Xã Ngọc Lũ (huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam) là “thủ phủ” nuôi heo lớn nhất nước. Trước đây, không khí ở đây luôn ồn ào tiếng heo kêu, sôi động người xe tới mua bán, giờ thì vắng lặng, chẳng ai qua lại.
Chủ trang trại nuôi heo lớn nhất xã, anh Trần Mậu Thịnh cho biết trước đây trang trại của anh lúc nào cũng có ít nhất 2,000 con heo. Có thời điểm giá heo cao, trang trại nuôi đến hơn 5,000 con với hàng chục nhân công. Có năm gia đình anh thu lãi vài tỷ đồng.
Anh Thịnh thường mua heo nặng khoảng 100kg/con về nuôi 20 – 30 ngày, sau khi heo tăng khoảng 25 – 30kg sẽ xuất bán. Bình thường, mỗi con anh lãi từ 800,000 đến 1,000,000 đồng.
Giờ thì không như vậy được nữa, cả nhà anh Thịnh phải “thắt lưng buộc bụng”, vì giá heo hơi xuống liên tục. Giá bán tại chuồng loại 1 là 47,000 đồng/kg, heo loại 2 trở xuống giá 45,000 đồng/kg.
Nếu tính cho đúng thì sau một tháng nuôi, mỗi con heo bán ra nếu may mắn sẽ được… huề vốn! Đó là chưa tính chi phí khấu hao trang trại. Nếu heo ốm hoặc chết con nào thì cứ nhân lên mà tính lỗ. Do đó, không chỉ trang trại của anh Thịnh, mà hầu hết các trang trại ở Ngọc Lũ đều nuôi cầm chừng với số lượng chỉ bằng 1/10 khi trước.
Có người không chịu nổi đã phải “treo chuồng” để tránh lỗ, như hai trang trại của anh Phạm Văn Hùng và Phạm Công Thịnh.
Anh Thịnh cho biết, trước đây, trang trại của lúc nào cũng có từ 200 con heo trở lên, nhưng vài tháng nay, gia đình đã bỏ trống chuồng trại, chuyển sang nghề làm đậu phụ và quay lại trồng lúa để sống, không phải gánh nợ bởi giấc mộng làm giàu vì chăn nuôi.
Trang trại chăn nuôi của anh Thịnh trước đây được đầu tư hàng tỷ đồng với hệ thống cung cấp thức ăn tự động, và nhiều thiết bị chuyên dùng khác. Anh cho biết đó là khoản đầu tư không hề nhỏ, nhưng giờ đây trang trại bị bỏ không, các chuồng trại bị mạng nhện bám chằng chịt.
Theo thống kê, vào năm 2022 xã Ngọc Lũ có đến 1,600 gia đình nuôi heo với tổng đàn lên đến hơn 65,000 con. Nay cả xã chỉ còn khoảng 300 trang trại sống lây lất. Nhiều gia đình vỡ nợ phải rao bán nhà đất rồi đi nơi khác sinh sống.
Theo ông Dương Tất Thắng, Cục trưởng Cục chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), nguyên nhân chính khiến giá heo hơi xuống thấp là do suy thoái kinh tế toàn cầu kéo theo nhu cầu tiêu thụ thịt heo giảm mạnh. Cùng với đó lượng công nhân, người lao động mất việc làm, giảm thu nhập dẫn đến các bếp ăn tập thể cũng bị hạn chế nên lượng tiêu thụ thịt heo giảm đáng kể.