Việt Nam đứng thứ 5 về số sinh viên quốc tế tại xứ sở cờ hoa, lần lượt xếp sau Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Canada. Đây là năm thứ hai liên tiếp Việt Nam đạt thành tích này sau nhiều năm liền giữ vị trí thứ 6.
Sau ba năm 2020-2021-2022 giảm liên tiếp vì đại dịch, du học sinh Việt Nam đến Mỹ đã tăng trở lại. Đó là công bố của Viện Giáo dục quốc tế (IIE) hôm 13 Tháng Mười Một, trích từ báo cáo thường niên Open Doors 2023, Thanh Niên cho biết.
Trong số 1,057,188 sinh viên du học Mỹ đến từ 210 quốc gia, vùng lãnh thổ, Việt Nam chiếm tỷ lệ 2.1% với 21,900 em, tăng gần 1,200 em so với niên khóa trước. Riêng tại các trường cao đẳng cộng đồng, Việt Nam đứng thứ 2 về số sinh viên quốc tế, chỉ xếp sau Trung Quốc.
Trong số 21,900 du học sinh Việt Nam đang học ở Mỹ, có 65.3% theo đuổi bằng cử nhân Mỹ, 17.2% chọn bậc sau đại học, 15% tham gia chương trình thực tập không bắt buộc (OPT) và 2.5% còn lại học các khóa không cấp bằng.
Như vậy, cứ 10 du học sinh Việt đến Mỹ thì có sáu người học cử nhân và hai người chọn học tiếp sau đại học (ĐH). Tỷ lệ này không trùng hợp với tổng thể, khi số sinh viên quốc tế chọn học tiếp sau ĐH tại Mỹ có tỷ lệ cao nhất (467,027 em/1,057,188 em), tăng 21.3% so với niên khóa trước.
Cũng theo báo cáo này, du học sinh Việt Nam học ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học) đông nhất, chiếm 47.6%. Kế đến là kinh doanh/quản trị, chiếm 24.7%. Điều này có nghĩa cứ 10 du học sinh Việt Nam đến Mỹ, có năm em học STEM và hai em chọn kinh doanh, quản lý.
Báo cáo cũng cho biết, ba tiểu bang thu hút nhiều sinh viên quốc tế nhất là California (138,393 em), New York (126,782 em) và Texas (80,757 em).
Còn ba trường có đông sinh viên quốc tế nhất là ĐH New York, ĐH Northeastern và ĐH Columbia. Theo Bộ Thương mại Mỹ, du học sinh quốc tế chiếm 6% số sinh viên tại các cơ sở giáo dục ĐH của Mỹ và đóng góp gần $38 tỷ cho nền kinh tế Mỹ.
Báo cáo Open Doors 2023 còn cho thấy, có khoảng 600,000 sinh viên quốc tế đến Mỹ được trợ giúp tài chính từ cá nhân hoặc gia đình, chiếm 56.8%. Hai nguồn trợ giúp phổ biến khác là từ các trường cao đẳng, ĐH Mỹ (207,788 em có học bổng) và công việc của bản thân (201,162).
Ngoài ra, chính phủ hoặc trường ĐH nước sở tại, chính phủ Mỹ, các tổ chức quốc tế… cũng là những nguồn trợ giúp tài chính cho du học sinh quốc tế có thể học tập tại Mỹ.
Cũng Thanh Niên, ngày 7 Tháng Mười 2023 cho biết số lượng du học sinh Việt Nam đến Mỹ đứng đầu các nước Đông Nam Á.
Tờ báo trích lời ông Graham Harlow, quyền Phó tổng lãnh sự Mỹ tại thành phố, khẳng định: “Ở Đông Nam Á, không quốc gia nào gửi nhiều sinh viên tới Mỹ hơn Việt Nam. Du học sinh Việt còn là nhóm sinh viên quốc tế đông thứ 5 theo học tại các trường ĐH Mỹ”.
Tổng lãnh sự quán Mỹ tại thành phố đã tổ chức triển lãm giáo dục ĐH Mỹ mùa Thu 2023 hôm 6 Tháng Mười, thu hút sự tham dự của hơn 1,300 học sinh, sinh viên Việt Nam.
Vì sao gần phân nửa du học sinh Việt Nam sang Mỹ lại chọn ngành STEM? Bà Đinh Mỹ Phương, đại diện ĐH Rochester, cho biết ngành này được chính phủ Mỹ đặc biệt ưu ái, trong đó có chương trình thực tập không bắt buộc (OPT).
Thông thường, sinh viên quốc tế có một năm ở lại Mỹ làm việc theo diện OPT. Song, nếu tốt nghiệp khối ngành STEM, con số này tăng thêm hai – thậm chí ba năm, tức cơ hội được nhân ba!
Mặt khác, theo bà Phương, giá trị của khối ngành STEM lẫn cơ hội nghề nghiệp đang ngày càng tăng trưởng trong thời đại số hiện nay. Chương trình đào tạo ngành STEM ở Mỹ theo giáo trình “mở”, tức cho phép sinh viên toàn quyền học các lớp từ những chuyên ngành khác nhau trong hai năm đầu và máy móc thực hành thuộc loại tân tiến nhất, tương tự những gì các công ty đang sử dụng.
Một xu hướng được ghi nhận trong việc đào tạo STEM tại Mỹ là các trường đang mở những ngành “giao thoa” giữa STEM và kinh doanh, quản lý, hai khối ngành đang thu hút nhiều du học sinh Việt Nam nhất. Chưa kể, người học cũng được ở lại làm việc ba năm theo diện OPT vì những ngành này vẫn thuộc khối STEM.
Trong số những quốc gia nói tiếng Anh thu hút nhiều du học sinh Việt Nam nhất, Mỹ đứng đầu, kế tiếp là Úc, Canada và Anh Quốc.
Tại châu Á, du học sinh Việt Nam cũng đứng thứ hai tại Hàn Quốc, với tổng số 37,940 em, theo Viện Phát triển giáo dục Hàn Quốc (KEDI) hồi Tháng Tư 2022; đứng thứ hai tại Nhật Bản, với tổng số 37,405 em vào Tháng Năm 2022, số liệu của Tổ chức Hỗ trợ sinh viên Nhật Bản (JASSO), trực thuộc Bộ Giáo dục Nhật Bản công bố; đứng thứ nhất tại Đài Loan, với tổng số đến năm 2022 là 23,728 em, theo cơ quan giáo dục Đài Loan.
Một số quốc gia khác cũng ghi nhận số du học sinh Việt đang tăng lên là Singapore (khoảng 9,000 em), Pháp (5,259 em), Đức (7,582 em), Tân Tây Lan (2,700 em), Phần Lan, Hà Lan, Ireland, Nga, Ý, Tây Ban Nha, Hungary…
Số liệu năm 2022 của Bộ Giáo dục cho biết có 220,000 du học sinh Việt Nam đang theo học tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Đầu tư cho con em đi ngoại quốc du học là một cách “tỵ nạn giáo dục”, theo cách nói của người Việt trong nước hiện nay.
