Hollywood lại trải qua thêm một năm đầy khó khăn ở cả hai khía cạnh doanh thu và sáng tạo. Tuy nhiên, với Killers of the Flower Moon, phim dù không thành công ở phòng vé nhưng lại là một trong những điểm sáng tích cực nhất…
Màu của tội ác
Killers of the Flower Moon có thể gọi là kiệt tác (masterpiece) điện ảnh thuần túy, nổi bật nhờ cách miêu tả tự nhiên và tàn ác của bậc thầy điện ảnh Martin Scorsese về một trong những cuộc diệt chủng tồi tệ nhất từng xảy ra trong lịch sử Mỹ. Dựa theo tác phẩm văn học cùng tên của tác giả David Grann, đạo diễn Martin Scorsese kể lại vụ thảm sát cộng đồng da đỏ thuộc bộ tộc Osage ở Oklahoma vào những năm 1920. Tội lỗi từ lòng tham của con người trong Killers of the Flower Moon thật trần trụi, khiến người xem sợ hãi, ghê tởm khi nhìn thấy cái ác bên dưới những vẻ mặt đầy lương thiện và đạo đức.
Đa phần người da trắng thời đó không coi việc sát hại người da đỏ bản địa là giết người mà chỉ là hành vi tàn ác với “động vật”, không ngần ngại xuống tay giết chết những người mà họ cho là hạ đẳng hơn họ, vì lợi ích tài chính không hơn không kém.
Ernest Burkhart (siêu sao Leonardo DiCaprio nhập vai) và ông chú William Hale (nam diễn viên gạo cội Robert De Niro đóng) tiến hành âm mưu và trở thành thủ phạm như bộ khung được lắp đặt nhuần nhuyễn theo các quy ước cổ điển. Tiếp sức cho họ là những kẻ ngoài vòng pháp luật và những tên xã hội đen không thể chạm tới.
Nếu như ở các bộ phim trước như: Gangs of New York (2002), The Departed (2006), The Irishman (2019),… Scorsese vẽ nên “sắc máu” trong những cuộc thanh trừng đậm tính băng đảng, thì Killers of the Flower Moon là bức tranh được pha từ màu của vàng đen (dầu mỏ) và nước mắt.
Hình ảnh những đàn gia súc nâu và đen đang gặm cỏ, những trang trại xanh với những ngôi nhà lớn màu vàng nhạt,… vừa tuyệt đẹp vừa khiến khán giả hoang mang. Bởi ẩn đằng sau khung cảnh bình yên là sự phản bội, lòng tham và những linh hồn lạc lối. Yếu tố đặc sắc từ Killers of the Flower Moon nằm ở những góc nhìn khác nhau về bộ tộc Osage. Ngoài sự tàn bạo họ phải chịu đựng, bộ phim tóm lược văn hóa sắc tộc, từ những nghi lễ xung quanh chuyện sinh tử và hôn nhân, cho đến cách thức họ di chuyển ra khỏi vùng an toàn trong quá trình hoà nhập. Đó là hình ảnh “vòng tròn văn hoá bản địa,” ngày càng mở rộng trong không gian, đã được thể hiện vô cùng mãn nhãn ở cảnh cuối.
Phim của sự kiên nhẫn
Bộ phim dài nhất sự nghiệp của đạo diễn lừng danh Martin Scorsese quả không dành cho những khán giả thiếu tính kiên nhẫn, chủ nhân 14 đề cử Oscar, thắng hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất năm 2007 qua phim The Departed luôn nghiêm khắc với những đặc tính tạo nên tên tuổi của ông.
Ở thời hiện đại, thời gian được xem như vàng, có lẽ ngoài Scorsese, không ai dám xây dựng một bộ phim với cấu trúc khác lạ và dài bất thường đến thế. Tuy có yếu tố tội phạm và giật gân, phim không thực sự hấp dẫn từ đầu đến cuối, hai phần ba thời lượng đầu của bộ phim có nhiều khoảnh khắc khá nhàm chán, không gì đặc biệt ngoài vài vụ giết người khá chóng vánh.
Thừa biết hung thủ từ trước trong một bộ phim sử thi-chính kịch-tội phạm “dài ngoằng”, vậy điều gì có thể thu hút sự chú ý của khán giả? Chỉ có sự góp mặt của toàn những siêu sao Leonardo DiCaprio, Robert De Niro, Brendan Fraser, Lily Gladstone,… bên cạnh Scorsese – những cái tên đảm bảo thương hiệu và chất lượng – mới có thể giữ chân khán giả qua hơn nửa thời lượng, đến giây phút đó, khoảnh khắc đó, mọi người mới dần nhận ra mình đang thưởng thức một kiệt tác.
