Các chính trị gia hàng đầu của đảng Cộng Hòa lại vừa có một thủ đoạn gây ngạc nhiên cả nước: sử dụng di dân làm quân cờ chính trị ngay trước cuộc bầu cử giữa kỳ chưa đầy hai tháng nữa. Từ bao giờ, Hoa Kỳ – đất nước của những thế hệ di dân và nổi tiếng với truyền thống vị tha, nhân ái – lại bị bôi nhọ như thế?
Chuyện rộ lên hôm Thứ Tư, 14 Tháng Chín, khi Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida thuê hai chiếc phi cơ chở 48 di dân Nam Mỹ tới “đổ” tại Martha’s Vineyard, một hòn đảo du lịch thuộc bang Massachusetts do đảng Dân Chủ điều hành. Nên để ý Florida không phải là bang biên giới, không giáp Mexico như các bang California, Arizona, New Mexico hay Texas, nghĩa là không phải đương đầu với làn sóng người nhập cư từ các nước Nam Mỹ. Để có di dân đưa tới Massachusetts, ông DeSantis phải cho tay chân đi “thu gom” di dân tại San Antonio của bang Texas, thuê máy bay chở họ đến đảo Martha’s Vineyard cách Boston hàng trăm dặm.
Truyền thông cho biết, các di dân bị “thu gom” là những người Venezuela, đào thoát khỏi một đất nước đang sụp đổ dưới ách cai trị độc tài của Tổng thống Nicolas Maduro và người tiền nhiệm Hugo Chavez. Họ đã trải qua hơn ba tháng, băng qua bảy quốc gia và chịu vô số khổ nhục hiểm nguy để đến được Mỹ và nộp đơn xin tị nạn. Họ đã được biên phòng Hoa Kỳ (CBP) thẩm vấn và cho tạm trú tại trung tâm di dân Migrant Resource Center của thành phố San Antonio trong thời gian đơn xin cư trú của họ được tòa án xem xét. Người của ông DeSantis đến “dụ” (misled) họ, hứa sẽ đưa họ đến Boston, nơi họ có chỗ ở và công việc làm. Thực tế họ bị chở tới Martha’s Vineyard – một hòn đảo 20,000 dân giàu có và là điểm du lịch nổi tiếng, nơi di dân hầu như không có cơ hội để hòa nhập.
Tại sao lại đến đảo Martha’s Vineyard? Vì nơi đó có nhà riêng của cựu Tổng thống Barack Obama. Ngay sau khi thuê máy bay chở di dân tới Martha’s Vineyard, một phụ tá của ông DeSantis đăng lên mạng hình ảnh khu nhà mà cựu Tổng thống Obama thuê với lời chú thích: “Ngôi nhà 7 phòng ngủ, 8 phòng tắm rộng 6,892 feet vuông trên khu đất gần 30 mẫu. Rất nhiều không gian”, cho thấy mục tiêu chính của ông DeSantis là nhắm vào ông cựu tổng thống thuộc đảng Dân Chủ. Hành động đưa di dân tới đó giống hệt chuyện ông Greg Abbott, Thống đốc bang Texas, thuê xe buýt chở di dân tới “đổ” trước dinh thự của bà Phó Tổng thống Kamala Harris ở thủ đô Washington, DC.
Theo dữ liệu của nhật báo The New York Times, từ Tháng Tư, Thống đốc Greg Abbott đã gửi 7,900 di dân từ Texas đến thủ đô Washington và từ Tháng Tám đã bắt đầu gửi di dân tới New York, những địa phương do đảng Dân Chủ điều hành. Thống đốc Doug Ducey của bang Arizona thì thuê xe buýt chở di dân đến “đổ” ở thành phố Chicago, tiểu bang Illinois.
Cả ba vị thống đốc này đều là người của đảng Cộng Hòa và đều phản đối chính sách nhập cư mà họ cho là lỏng lẻo của đảng Dân Chủ và chính quyền Biden. Hành động của họ là một phần trong một chiến dịch đánh động dư luận và kích thích nỗi giận dữ đối với đảng Dân Chủ trước cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ diễn ra vào Tháng Mười Một.
Bà Taryn M. Fenske, giám đốc truyền thông của Thống đốc DeSantis, nói chuyến bay chở di dân tới Martha’s Vineyard là một phần trong kế hoạch của tiểu bang Florida đưa di dân tới những nơi gọi là “nơi trú ẩn.” “Các tiểu bang như Massachusetts, New York, và California sẽ chăm sóc tốt hơn những di dân này, những người mà họ mời tới đất nước chúng ta bằng việc khuyến khích di dân bất hợp pháp và ủng hộ chính sách mở cửa biên giới của chính quyền Biden,” bà Fenske nói với tờ New York Times.
***
Nhưng thủ đoạn chính trị sử dụng di dân làm quân cờ chính trị của các thống đốc Cộng Hòa đã nhanh chóng bị phản tác dụng.
Người dân Mỹ khắp nơi đã bày tỏ sự ngạc nhiên và phẫn nộ trước thủ đoạn ác tâm như vậy. Là một đất nước được xây dựng bởi nhiều thế hệ người di dân, người tị nạn từ khắp thế giới, người Mỹ có một mối đồng cảm sâu sắc với những ai chạy trốn áp bức, bất công, tìm cơ hội sống ở nơi “đất lành chim đậu” này.
