Những người ngoại quốc đang sinh sống tại Sài Gòn nếu không về nước trong dịp Giáng Sinh này thì họ sẽ đi đâu chơi? Liệu họ có chọn những “danh lam thắng cảnh” ở Việt Nam làm kỳ nghỉ hay không?
Những nỗ lực của ngành du lịch trong năm 2023
Thử xem qua số liệu của Tổng cục thống kê: trong sáu tháng đầu năm 2023, số lượng du khách ngoại quốc đến Việt Nam ì ạch, lúc tăng lúc sụt, dao động trong khoảng từ 871,000 đến 975,000 người. Do vậy, từ Tháng Bảy 2023, các nhà chức trách Việt Nam liên tục mời các ca sĩ ngoại quốc đến Việt Nam biểu diễn với mục đích vực dậy ngành du lịch.
Đầu tiên là nam sĩ Charlie Puth, từng nổi tiếng với bài hát “See you again”, đã biểu diễn chính trong đại nhạc hội 8Wonder tại Vinwonder Nha Trang vào đêm 22 Tháng Bảy 2023. Ngay sau đó, nhóm nhạc Black Pink – idol của giới trẻ, biểu diễn ở sân Mỹ Đình (Hà Nội) trong hai đêm 29 và 30 Tháng Bảy 2023. Rồi đến đêm 21 Tháng Mười Một, nhóm nhạc Westlife – idol của các chị em phụ nữ, biểu diễn tại sân vận động Thống Nhất (Sài Gòn).
Gần đây nhất là vào đêm 16 Tháng Mười Hai vừa qua, nhóm nhạc Maroon 5 đến Phú Quốc biểu diễn cho đại nhạc hội 8Wonder. Sắp tới, nam ca sĩ Fatboy Slim, từng là idol của những fan ở độ tuổi U50 ngày nay, sẽ biểu diễn tại nhà Văn Hóa Thanh Niên (quận Nhứt) vào đêm 30 Tháng Mười Hai.
Sau những cố gắng từ Tháng Bảy đến nay để thu hút khách du lịch, Việt Nam có vẻ vui mừng vì số lượng du khách quốc tế tăng lên một chút, dao động trong khoảng hơn một triệu đến hơn 1.2 triệu du khách ngoại quốc đến Việt Nam, góp phần đưa tổng số lượng du khách quốc tế đến Việt Nam hơn 11 triệu người, tính đến Tháng Mười Một, so với mục tiêu là 8 triệu khách trong năm nay.
Tuy nhiên, con số này chỉ đạt chưa đến nửa số du khách quốc tế đến Thái Lan trong năm nay, là hơn 24 triệu người tính đến ngày 25 Tháng Mười Một. Hơn nữa, số liệu của Tổng cục thống kê cho thấy: Trong 10 quốc gia có số lượng du khách đến Việt Nam nhiều nhất thì chín nước đều thuộc châu Á, đứng đầu là Hàn Quốc.
Xem ra, Việt Nam vẫn chưa bứt phá trong việc thu hút và giữ chân được du khách ngoại quốc, nhất là du khách đến từ các nước phương Tây. Bởi vì trong dịp Noel này, hầu hết những người ngoại quốc đang sinh sống tại Sài Gòn thay vì đi vòng quanh Việt Nam để tiếp tục khám phá “vẻ đẹp bất tận” thì họ chọn đi du lịch ở nước khác.
Tây sống ở Sài Gòn chỉ thích đi du lịch nước khác trong dịp Giáng Sinh và năm mới
Tuần làm việc cuối cùng của người ngoại quốc đang sinh sống tại Sài Gòn là tuần thứ 51 trong năm nay, tức là từ ngày 18 Tháng Mười Hai đến ngày 22 Tháng Mười Hai 2023, bởi vì sau Giáng Sinh họ sẽ không đến văn phòng làm việc mà nghỉ một lèo cho đến ngày 2 Tháng Giêng 2024.
