Lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một cựu tổng thống bị Bộ Tư pháp truy tố hình sự. Vào chiều hôm nay, thứ Sáu ngày 9 Tháng Sáu, văn phòng Cố vấn Đặc biệt Jack Smith đã chính thức công bố bản cáo trạng buộc tội Donald Trump với 37 trọng tội liên quan đến các tài liệu mật.
Theo các hồ sơ điều tra liên bang của vụ án, Trump đã liên tục cản trở nỗ lực của cả Cục Quản lý Hồ Sơ – Lưu trữ Quốc gia và Bộ Tư pháp để thu giữ hàng trăm hồ sơ tuyệt mật. Tháng Tám năm ngoái, đặc vụ liên bang đã tới Mar-a-Lago tiến hành một cuộc khám xét đặc biệt, thu hồi hơn 100 tài liệu mật từ khu nghỉ dưỡng của Trump ở Florida. Trước đó, Bộ Tư Pháp đã yêu cầu Trump phải giao nộp những tài liệu mật này nhưng ông ta từ chối.
Lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng và giới truyền thông kể từ khi được Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland bổ nhiệm làm Cố vấn Đặc biệt, Jack Smith nhấn mạnh luật pháp Hoa Kỳ áp dụng với mọi công dân và kêu gọi công chúng đọc toàn bộ bản cáo trạng để “hiểu phạm vi và mức độ nghiêm trọng của các tội” mà Trump bị truy tố.
Những điểm trọng tâm của bản cáo trạng
Các cáo buộc chống lại Trump bao gồm 31 tội danh nghiêm trọng vi phạm Đạo luật Gián điệp, cố ý giữ thông tin tuyệt mật quốc phòng. Sáu tội danh nghiêm trọng khác bao gồm âm mưu cản trở công lý, giữ lại tài liệu mật, che giấu tài liệu hoặc hồ sơ mật, che giấu tài liệu trong cuộc điều tra liên bang, âm mưu che giấu, và đưa ra các tuyên bố sai sự thật.
Carl Tobias, giáo sư luật tại Đại học Richmond ở Virginia, cho biết: “Những cáo buộc này vô cùng nghiêm trọng. Tất nhiên, tất cả điều này phải được chứng minh. Nhưng có quá nhiều thông tin [trong bản cáo trạng] dường như thuyết phục đối với tôi và có thể dành cho bồi thẩm đoàn.”
Bản cáo trạng cho biết các tài liệu mật mà Trump sở hữu trái phép “bao gồm thông tin liên quan đến khả năng phòng thủ và vũ khí của cả Hoa Kỳ và các nước khác; các chương trình hạt nhân của Hoa Kỳ; khả năng bị tấn công quân sự của Hoa Kỳ và các đồng minh; và kế hoạch đáp trả có thể xảy ra cho một cuộc tấn công nước ngoài.” Ngoài ra còn có các tài liệu chứa thông tin tình báo từ các đồng minh thân cận của Hoa Kỳ, thông tin liên lạc với các nhà lãnh đạo nước ngoài và nhiều đối thủ khác nhau.
Những tài liệu tuyệt mật này có nguồn gốc từ Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), Bộ Quốc phòng, Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA), Cơ quan Tình báo Không gian Địa lý Quốc gia, Văn phòng Trinh sát Quốc gia, Bộ Năng lượng, Bộ Ngoại giao, và Cục Nghiên cứu Tình báo.
Bản cáo trạng cũng cho biết Trump đã cho một số người không đúng thẩm quyền tiếp cận và đọc các tài liệu tuyệt mật hai lần vào năm 2021 tại khu nghỉ dưỡng Bedminster của Trump. Lần đầu tiên, Trump đã cho một nhóm xem bản sao kế hoạch tấn công Iran. Một lần khác, Trump đã cho hai thành viên trong ủy ban vận động tranh cử của mình xem “bản đồ được phân loại liên quan đến một hoạt động quân sự.”
Trump tự thừa nhận không còn khả năng giải mật (declassify)
Kể từ khi cục điều tra liên bang FBI tiến hành lục soát ở Mar-a-Lago, Trump liên tục khẳng định rằng ông đã giải mật các tài liệu mà ông lấy trước khi rời Tòa Bạch Ốc. Tuy nhiên, một đoạn thu âm vào Tháng Bảy năm 2021 vừa được CNN công bố cho biết Trump đang nắm giữ các tài liệu “bí mật” mà chưa được giải mật. Theo CNN, văn phòng cố vấn đặc biệt đã có được bản ghi âm vào tuần trước. Trump nói trong đoạn thu âm rằng: “Tôi có thể giải mật với tư cách là tổng thống, nhưng giờ tôi không thể.”
