Đã 5 ngày, hai người dân ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam giăng hàng rào và cắm tấm bảng “Đất chưa đền bù, mong bà con vui lòng đi đường khác”.
Hôm 10 Tháng Hai 2023, Vnexpress cho biết từ ngày 6 Tháng Hai đến nay, gia đình ông Trần Văn Thu (85 tuổi) dùng dây, lưới sắt, cành cây để rào chắn gần 100 m (3,937 inches) đường Văn Thị Thừa, thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Đường Văn Thị Thừa nối Quốc lộ 14H đến đường Chu Văn An, thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, dài gần 1 km (0.62 miles), rộng 11 m (433 inches), được trải thảm nhựa, có hai làn xe, mỗi ngày có hàng ngàn xe gắn máy và xe hơi chạy qua.
Giải thích với Vnexpress, ông Trần Văn Thu cho biết lý do rào đường vì nhà cầm quyền trả tiền đền bù đất cho gia đình chưa thỏa đáng. Năm 2019, thị trấn Nam Phước mở tuyến đường Văn Thị Thừa đi qua phần đất của gia đình ông rộng hơn 1,200 m2 (12,916 square feet), là đất ở đô thị. Trước khi thu hồi, ông Thu được Ủy ban thị trấn cam kết đất đổi đất, sau sáu tháng sẽ bàn giao đất, tuy nhiên bốn năm qua, nhà cầm quyền hứa hẹn nhiều lần mà chưa thực hiện.
Cuối năm 2022, huyện thông báo thay đổi phương án, đất đổi đất chỉ được đền bù 200 m2 (2,152 square feet), còn hơn 1,000 m2 còn lại áp giá bồi thường hơn 1 triệu đồng/m2 ($42.42). Ông Thu chấp nhận lấy 200 m2 đất, nhưng không đồng ý giá đền bù 1 triệu đồng/m2, vì quá thấp so với giá đất thực tế (hiện từ 7-8 triệu đồng/m2, tương đương $296 – $339).
Hàng xóm của ông Thu, ông Nguyễn Ngọc Xinh, 69 tuổi, đã bàn giao 350 m2 (3,767 square feet) đất ở và trồng cây lâu năm cho dự án. Khi tuyến đường mở ra, ông hiến 170 m2 (1,829 square feet), còn 180 m2 (1,937 square feet) được nhà cầm quyền cam kết đất đổi đất. Tuy nhiên cũng như ông Thu, sau khi đường hoàn thành, Ủy ban thị trấn Nam Phước không thực hiện theo cam kết là đổi 180 m2 đất ở cho gia đình mà quy đơn giá bồi thường hơn 1 triệu đồng/m2 ($42.42), rất thấp so giá đất thực tế. Gia đình ông Xinh nhiều lần viết đơn phản ảnh lên Ủy ban huyện nhưng vẫn chưa được giải quyết.
Vì đoạn đường qua nhà ông Thu và nhà ông Xinh bị rào chắn, xe gắn máy phải đi đường vòng xa hơn khoảng 1km (0.62 miles), còn xe hơi phải đi đường vòng xa hơn 2km (1,242 miles). Nhiều người dân thường ngày phải đi trên con đường Văn Thị Thừa đã mong nhà cầm quyền sớm có giải pháp đền bù thỏa đáng cho hai gia đình như đã hứa bốn năm qua.
Cũng sự kiện này, hôm 10 Tháng Hai 2023, cadn.com.vn (Công An Đà Nẵng) lại đăng theo kiểu “Mấy ngày qua, nhiều hộ dân tại khối phố Phước Xuyên, Xuyên Đông (thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) bức xúc việc 2 hộ dân rào chắn đoạn đường Văn Thị Thừa gây cản trở phương tiện lưu thông”. Trong bài viết này, cadn.com.vn cho biết đoạn đường bị hai gia đình rào chắn rộng 11m (433inches), dài gần 50m (1,968 inches) và nêu tên hai gia đình là ông Nguyễn Ngọc Xinh (1954) và ông Trần Luôn (1938).
Cadn.com.vn dẫn lời ông Nguyễn Thế Đức – Phó chủ tịch Ủy ban huyện Duy Xuyên cho hay, khi triển khai dự án này, huyện giao cho Ủy ban thị trấn Nam Phước thực hiện việc giải tỏa, vận động người dân hiến đất làm đường. Hai gia đình ông Xinh và ông Luôn mất diện tích đất lớn nên Ủy ban thị trấn lập phương án đền bù đổi phần diện tích đất ở cho hai gia đình và trình huyện phê duyệt. Tuy nhiên, qua kiểm tra nhận thấy phương án đổi đất là không không đúng theo quy định nên Ủy ban huyện ra quyết định hủy nội dung đền bù giải tỏa đất đối với hai gia đình trên, ra phương án hỗ trợ gần 200m2 đất, đồng thời áp giá 1 triệu đồng/m2 đối với diện tích đất còn lại của nhà ông Luôn và bồi thường 1 triệu đồng/m2 đất đối với phần diện tích đất nhà ông Xinh, tuy nhiên cả hai gia đình chưa đồng ý. Hiện tại, địa phương đang vận động hai gia đình đồng ý với phương án của huyện và tháo rào chắn tuyến đường để người dân đi lại.
Bình luận dưới bài viết, đa số bạn đọc Vnexpress đều cho rằng huyện Duy Xuyên đã sai, phải đền bù thỏa đáng cho dân như đã hứa thì mới phải đạo. Bạn vohuynhduydong06011986 phê bình: “Cần xem lại công tác dân vận, xem xét phương án đền bù cho hợp lý . Chứ giờ xong xuôi hết rồi kêu hoán đổi trái quy định, nghe thấy nản lòng, trong khi đó có người còn hiến cả đất!”. Bạn đọc phonggp.vt cho rằng: “Rất thiệt thòi cho người dân, thỏa thuận đã được ký kết đồng ý giữa các bên, mấy năm mà vẫn không giải quyết được!”. Bạn đọc Phạm Thanh Việt nhấn mạnh: “Nhẽ ra phải đền bù thoả đáng xong xuôi mới tiến hành làm đường”, còn bạn đọc Đỗ Bảo Ngọc than: “Giá đền bù thì làm theo quy định, thời gian đền bù thì sao không theo quy định nhỉ? Hài!”.
Ở Việt Nam, gia đình nào bị nhà cầm quyền lấy đất để làm đường hoặc dự án, thì đều uất ức, thậm chí phải đổi mạng cũng chưa xong, chứ có ai vui vẻ hay hài lòng? “Lấy trứng chọi đá”, chả biết ông Thu và ông Xinh căng với nhà cầm quyền được bao lâu?