Killers of the Flower Moon tiêu biểu cho một tác phẩm điện ảnh cần sự kiên nhẫn mới có thể nhận ra thông điệp đậm tính nhân sinh bên cạnh những vệt máu. Nếu như cần đánh đổi thứ gì đó để thưởng thức vẻ đẹp điện ảnh, thời gian chính là điều đơn giản nhất mà “ông đạo diễn 81 tuổi” Scorsese cần ở bạn, nó sẽ giúp bạn cảm thấy giá trị nghệ thuật đích thực đẹp như “một sự giải thoát” sau hàng loạt những nỗi đau.
Làm sao không đau cho được khi chứng kiến nhân vật Ernest tham gia vào âm mưu giết những thành viên trong gia đình vợ, rồi từ từ đầu độc vợ của mình – người mà anh ta khẳng khái yêu bằng cả con tim!? Trên thế gian liệu có một thứ tình yêu như thế? Làm sao không “giải thoát” cho được trước giây phút “tỉnh ngộ” của Ernest. Có hay chăng, dẫu mọi người trên thế gian đều tha thứ cho Ernest, nhưng anh ta hiểu rằng mình không thể nào tha thứ cho bản thân được nữa khi chọn “quay đầu” như một cách giải thoát.
Hy vọng nào ở Oscar 2024?
Killers of the Flower Moon ra mắt lần đầu tại Liên hoan phim Cannes vào Tháng Năm 2023 và được tán thưởng nhiệt liệt. Phim được phát hành trên nền tảng trực tuyến Apple TV+ và chính thức ra rạp vào ngày 20 Tháng Mười.
Phim được Viện phim Mỹ (American Film Institute) liệt kê là một trong mười phim hay nhất năm 2023, đồng thời nhận giải Phim hay nhất của Hiệp hội Phê bình phim New York (New York Film Critics Circle). Bên cạnh đó, Killers of the Flower Moon được bảy đề cử Quả Cầu Vàng và được dự đoán sẽ chiếm nhiều vị trí quan trọng ở danh sách đề cử Oscar 2024 (Phim hay nhất, Đạo diễn, Nam chính, Nữ chính, Nữ phụ, Kịch bản chuyển thể,…)
Tuy nhiên, riêng với Oscar, Killers of the Flower Moon đụng với một đối thủ cực kỳ nặng ký: Oppenheimer của Christopher Nolan, một đạo diễn cũng thuộc hàng A+ với đẳng cấp không thua gì Martin Scorsese (và hạng mục nam chính, nếu được đề cử, Leonardo DiCaprio cũng đụng độ với đối thủ nặng ký Cillian Murphy trong vai khoa học gia nguyên tử năng J. Robert Oppenheimer).
Với Killers of the Flower Moon, một lần nữa, Leonardo DiCaprio có một vai diễn để đời. Phần nhập vai “xuất quỷ nhập thần” của gã “Sói già phố Wall” dạo nào giờ đây lại khiến người xem lạnh cả người. Hy vọng thực tế nhất của Killers of the Flower Moon ở hạng mục quan trọng có lẽ nằm ở giải Nữ chính. Đó là diễn viên Lily Gladstone, trong vai Mollie Burkhart – người vợ đáng thương của Ernest.
________________
Killers of the Flower Moon
Đạo diễn: Martin Scorsese
Kịch bản: Eric Roth, Martin Scorsese; Dựa trên tác phẩm cùng tên của David Grann
Sản xuất: Dan Friedkin; Bradley Thomas; Martin Scorsese; Daniel Lupi
Diễn viên: Leonardo DiCaprio; Robert De Niro; Lily Gladstone
Quay phim: Rodrigo Prieto
Âm nhạc: Robbie Robertson
Hãng sản xuất: Apple Studios; Imperative Entertainment; Sikelia Productions; Appian Way Productions
Phát hành: Paramount Pictures; Apple Original Films
Ngày trình chiếu: 20 Tháng Năm 2023 (Cannes)
Ngày phát hành thị trường Mỹ: 20 Tháng Mười 2023
Ngân sách: $200 triệu
Doanh thu: $156.3 triệu
