”. Nhưng sự thật không đúng kỳ vọng, kẻ tưởng “chết nhát” lại không nhát. Phái đoàn Quốc hội Hoa Kỳ đã đáp xuống sân bay Tùng Sơn của thủ phủ Đài Bắc, nơi họ được chào đón bởi các quan chức Đài Loan trong khi tòa nhà chọc trời Taipei 101 nhấp nháy dòng chữ “Tình bạn Hoa Kỳ-Đài Loan mãi mãi”. Bên kia đại lục vẫn căng thẳng chờ đợi phản ứng từ Trung Quốc với máy bay, tên lửa và tàu chiến ầm ấm khởi sự. Hóa ra “chó sủa thường là chó không cắn”.
Mạng xã hội của Trung Quốc, nơi chủ nghĩa dân tộc luôn thống trị, sự thất vọng của những kẻ hiếu chiến là rất cao. Một người dùng trên mạng xã hội Weibo viết bóng gió:
“Tôi không biết vùi đầu mình xuống đâu. Thật đáng xấu hổ. Những người bên ngoài ‘bức tường lửa’ đang vỡ bụng cười chúng ta! Số khác hỏi tại sao lại có quá nhiều sự cường điệu cho một phản ứng nhỏ như vậy”.
Trong một nỗ lực để đảo ngược sự bất mãn, truyền thông nhà nước được huy động tổng lực để biện bạch và ủng hộ cách phản ứng của Trung Quốc, đồng thời tập trung miêu tả các cuộc tập trận quân sự là “mạnh mẽ và uy lực chưa từng có”, đủ sức đập tan được mọi kẻ thù và đạt được mọi mục tiêu. Tiềm lực quân sự của Đài Loan hoàn toàn bị bỏ qua cho dù đảo quốc có loại hỏa tiễn tầm xa bắn đến tận đập Tam Hiệp, “trái bom nước” có thể nhận chìm phía Nam đại lục.
“Chủ nghĩa dân tộc đã phát triển bùng nổ dưới thời Tập Cận Bình, vì Tập liên tục sử dụng nó để cổ vũ chương trình nghị sự của mình, nhưng tôi không nghĩ ông ấy quan tâm đến mặt tiêu cực của chiến thuật này. Đó là nó có thể khuấy động chủ nghĩa dân tộc quá đáng” – Alfred Wu, giáo sư Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore nhận định. Bất luận Bắc Kinh làm gì những ngày kế tiếp, “nỗi nhục” này không thể rửa được. Sự tình đã xảy ra. Hiệu ứng của cú tát Pelosi là đòn hồi mã thương đau điếng của chính cú đấm trời giáng chủ nghĩa dân tộc được xây dựng và căng cứng từ nhiều năm qua.