“Không ai đứng trên pháp luật”
Trump và đồng minh kêu ca rằng chưa bao giờ trong lịch sử Hoa Kỳ một cựu tổng thống lại bị buộc tội.
Sự thật Trump đã trở thành cựu tổng thống đầu tiên bị truy tố hình sự hai lần bởi các đại bồi thẩm đoàn. Sở dĩ đây là lần đầu tiên trong lịch sử là vì kể từ khi Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ khai sinh cho đến nay, chưa có một cựu tổng thống nào lại phạm nhiều tội nghiêm trọng như Trump đến thế.
Nên nhớ Bộ Tư Pháp không truy tố Trump. Đương kim Tổng Thống Joe Biden cũng không có thẩm quyền để truy tố Trump. Cả hai cáo buộc hình sự mà Trump đang phải đối mặt đều là kết quả truy tố của đại bồi thẩm đoàn.
Rất nhiều nhân viên chính phủ Hoa Kỳ đã từng phải đối mặt với những bản án nghiêm khắc liên quan đến việc xử lý sai các tài liệu tuyệt mật.
Tháng Bảy năm 2020, cựu nhân viên tạm thời của Toà Đại Sứ Hoa Kỳ ở Manilla, Asia Janay Lavarello, đã bị kết án 3 tháng tù giam khi mang các tài liệu mật về phòng khách sạn của mình và sau đó không chịu mang trả lại văn phòng toà đại sứ ở Manilla.
Tháng Một năm 2021, cựu nhân viên Cơ quan An ninh Quốc gia, Elizabeth Jo Shirley, đã bị kết án hơn 8 năm tù vì tội lưu giữ các tài liệu tuyệt mật trên các thiết bị điện tử của bà, cả ở Mexico và một số được lưu trữ tại nhà riêng ở West Virginia .
Tháng Năm năm 2021, cựu nhân viên điều tra FBI, Kendra Kingsbury, bị truy tố hai tội danh sở hữu trái phép các tài liệu liên quan đến quốc phòng và đối mặt với bản án 10 năm tù. Cáo trạng của toà cho thấy bà Kingsbury đã lấy các tài liệu mật và giữ ở nhà riêng.
Thậm chí chính Donald Trump cũng đã nhiều lần kêu gọi tống giam dài hạn bất kỳ ai đã thu giữ hoặc tiết lộ các tài liệu mật. Trump cũng nhiều lần yêu cầu truy tố John Bolton, người mà chính Trump tuyển chọn vào chức vụ Cố vấn An ninh Quốc gia, chỉ vì ông Bolton đã xuất bản cuốn hồi ký tố cáo sự bất tài, kém cỏi của Trump.
Trump dự kiến sẽ ra tòa án liên bang ở Miami lúc 3 giờ chiều Thứ Ba tuần tới. Trump tuyên bố trong một đoạn video trên Truth Social rằng: “Tôi là một người vô tội.”
Với núi bằng chứng thuyết phục của văn phòng Công tố Đặc biệt Jack Smith, tuyên bố “vô tội” của Trump quả thật hài hước. Xem ra nàng “Thị Màu” của Việt Nam còn phải bái Trump là sư tổ.
Donald Trump thu giữ trái phép hàng trăm tài liệu tuyệt mật, xem đó là trò đùa bằng cách khoe khoang với những người khác, và cất giữ nhiều thùng trong phòng tắm. Trump từ chối trao trả lại các tài liệu này sau nhiều lần cơ quan lưu trữ quốc gia yêu cầu. Không dừng lại ở đó, Trump còn liên tục ngăn cản các nỗ lực thu hồi của cơ quan có thẩm quyền và cố ý dối trá với cơ quan điều tra liên bang.
Bất kỳ người Mỹ nào, từ dân thường đến quan chức, nếu có hành động như Trump thì họ có bị bắt giam và nhận án tù hay không?
Cố vấn đặc biệt Jack Smith nhấn mạnh trong buổi họp báo: “Luật bảo vệ thông tin quốc phòng là rất quan trọng đối với sự an toàn và an ninh của Hoa Kỳ, và chúng phải được thực thi.”
Rõ ràng là như vậy. Bất kỳ ai phạm tội đều phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Trump cũng không ngoại trừ.
