Sự việc không hiểu nổi là hạn sử dụng ghi rõ ràng trên ống thuốc mà nhân viên y tế xã không đọc thấy, nếu không phải là cố tình thì chắc họ bị mù chữ?
Bốn đứa trẻ (ba cháu ba tháng tuổi, một cháu sáu tháng tuổi) ở xã Thăng Bình, huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa phải nhập viện vì bị chích vaccine “6 trong 1” hết hạn sử dụng từ Tháng Ba 2023. Điều đáng nói đây là các liều chích dịch vụ (phải trả tiền) vì là vaccine ngoại, tên Hexaxim của Pháp!
Sáng 9 Tháng Năm 2023, trạm y tế xã Thăng Bình (huyện Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa) đã chích dịch vụ các mũi “5 trong 1”, “6 trong 1” cho 15 trẻ em trên địa bàn. Trong đó, có sáu trẻ được chích vaccine Hexaxim “6 trong 1” (ngừa các bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh viêm phổi, viêm màng não mủ do H.Influenzae type B (Hib) gây ra).
Sau khi chích xong, nhân viên trạm y tế xã là điều dưỡng Nguyễn Văn S. đã cung cấp sáu vỏ giấy thuốc Hexaxim cho các gia đình mang về nhà theo dõi. Khi xem vỏ giấy thuốc, bốn gia đình tá hỏa khi phát giác con mình đã bị chích vaccine Hexaxim hết hạn, sản xuất ngày 30 Tháng Tư 2020, hết hạn sử dụng Tháng Ba 2023. Theo quy định của ngành y tế, các loại thuốc khi ghi hạn sử dụng bằng tháng nghĩa là ngày cuối cùng của tháng, tức loại thuốc đưa vào cơ thể con của họ đã lố một tháng chín ngày!
Nhân viên y tế xã Thăng Bình kiểm tra lại các mẫu lưu và phát giác (lúc đó mới đọc được số trên lọ thuốc hay sao?) trong sáu lọ vaccine được tiêm, có bốn lọ hạn dùng đến Tháng Ba 2023, hai lọ hạn dùng đến Tháng Năm 2024.
Cùng với nhân viên y tế xã, cả bốn gia đình đã đưa năm đứa trẻ (vì một trong bốn đứa trẻ có anh chị em song sinh, một bé chích Hexaxim hạn Tháng Ba 2023 và một bé chích Hexaxim hạn Tháng Năm 2024, gia đình không phân biệt được bé nào đã bị chích Hexaxim hết hạn, theo VnExpress) đến bệnh viện Nhi Thanh Hóa trong tình trạng các cháu sốt nhẹ, tay bị sưng.
Chiều 11 Tháng Năm, Người Đưa Tin dẫn nguồn tin từ ông Lê Đăng Khoa, giám đốc bệnh viện Nhi Thanh Hóa cho hay, đến sáng 11 Tháng Năm, cả bốn cháu đã chích Hexaxim hết hạn sử dụng đều không sốt, không nôn, bú bình thường, không khó thở và bệnh viện sẽ tiếp tục làm lại các xét nghiệm, theo dõi sức khỏe bệnh nhân.
Đó chỉ là đánh giá tình trạng bên ngoài của bệnh nhân, ông Khoa không cho biết với việc đưa vaccine hết hạn vào người thì việc phòng ngừa sáu bệnh (ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, viêm phổi và viêm màng não mủ) của bốn đứa trẻ này có đạt hiệu quả hay không?
Tin Tức Online dẫn lời bác sĩ Nguyễn Văn Sơn, trưởng trạm y tế xã Thăng Bình, thừa nhận nhân viên y tế đã sai khi không thực hiện theo đúng quy trình chích ngừa an toàn, không kiểm tra, đối chiếu kỹ hạn sử dụng trên vỏ hộp thuốc và lọ vaccine, trong khi đây là một quy trình bắt buộc.
Còn quy trình kiểm tra và rà soát kho thuốc của trạm y tế thì sao, ông Sơn không nói.
Ông Sơn còn cho hay những liều vaccine này được lấy từ Trung tâm Y Tế Dự Phòng huyện Nông Cống để chích dịch vụ theo yêu cầu của phụ huynh.
Tin Tức Online còn dẫn lời ông Trần Anh Nam, giám đốc trung tâm Y Tế Dự Phòng huyện Nông Cống, bốn liều vaccine hết hạn nói trên nằm trong tổng số 165 liều vaccine mà trung tâm mua của công ty Thiết Bị Y Tế Hà Nội vào ngày 23 Tháng Năm 2022 để chích dịch vụ. Lô vaccine này được sản xuất Tháng Tư 2020 và hết hạn vào Tháng Ba 2023.
Sau khi xảy ra sự việc, trung tâm Y Tế Dự Phòng huyện Nông Cống đã cho rà soát và khẳng định bốn lọ vaccine “6 trong 1” chích cho trẻ ngày 9 Tháng Năm tại xã Thăng Bình là những liều cuối cùng của lô hàng trên. Ông Nam khẳng định sẽ rà soát lại quy trình tiêm chủng tại trạm y tế xã Thăng Bình và xử lý trách nhiệm những người liên quan.
Một trong những nguyên tắc của ngành y tế là trước khi chích bất cứ thứ gì vào người trẻ em hay bệnh nhân là cần phải thông báo trước, sau đó đưa hộp đựng thuốc còn nguyên tem cho phụ huynh và bệnh nhân kiểm tra, trước khi bóc tem và tháo vỏ.
Trạm y tế xã Thăng Bình chắc chắn đã bỏ qua bước này, và phụ huynh chắc cũng không biết để đòi kiểm tra trước, mãi đến con họ “bị” chích xong rồi về nhà, nhìn lại vỏ thuốc mới tá hỏa.
Sự việc này không phải lần đầu xảy ra ở Việt Nam. Dân Trí ngày 9 Tháng Hai 2012 đã đưa tin một bé gái hơn hai tuổi ở Hà Nội đã bị chích liều vaccine “4 trong 1” đã hết hạn trước đó bảy ngày, khi bà mẹ khiếu nại thì một bác sĩ đại diện Viện Vệ Sinh Dịch Tễ Trung Ương bảo rằng “không sao”!
Phụ huynh nói chung cần phải “thông minh” khi sử dụng dịch vụ y tế, giống như họ buộc phải đang làm “người tiêu dùng thông minh” như hô hào của các quan chức, nghĩa là phải có kiến thức và sự hiểu biết để kiểm tra lại các loại thuốc uống hay chích mà điều dưỡng hay bác sĩ chỉ định dùng cho con của họ.