Đây cũng là lúc người ngoại quốc sống và làm việc ở Sài Gòn có hai lựa chọn để giải trí: Một là trở về nước đón Giáng Sinh và năm mới với gia đình, hai là sẽ đi du lịch để giải khuây. Nhân dịp này, những người bạn ngoại quốc của tôi chia sẻ về những dự định cho kỳ nghỉ sắp tới.
Brian, một người bạn quốc tịch Anh, lấy vợ Việt Nam, làm việc trong ngành giáo dục tại Sài Gòn đến nay đã hơn 10 năm, hào hứng kể: “Anh và bạn của anh sẽ hẹn gặp nhau tại Thái Lan để đón mừng Giáng sinh. Anh rất nôn đến ngày đó để được ăn món Tom-yum”. Khi được hỏi lý do nào khiến anh không ở lại Sài Gòn để “ăn” Giáng sinh cùng với gia đình vợ, anh trả lời: “Vào dịp lễ, ở Sài Gòn hay bị kẹt xe. Mỗi lần bị kẹt xe thì anh rất căng thẳng vì khói bụi, tiếng kèn xe trong thời tiết nóng bức”.
Tôi thắc mắc: “Ở Thái Lan cũng bị kẹt xe mà?”. Anh giải thích “Người ta có metro. Anh sẽ đi metro. Còn ở Việt Nam, họ xây dựng tuyến metro từ… 300 năm trước và chắc là 300 năm nữa vẫn chưa xong!”. Nói xong anh cười mỉa. Nhận xét của anh xem chừng cũng có lý vì Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng từng đưa ra nhận xét rằng Sài Gòn, Hà Nội muốn hoàn thành 8-9 tuyến metro phải mất 100 năm nữa, nếu vẫn làm theo cách cũ!
Du lịch là lúc người ta muốn thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, hưởng thụ dịch vụ tốt đem lại sự thoải mái làm thư giãn tinh thần. Thế nhưng Việt Nam vẫn chưa có mạng lưới giao thông công cộng tiện lợi, phục vụ cho nhu cầu đi lại cấp thiết của mọi người.
Một người bạn khác là Alberto, người Ý, Giám đốc điều hành một tập đoàn lớn, tạm trú dài hạn cùng vợ và con tại Sài Gòn gần sáu năm, chia sẻ: “Giáng sinh này anh sẽ đi Nha Trang”. Thoạt đầu, tôi thoáng mừng vì ít ra cũng có thành phố ở Việt Nam níu chân khách ngoại quốc. Tuy nhiên, khi tôi hỏi: “Anh thích Nha Trang à?” Alberto đáp ngay: “Tại vì anh phải đi gặp một người bạn ở Nha Trang nên anh mới đi chứ ở Nha Trang không có gì để chơi, vì ở đến ngày thứ tư là hết chỗ để xem”.
Tôi tiếp tục thắc mắc: “Còn Vinwonders thì sao?”. Ông cười mỉa mai nói một tràng: “Khách sạn thì ổn nhưng có quá nhiều cảnh quan giả tạo được sơn màu lòe loẹt, kể cả Vinwonders ở Phú Quốc, và ở Bà Nà Hills. Tuần rồi có nhóm nhạc Maroon 5 đến Phú Quốc biểu diễn nhưng người ta phàn nàn về biển, đồ ăn đồ uống, và khách sạn ở đó. Biển vẫn rất dơ. Đồ ăn thức uống thì mắc không đáng với đồng tiền, và cũng không có gì đáng ngon để thưởng thức. Không có khách sạn nào super”.
Ông còn chia sẻ thêm rằng trong những kỳ nghỉ ngắn ngày, ông và gia đình thường chọn du lịch ở Bali, Chiang Mai, Angkor Wat.
Cuộc trò chuyện với Brian và Alberto cho thấy không chỉ cơ sở hạ tầng là yếu tố khiến ngành du lịch Việt Nam mất điểm mà còn nhiều yếu tố khác liên quan đến môi trường, tiêu chuẩn dịch vụ. Ngoài ra, ngành du lịch Việt Nam không đáp ứng nổi tiêu chuẩn dịch vụ và cảnh quan giải trí cho phân khúc khách có thu nhập cao.
