“Trong vài năm qua, LA đã tụt hạng trong bảng xếp hạng toàn quốc về hệ thống công viên tại các thành phố lớn nhất trên cả nước: 88/100. Trong một thành phố đang phải vật lộn với những vấn đề bất bình đẳng to lớn, việc thiếu tiếp cận công bằng với không gian xanh và công viên chính là cốt lõi của vấn đề. Để giải quyết vấn đề này, cần có một phương pháp tiếp cận công nghệ tiên tiến và một động thái chưa từng có để nói chuyện với người dân Los Angeles thuộc mọi tầng lớp để họ đưa ra ý tưởng về các giải pháp và ưu tiên,” ký giả Pilar Marrero mở đầu cuộc họp báo qua Zoom do Dịch Vụ Truyền Thông Thiểu Số (Ethnic Media Services-EMS) tổ chức hôm 21 Tháng Hai vừa qua, có chủ đề liên quan đến sự công bằng cho mọi cư dân về phúc lợi của công viên.
Cuộc họp cung cấp một góc nhìn cận cảnh về nỗ lực mà Los Angeles vừa bắt tay vào thực hiện, nhằm tạo ra công bằng về hưởng phúc lợi của công viên, mà sau đó có thể trở thành mô hình cho cả nước.
Ông Jon Christensen, phó giáo sư thỉnh giảng, thuộc Viện Môi Trường và Phát Triển Bền Vững UCLA mở đầu cuộc họp với những thông tin đáng chú ý về hệ thống công viên ở Los Angeles. Theo ông, khi thứ hạng công viên quốc gia của Los Angeles giảm dần qua từng năm, thì việc tiếp cận không gian xanh chính là nguyên nhân cốt lõi của vấn đề.
Cách đây 5 năm, Los Angeles xếp thứ 49 về khả năng tiếp cận công viên, vốn chủ sở hữu, diện tích, đầu tư và tiện ích, sở hữu và vận hành 559 địa điểm công viên trên 16,000 mẫu Anh, bao gồm 92 dặm đường mòn. Khi Los Angeles bị tụt tới hạng 88, theo ông Christensen “chủ yếu là do nguồn quỹ giảm mạnh và việc tiếp cận công viên không bình đẳng.”
Ông cho biết thêm: “Cũng trong năm năm qua, Los Angeles phải đối diện với hai thực tại: Một là, 37% khu dân cư không có công viên; các khu dân cư thu nhập thấp có không gian công viên ít hơn 73% so với các khu dân cư thu nhập cao, trong khi những khu dân cư da màu có 66% so với các khu dân cư chủ yếu là người da trắng; và hai là L.A. sẽ mất nguồn tài trợ và đầu tư cung cấp $25 triệu một năm cho quỹ công viên và giải trí từ thuế tài sản.”
Tại cuộc họp, ông Jimmy Kim, tổng giám đốc Sở Giải Trí và Công Viên Los Angeles giải thích vai trò quan trọng của công viên đối với phúc lợi cộng đồng, đặc biệt là khi thảm họa khí hậu ngày càng xảy ra thường xuyên hơn. Ông cho biết: “Với mục đích cải thiện và mở rộng hệ thống công viên trên khắp thành phố, chúng tôi ưu tiên các khu vực có nhu cầu cao nhất, và tập trung tài trợ cho công viên để đạt được kết quả hữu hình, rõ ràng cho cư dân Los Angeles.”
Sở giải trí và công viên của thành phố Los Angeles đang khởi động một nỗ lực đầy tham vọng nhằm thu hút người dân trên khắp thành phố tham gia vào “đánh giá nhu cầu công viên” (Park Needs Assessment – PNA), để hiểu người dân nghĩ gì về các công viên của thành phố và những loại thay đổi nào họ muốn thấy trong hệ thống công viên. Những người ủng hộ hy vọng đánh giá nhu cầu sẽ xây dựng một lập luận mạnh mẽ hơn cho việc tăng nguồn tài trợ trong tương lai và cho phép tất cả các cộng đồng có tiếng nói về diện mạo của hệ thống công viên thành phố của họ trong nhiều thập niên tới.
“Chúng ta cần xem xét đến việc tiếp cận công viên vì nơi đây không chỉ là không gian giải trí, mà còn là nơi tổ chức các sự kiện, hoạt động cộng đồng, và thậm chí là không gian thông thoáng khi có trường hợp khẩn cấp,” ông Kim nói. “Trong các vụ cháy cục bộ, chúng tôi kích hoạt các công viên của mình để cung cấp dịch vụ trú ẩn cho những người phải di tản. Trong trận động đất Northridge, người bị ảnh hưởng tạm trú ở công viên. Nhưng chúng tôi hiện đang phải đối mặt với khoản nợ tồn đọng $2.1 triệu trong việc bảo trì.”
Jessica Henson, đối tác của công ty thiết kế đô thị và kiến trúc cảnh quan OLIN, đơn vị đang điều phối một nhóm do thành phố lựa chọn để tiến hành đánh giá nhu cầu công viên Los Angeles, cho biết: “Không chỉ xem xét đến năm sau, năm sau nữa hoặc vài năm nữa, mà là trong những thập niên tới về những gì người dân Los Angeles cần trong cuộc sống với những mảng xanh trong thành phố.”