Sau Thế Chiến thứ Hai, Hoa Kỳ là nước đề nghị và làm nòng cốt cho một Công ước Liên Hiệp Quốc về di dân, theo đó những người “có nguy cơ bị ngược đãi vì những lý do chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch, thành viên của các nhóm xã hội hoặc bất đồng chính kiến” sẽ được phép ở lại bên trong nước Mỹ trong lúc chờ hồ sơ được cứu xét và được xin phép làm việc trong 150 ngày sau khi nộp đơn xin tị nạn. Với truyền thống nhân ái và bao dung, người Mỹ không chấp nhận thủ đoạn lợi dụng, hắt hủi di dân của các chính trị gia Cộng Hòa.
Hội đồng chủ biên nhật báo Washington Post đã viết xã luận về hành động của ông DeSantis: “Nhiều chính trị gia khai thác thân phận con người để đạt mục đích chính trị, nhưng ông DeSantis dùng chiêu thức còn tồi tệ hơn mức độ thấp nhất của nền chính trị Mỹ hiện nay. Lợi dụng người tị nạn để cổ xúy luận điệu tuyên truyền xảo quyệt, Thống đốc Florida chỉ bộc lộ tâm địa tàn độc của chính ông.”
Thống đốc bang California, Gavin Newsom, thách thức DeSantis tham gia một cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình và chỉ trích DeSantis “chơi trò chính trị bằng cuộc sống của những người khốn khổ.”
Phó Tổng thống Kamala Harris hôm thứ Sáu nói rằng: “Các hành động bất nhân, tàn ác này là tìm kiếm lợi thế chính trị bằng niềm hy vọng của những con người thực sự đang chạy trốn khỏi sự tổn hại.”
Tổng thống Joe Biden vào tối Thứ Năm cũng bất bình: “Thay vì làm việc với chúng tôi để tìm giải pháp, những người Cộng Hòa đã chơi trò chính trị với thân phận con người, sử dụng họ như đồ dùng sân khấu… Việc họ làm chỉ đơn giản là sai, là khinh suất và không đúng với người Mỹ (un-American),” ông Biden nói.
Sau khi có hành động dại dột lừa di dân ở Texas đưa tới Massachusett, Thống đốc Florida DeSantis đang gặp rắc rối.
Hai dân biểu bang thuộc đảng Dân Chủ, Evan Jenne và Fentrice Driskell, hôm thứ Sáu cho biết họ sẽ yêu cầu Nghị viện tiểu bang thông báo cho ông DeSantis phải “ngừng việc sử dụng không hợp lý tiền thuế của người dân”. “Việc sử dụng ngân sách tiểu bang [để chuyển di dân từ Texas đi nơi khác] không phải là điều được pháp luật miêu tả hoặc đề cập, nó cũng chưa được thảo luận trong Nghị viện”, thông báo của hai dân biểu này cho biết.
Ông DeSantis biện minh rằng kế hoạch của ông là ngăn chặn từ xa, ngăn chặn người di dân cả trước khi họ đến Florida nhưng ông ta không có bằng chứng nào cho thấy những di dân đó có ý định đến tiểu bang của ông, mặc dù theo luật trong thời gian chờ tòa di trú phán quyết họ có thể đi đến bất cứ nơi nào để tìm việc làm và chỗ ở miễn là họ phải trình diện chính quyền mỗi hai tháng một lần.
Tại Texas, Cảnh sát trưởng quận hạt Bexar County – nơi có thành phố San Antonio, nói ông đã mở cuộc điều tra hành vi của những người tay chân ông DeSantis, đặc biệt là người phụ nữ có tên Perla, “thu gom” di dân từ Migrant Resources Center để đưa họ đến Martha’s Vineyard rồi bỏ mặc họ ở đó. Trong một tuyên bố, Cảnh sát trưởng Javier Salazar (đảng Dân Chủ) cho biết: “Ngoài ra, chúng tôi đang làm việc với các luật sư đại diện các nạn nhân, các tổ chức pháp lý liên quan tới sự việc này. Chúng tôi cũng sửa soạn làm việc với các cơ quan liên bang có thẩm quyền khi cần thiết”.
Thẩm phán tòa án quận hạt Bexar County, ông Nelson Wolff, cho biết ông đã nói chuyện với cảnh sát trưởng về quyết định điều tra sự việc. “Suy nghĩ của chúng tôi là nếu các di dân bị dụ bằng những lời hứa hẹn không có thật thì đó có thể là một tội. Nếu bạn nghĩ về những việc mà những kẻ buôn người thường làm thì chuyện này cũng không khác nhiều,” Thẩm phán Wolff nói với The Washington Post.
Theo ông Wolff, hiện chưa rõ những kẻ đi chiêu mộ di dân có kết nối với ông DeSantis hay không, nhưng “nếu những việc đã làm là sai thì ông ta có thể bị truy cứu trách nhiệm. Ông ta kích động nó”, Thẩm phán Wolff cho biết thêm.
Ông DeSantis đang tái tranh cử chức thống đốc Florida vào Tháng Mười Một, và đang nhắm tới việc đại diện đảng Cộng Hòa ra tranh cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024. Trong đảng Cộng Hòa, ông được coi là nhân vật sáng giá sau ông Donald Trump. Nhưng với những thủ đoạn chính trị không mấy sạch sẽ như cách đối xử “đem con bỏ chợ” đối với di dân, ông DeSantis đang tự bắn vào chân mình.
Đọc thêm:
