Biến mình trở thành một người có gương mặt trông giống người nổi tiếng, được coi là khuynh hướng của một số bạn trẻ có tiền và ham thích đám đông hâm mộ. Điều này có thể đi kèm với một số đặc quyền nhất định, thậm chí còn giúp làm ra tiền.
Thể nhưng đối với Chen Xinling (Trần Tân Linh), người có nét rất giống với minh tinh quốc tế Fan Bingbing (Phạm Băng Băng) thì điều này, khổ thay, lại trở thành một rắc rối về trách nhiệm pháp lý. Vào tháng 9 năm 2020, cô gái 32 tuổi này đã bị người hâm mộ của Phạm Băng Băng kiện vì coi như đã xâm phạm bản quyền chân dung của Băng Băng. Vào thời điểm đó, Chen là một người có ảnh hưởng trực tuyến nổi tiếng với kênh bán hàng trực tiếp trên trang thương mại điện tử Taobao của Trung Quốc, thứ hút lượng hâm mộ lên đến hàng triệu người.
Mặc dù không tự gọi mình là Phạm Băng Băng, nhưng Chen đã sử dụng một cái tên tương tự, Fan Yebing (Phạm Gia Băng) trên kênh của cô, để bán nhiều loại sản phẩm và phương pháp làm đẹp. Chen phản đối sự tức giận của các fan hâm mộ nữ diễn viên điên ảnh, cho rằng “có hàng ngàn người tự gọi mình là Phạm Băng Băng mà”, Chen nói trên nền tảng video ngắn Douyin.
Thật ra, Chen không phải là người đầu tiên trong việc tận dụng lợi thế thương mại khi có nhan sắc giống với một người nổi tiếng. Đã có không ít người còn đi xa hơn, dùng phẫu thuật thẩm mỹ để làm sao trông giống các ngôi sao hơn. Chẳng hạn như He Chengxi (Hà Thừa Hy), 28 tuổi, được cho là đã dành tám năm và hàng triệu nhân dân tệ để phẫu thuật thẩm mỹ cho giống diễn viên Phạm Băng Băng, người đã nổi tiếng từ năm 2007. Sau đó He đã tham gia chương trình thực tế Super Girl trên truyền hình vệ tinh Hồ Nam vào năm 2016 và trở thành quen biết với ngôi sao điện ảnh Phạm Băng Băng vì sự giống nhau lạ thường. Hiện He Chengxi có 1,4 triệu người hâm mộ trên mạng xã hội Weibo, và là ngôi sao đóng phim và quảng cáo thương hiệu.
Một trường hợp khác khác là Zhuo Hengyu, một người có vẻ ngoài rất giống với nữ diễn viên nổi tiếng Yang Mi (Dương Mịch), thậm chí cô này còn táo bạo đến mức tuyên bố ngược rằng vào năm 2012, chính diễn viên Yang đã lén phẫu thuật thẩm mỹ để giống nét đẹp của cô.
Jiang Caiying, một nữ luật sư chuyên về quyền sở hữu trí tuệ, cho biết là “Rất khó để chứng minh hai khuôn mặt giống nhau, vì vậy thật khó để nói rằng khuôn mặt của một người vi phạm quyền chụp ảnh chân dung của người khác,” cô nói. “Bản thân các ngôi sao cũng có thể đã từng phẫu thuật thẩm mỹ. Vậy thì căn cứ vào mặt nào vào thời điểm cụ thể nào để khởi kiện? ”
Jiang nói thêm rằng trong trường hợp của Chen, người phát trực tiếp chưa bao giờ tự nhận là Phạm Băng Băng. “Nếu cô ấy làm vậy, thì cô ấy sẽ phạm luật,” Jiang nói. “Cô ấy cũng không bắt chước cách cư xử của Băng Băng. Vì vậy, công chúng rõ ràng biết cô ấy không phải là Băng Băng, chỉ là một người nào đó giống nữ minh tinh mà thôi”.
Các báo cáo về việc kiện tụng “đẹp giống nhau” từ tháng 12 năm 2018 cho thấy đã có 99 vụ kiện được liệt kê trên trang web của Tòa án nhân dân cấp cao thành phố Bắc Kinh liên quan đến vấn đề “bản quyền chân dung”. Trong vụ kiện pháp lý của Fan đối với Chen, nữ diễn viên điện ảnh này yêu cầu Chen ngừng sử dụng tên Fan Yebing trong các buổi phát trực tiếp trên Taobao, buộc bồi thường 500.000 nhân dân tệ (78.000 USD) và các khoản phí pháp lý cho cô ấy, đồng thời đưa ra lời xin lỗi trực tuyến mỗi ngày, tối thiểu là 60 ngày. Kể từ sau vụ kiện, Chen cho biết cô đã thay đổi tên chương trình trực tuyến của mình và phẫu thuật hạ mũi thấp hơn vào tháng 4 để ‘bớt giống với Fan’
Chen cho biết điều thu hút mọi người đến với các buổi phát trực tiếp của cô ấy không phải là sự giống nhau của cô ấy với diễn viên Fan, mà là phong cách cá nhân của cô ấy như một streamer (người phát video trực tiếp) chăm chỉ và quan tâm đến người hâm mộ của mình. “Tôi nhớ tên và ngày sinh của những người hâm mộ cuồng nhiệt của tôi”, Chen nói. “Tôi phát trực tiếp trung bình 10 giờ một ngày, hơn 350 ngày một năm. Không giống như các KOLs nổi tiếng – người nổi tiếng phát ngôn trên mạng – có một đội giúp đỡ họ, tôi chỉ có một trợ lý. Tôi phải nghiên cứu trực tuyến về các sản phẩm mà tôi quảng cáo trong vài giờ mỗi ngày. Tôi cũng xen kẽ lời rao bán hàng của mình với việc nói về cuộc sống của mình để làm cho nó ít mang tính thương mại hơn”.
Vẫn coi Fan Bingbing là thần tượng của mình, nhưng Chen nói rằng tương lai của cô với tư cách là một live-streamer hiện đang bị nghi ngờ. “Tôi chán nản vì có thể trong tương lai tôi sẽ không thể bán hàng trực tiếp được nữa”, cô nói. “Công việc của tôi đã mang lại cho tôi đủ tiền để mua một căn nhà cho bố mẹ. Tôi đã trả hết thế chấp căn nhà và xe hơi của mình trong vòng hai năm. Mặc dù bây giờ tôi không cần tiền từ công việc phát trực tiếp, nhưng tôi thích làm điều đó”.
Được biết, phiên tòa đầu tiên về vụ án của Chen đã được tổ chức trực tuyến vào cuối tháng 4 và ngày ra tòa thứ hai vẫn chưa được ấn định.