Bắt đầu từ tháng tới, các cuộc họp, hội thảo và sự kiện với các bài tập thực hành bằng nhiều ngôn ngữ sẽ diễn ra tại nhiều khu phố khác nhau trên khắp thành phố, tại các công viên, trung tâm dành cho người cao tuổi và trường học, để cư dân có thể bày tỏ mối quan tâm hiện tại và các ưu tiên của họ trong tương lai. Bưu thiếp, tờ rơi và video trên mạng xã hội sẽ truyền bá thông tin bằng tiếng Tây Ban Nha, tiếng Trung, tiếng Hàn và các ngôn ngữ khác. Một trang web đa ngôn ngữ sẽ có một công cụ tương tác với thông tin về từng công viên trong số 559 công viên của thành phố. Henson cho biết “Mọi người sẽ có thể tìm kiếm công viên địa phương của mình và kiểm tra tình trạng cơ sở vật chất của công viên.”
Roxy Rivas, phó giám đốc dự án vốn và lập kế hoạch cho tổ chức cộng đồng về công lý môi trường Pacoima Beautiful (PB), ở phía đông Thung lũng San Fernando cho biết các dự án đa lợi ích là chìa khóa để mở rộng các công viên trước tình trạng thiếu hụt này.
Một trong các dự án như vậy là Bradley Alley và Plaza, con phố chung đầu tiên được quy hoạch tại Los Angeles city, được thiết kế để làm chậm xe cộ đi lại, và cho phép cư dân thư giãn, đi bộ, đạp xe… Rivas cho biết thêm, xe cộ không được qua lại trên Bradley Alley và Plaza, và hiện tại, cộng đồng đang sử dụng con phố này để tổ chức các sự kiện hoặc phân phối thực phẩm. “Mọi người ai cũng thích không gian này,” Rivas nói.
PB cũng đã đến thăm và nghiên cứu các dự án thu gom nước mưa tại các công viên giải trí trên khắp L.A. County, như Công Viên Phiêu Lưu ở Whittier, và Công Viên Alondra ở Lawndale. “Ở Thung lũng San Fernando, chúng tôi có ít công viên hơn nhiều tính theo đầu người… Các cư dân ở đây cho biết những tiện nghi như nhà vệ sinh và sân không đạt tiêu chuẩn hoặc bị đóng cửa hoàn toàn. Khái niệm về các dự án đa lợi ích cho phép chúng tôi kết hợp các nguồn tài trợ khác nhau để không chỉ xây dựng chúng mà còn vận hành và bảo trì chúng,” Rivas giải thích.
Ông Francisco Romero, giám đốc chương trình tại Viện Phòng Ngừa (Prevention Institute) cho biết công viên không phải là thứ xa xỉ, mà là cơ sở hạ tầng thiết yếu bảo vệ sức khỏe cộng đồng, bằng cách tạo cơ hội cho hoạt động thể chất, thời gian ở ngoài thiên nhiên, kết nối xã hội và nghỉ ngơi trong khi lọc không khí, loại bỏ ô nhiễm, giảm tiếng ồn, làm mát nhiệt độ, thậm chí bổ sung nước ngầm…
“Với các vụ cháy rừng tàn khốc gần đây và trước đó là đại dịch COVID-19, công viên là một trong những nơi đầu tiên mở cửa để mọi người ra ngoài, giải tỏa căng thẳng khi phải ở trong nhà hoặc nhận được các nguồn lực thông qua thực phẩm, vaccine, máy lọc không khí và phân phối viện trợ lẫn nhau,” Romero cho biết. “Công viên là đường sống của chúng ta và PNA giống như một chẩn đoán để xem làm thế nào chúng ta có thể đầu tư tốt nhất cho bản thân mình theo từng thế hệ. PNA sẽ là công cụ quan trọng để đưa ra con số cho những câu chuyện, và xác định nơi chúng ta có thể chi tiền.”
Hiện tại, Los Angeles đang tiến hành một PNA mới mang tính bước ngoặt. Ông Christensen cũng là cố vấn về dự án do công ty kiến trúc cảnh quan OLIN đứng đầu, cho biết: “Tôi có thể tự tin nói rằng đây thực sự là dự án tốt nhất trong lĩnh vực này trên toàn quốc. Tôi đã nghiên cứu PNA và các biện pháp tài trợ trên khắp cả nước, và đây sẽ là ví dụ cho các thành phố khác trên toàn quốc.”
Được biết, sau giai đoạn tiếp cận tin tức, thành phố sẽ thu thập và biên soạn dữ liệu, bao gồm mức độ nghiêm trọng của đảo nhiệt, độ che phủ của tán cây, gánh nặng ô nhiễm, thất nghiệp, gánh nặng nhà ở, mật độ dân số, an toàn, khoảng cách gần nhất đến công viên và các tiện nghi như sân thể thao, thành bản thảo PNA được công bố trực tuyến vào Tháng Chín và hoàn tất vào cuối năm.
Để biết thêm thông tin về PNA, xin vào website: needs.parks.lacity.gov.