Cứ đà này thì hầu hết người ngoại quốc sinh sống ở Sài Gòn cũng bỏ đi nơi khác du lịch nhân dịp nghỉ Giáng sinh và năm mới. Một chị bạn người Pháp, tạm trú và làm việc trong ngành chăm sóc sức khỏe ở Sài Gòn hơn hai năm, vào giữa Tháng Mười Hai đã rời khỏi Việt Nam để đi du lịch châu Âu. Trong khi đó một bạn người Úc sống và làm việc ở Sài Gòn hơn 10 năm tâm sự rằng anh sẽ đi thăm họ hàng ở Bali trong dịp Giáng sinh và năm mới.
Bali có phong cảnh đẹp, yên bình, người dân buôn bán hiền hòa, biển trong xanh và sạch. Chiang Mai nổi tiếng vì loài voi được sống hài hòa với thiên nhiên chứ không giống những con vật buồn bã trong Thảo Cầm Viên ở Sài Gòn. Còn Angkor Wat làm mê hồn người với những ngôi chùa cổ, trong đó các bức tường bên trong đều “biết kể chuyện” qua những hình khắc khác nhau. Có người bạn ngoại quốc nhận xét: Anh tham quan Angkor Wat tận ba ngày cũng chưa khám phá hết.
Để kiểm chứng những gì các bạn tôi phàn nàn về môi trường tại Việt Nam không sạch sẽ, dịch vụ không đáp ứng đủ tiêu chuẩn, tôi đã đi thăm nơi gần nhất là Thảo Cầm Viên – sở thú duy nhất ở Sài Gòn.
Đập vào mắt tôi ngay từ cổng vào là các loại xe taxi xếp hàng ngang bịt kín lối ra vào, cạnh cổng còn được “bonus” thêm một đống rác. Bên trong Thảo Cầm Viên, các loại động vật được nuôi nhốt không đa dạng.
Dạo quanh các chuồng chỉ thấy các con vạc hồng đứng như gà rù mắc mưa; vài con khỉ với bộ lông xơ xác bị nhốt trong lồng: hai con cọp ngủ gà ngủ gật trong chuồng kiếng; một con hà mã được thả trong cái hồ bé xíu đầy nhớt; năm con voi bị nhốt trong chuồng; ba con hươu cao cổ trong đó có một con lông không mượt; vài con công; nhiều nhất là linh dương, mà một số đang mắc bệnh về da. Thậm chí cái hồ thả cá cũng là chỗ để người ta xả rác.
Đa số khách tham quan ở đây là trẻ em đi cùng cha mẹ. Trong số du khách vào Thảo Cầm Viên, chiếm gần một nửa là du khách Hàn Quốc. Ngoài ra, còn có du khách Nga. Căn-tin trong Thảo Cầm Viên chỉ phục vụ những món ăn uống bình dân, bàn ghế lụp xụp bằng nhựa để ngoài trời.
Thảo Cầm Viên là sở thú duy nhất ở Sài Gòn phục vụ cho nhu cầu khám phá động thực vật của mọi người, trong đó có du khách ngoại quốc, mà không hiểu sao nhà chức trách không bảo quản tốt môi trường, không chăm sóc thú nuôi và cũng không thể cung cấp dịch vụ ăn uống/vệ sinh tốt hơn cho du khách thì thử hỏi những nơi khác kém hơn Sài Gòn, làm sao có thể cung ứng dịch vụ du lịch tốt được?
Dầu cho hằng tuần Việt Nam có mời ca sĩ ngoại quốc đến biểu diễn nhưng không hình thành được mạng lưới giao thông công cộng thuận tiện; nạn kẹt xe tiếp diễn cả ngày ở Sài Gòn và Hà Nội; dịch vụ vận chuyển, lưu trú, ăn uống, mua sắm… tại các điểm du lịch kém phẩm chất; môi trường ô nhiễm; không bảo tồn và gìn giữ vẻ đẹp thiên nhiên trong khi lại xây dựng quá nhiều cảnh quan giả tạo… thì Việt Nam không thể phát triển du lịch bền vững.
