Đó là điều không làm dự luận bất ngờ vì cách đào tạo sinh viên hiện nay – có lượng nhưng không có chất – nhưng vẫn được báo chí ca ngợi “lên tận mây xanh”.
Theo số liệu từ trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, trong hai đợt xét tốt nghiệp gần nhất, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi của trường này đều trên 98%, có ngành trên 99%.
Cụ thể, trong số 479 sinh viên tốt nghiệp đại học hệ đại trà (*) đợt này, chỉ có sáu sinh viên tốt nghiệp loại trung bình, chiếm 1.25%.
Như vậy, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp khá, giỏi, xuất sắc lên đến 98.75%. Phần lớn các ngành không có sinh viên tốt nghiệp loại trung bình.
Trong đợt xét tốt nghiệp tháng Tám năm 2022, có 526 sinh viên hệ đại trà tốt nghiệp và cũng chỉ có 10 sinh viên tốt nghiệp loại trung bình, chiếm 1.9%. 98.1% sinh viên tốt nghiệp khá giỏi, trong đó có 96 sinh viên tốt nghiệp loại giỏi.
Riêng hệ chất lượng cao (*), tỷ lệ tốt nghiệp khá giỏi lên đến 99.05%.
Giải thích về “tỷ lệ vàng” này, ông Nguyễn Đức Trung – phó hiệu trưởng phụ trách trường Đại học Ngân hàng TP.HCM – cho biết do trường thay đổi cách đánh giá học sinh. Trước đây mỗi môn chỉ có một kỳ đánh giá là thi cuối kỳ. Kết quả không tốt sẽ ảnh hưởng đến kết quả chung. Tuy nhiên nhiều năm nay, quy định đào tạo đánh giá hai lần, giữa và cuối kỳ.
Bài thi thứ nhất thấp, sinh viên có thể cố gắng để có điểm cao hơn ở bài thi thứ hai. Ngoài ra, sinh viên được phép học cải thiện để có thể nâng điểm của môn học. Có nghĩa là nếu điểm môn nào thấp, sinh viên được thi lại để lấy điểm cao hơn.
Có người đánh giá mô hình này tốt, giúp học sinh nâng cao điểm số khi ra trường, nhưng cũng có người cho rằng đây là cách luồn lách chạy theo thành tích, tạo cho trường có tỷ lệ tốt nghiệp loại giỏi cao, nhưng chất lượng thì chẳng có thay đổi.
Không chỉ trường Đại học Ngân hàng TP.HCM có tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp khá giỏi cao chót vót, nhiều trường đại học khác cũng có cách nâng tỷ lệ này lên rất cao.
Trong đợt tốt nghiệp tháng Giêng năm 2023, trong số 2.079 sinh viên trường Đại học Sư phạm kỹ thuật TP.HCM, có 98.85% sinh viên tốt nghiệp khá, giỏi và xuất sắc, chỉ có 24 sinh viên tốt nghiệp loại trung bình, chiếm 1.15%.
Tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp khá giỏi trong đợt tốt nghiệp tháng Mười năm 2022 của trường Đại học Luật TP.HCM cũng lên đến 96.7%.
Câu hỏi đặt ra là, với thành tích đào tạo đại học vượt trội như thế, các sinh viên sau khi tốt nghiệp loại giỏi ở các trường đại học có xin được công việc phù hợp với khả năng của các em không?
Trên Facebook bàn tán khá xôm tụ về vấn đề này, đa số cho rằng tỷ lệ tốt nghiệp càng cao, càng lộ ra bệnh thành tích ảo, rồi các em sinh viên chính là người phải nếm mùi đau khổ khi va chạm với thực tế, chứ không phải các ông thầy, bà cô chấm điểm.
Tài khoản Cơm Khê vẽ ra một “tương lai sáng ngời” cho các sinh viên sau khi ra trường bằng một lá thư tuyển dụng đại khái như thế này: Với lực lượng hùng hậu, giỏi giang này, các bạn sẽ đáp ứng được tiêu chuẩn tuyển dụng của công ty có tầm vóc quốc tế của chúng tôi. Các bạn được tự do làm việc trong môi trường sáng tạo, lương bổng hấp dẫn, không giới hạn thu nhập theo tháng. Các bạn sẽ có điều kiện đi đó đi đây để giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm và kỹ năng giao tiếp. Hãy ghi danh tại Công ty Grab bike, chỉ có chúng tôi mới biến giấc mơ của bạn thành hiện thực, chứ không còn công ty nào khác cho các bạn một công việc xứng tầm đâu!”
(*) Phân biệt chất lượng cao và đại trà ở các trường Đại Học tại Việt Nam