Từ lâu ở Việt Nam, kỳ vọng xã hội thiết lập một mốc thời gian rõ ràng cho các sự kiện quan trọng trong cuộc đời, chẳng hạn như tuổi kết hôn, sinh con và đạt được những thành tựu nhất định.
Những chuẩn mực này ăn sâu vào văn hóa và đặc biệt thế hệ cha mẹ, coi tình trạng hôn nhân của con cái như một sự phản ánh trực tiếp thành công hay thất bại của chính họ trong việc nuôi dạy. Do đó, nhiều người trẻ tuổi cảm thấy áp lực phải kết hôn và lập gia đình, thường ở độ tuổi phù hợp với kỳ vọng văn hóa, trong khi họ vẫn chưa sẵn sàng.
Mạng xã hội và sự gia tăng của việc ‘thuê người yêu’
Để vượt qua những áp lực do cha mẹ đặt ra, một số người trẻ ở Việt Nam áp dụng giải pháp độc đáo và sáng tạo: thuê người yêu. Đây cũng được xem như một chiến lược để tránh áp lực về việc kết hôn ở Việt Nam.
Bằng cách thuê một người đi cùng họ đến các sự kiện gia đình, các buổi tụ họp xã hội hoặc các cuộc họp không chính thức, họ sẽ không phải đối mặt với những câu hỏi hoặc phán xét về tình trạng độc thân của mình từ phía người thân, bạn bè.
Những thỏa thuận này mang tính chất kinh doanh, với các điều khoản rõ ràng rằng các quan hệ phải hoàn toàn trong sáng. Minh Thu, 30 tuổi, ở tỉnh Nam Định, trả tiền cho một người đàn ông để đóng giả làm bạn trai của cô tại một buổi họp mặt gia đình. Cô giải thích rằng, với vài trăm đôla Mỹ, anh ta sẽ đi cùng cô về nhà, giúp mẹ cô nấu ăn và giao lưu với họ hàng của cô. Điều này cho phép Minh Thu giảm bớt áp lực từ gia đình, những người mong muốn cô có bạn trai, và khiến mẹ cô cảm thấy tự hào và hạnh phúc khi thấy con gái mình được người khác yêu thương.
Vai trò của người yêu mướn chỉ đơn thuần là cung cấp sự đồng hành vì mục đích hình thức – không hề có tình cảm và không hoạt động tình dục nào liên quan. Điều này cho phép cá nhân thể hiện mình đang trong một mối quan hệ, do đó giảm bớt áp lực từ gia đình, mà không phải lo lắng đang cam kết với ai về tình cảm.
Nhu cầu thuê người yêu, thậm chí ‘thuê vợ/chồng’ ngày càng tăng, làm nảy sinh các nhóm và nền tảng mạng xã hội nơi mọi người có thể tìm thuê người mình cần cho nhiều dịp khác nhau.
Trong văn hóa Việt Nam, hôn nhân được coi là một cột mốc quan trọng trong cuộc đời và một phần thiết yếu của tuổi trưởng thành. Sự nhấn mạnh về mặt văn hóa này gây áp lực đáng kể lên những người trẻ tuổi phải kết hôn, đặc biệt khi họ bước vào độ tuổi cuối hai mươi hoặc đầu ba mươi.
Đối với nhiều bậc cha mẹ, tình trạng chưa kết hôn của con cái họ được xem như không đáp ứng kỳ vọng của xã hội, điều này phản ánh không tốt khả năng làm phụ huynh của họ. Sự cấp thiết phải kết hôn còn trầm trọng hơn do cha mẹ mong muốn có cháu. Nhiều bậc phụ huynh mong muốn con cái mình ổn định cuộc sống và có con khi họ vẫn còn đủ khả năng cùng nuôi dạy cháu, tạo thêm áp lực cho những người trẻ.
Những rủi ro khi thuê người yêu
Mặc dù việc thuê bạn đời tạm thời giải tỏa áp lực gia đình, nhưng thông lệ này lại gây ra một số lo ngại quan trọng. Các chuyên gia chỉ ra rằng những thỏa thuận như vậy không được pháp luật bảo vệ tại Việt Nam – không có khuôn khổ chính thức nào để bảo đảm sự an toàn và hạnh phúc của những cá nhân liên quan.
Việc thiếu quy định pháp lý khiến những người trẻ tuổi, đặc biệt phụ nữ, dễ bị bóc lột hoặc tổn thương về mặt tình cảm nếu thỏa thuận không thành công. Các nhà nghiên cứu cảnh báo nếu không có sự bảo vệ của pháp luật, những giao dịch này có nguy cơ dẫn đến những hậu quả không mong muốn, khiến đây trở thành một hoạt động đầy rủi ro. Theo Timesogindia.
Mặc dù có lợi trong việc giải quyết nhanh chóng những áp lực xã hội, hiện tượng thuê bạn đời cũng làm nổi bật những vấn đề sâu xa hơn trong động lực gia đình. Bác Sĩ Phạm Thị Thủy, cho rằng việc “thuê mướn” này sẽ làm đổ vỡ trong giao tiếp giữa cha mẹ và con cái.
Trong nhiều trường hợp, phụ huynh áp đặt mốc thời gian và kỳ vọng của riêng họ đối với hôn nhân, bỏ qua các kế hoạch, nguyện vọng hoặc mong muốn cá nhân của con cái. Do đó, những người trẻ tuổi buộc phải giải quyết xung đột giữa mong muốn của riêng mình và kỳ vọng của gia đình, dẫn đến hiểu lầm và đôi khi đau khổ về mặt cảm xúc. Điều này phản ánh một vấn đề xã hội rộng lớn, trong đó niềm tin truyền thống rằng phải kết hôn nhân ở một độ tuổi cụ thể, trái ngược với mong muốn ngày càng tăng về quyền tự chủ ở các thế hệ trẻ.
Mặc dù việc thuê người yêu giải quyết tạm thời vấn đề áp lực gia đình trước mắt, nhưng lại không làm xoa dịu vấn đề lớn hơn về kỳ vọng không phù hợp giữa cha mẹ và con cái. Xu hướng này đòi hỏi phải có cuộc đối thoại cởi mở hơn về hôn nhân, các mối quan hệ và quyền tự chủ của từng cá nhân trong gia đình.
Những người trẻ ngày càng đặt câu hỏi về các chuẩn mực truyền thống và tìm kiếm các mối quan hệ phù hợp với mong muốn cá nhân, thay vì tuân theo các kỳ vọng của xã hội.
Để sự thay đổi này bền vững, cần phải có sự hiểu biết nhiều hơn giữa các thế hệ, trong đó cha mẹ ủng hộ sự lựa chọn của con cái và cho con mình thời gian để đưa ra quyết định về tương lai.