Nhà thơ Linh Phương (tên thật Đoàn Văn Nhơn) Thiếu Úy Thủy Quân Lục Chiến, tiểu đoàn 6 “Thần Ưng Cảm Tư” là một sĩ quan trẻ tài năng.
Tuy nhiên, việc thăng cấp trì trệ năm, sáu năm, vẫn giữ bậc thiếu úy, kết hợp với các diễn biến sau đó, khiến nhiều nhà nghiên cứu nêu nghi vấn ông ta là binh vận tinh vi của Cộng Sản Bắc Việt (CSBV) trước 1975.
Khi an ninh quân đội VNCH phát hiện các dấu hiệu khả nghi, Tòa Án Quân Sự mặt trận truy tố ông ta tội phản nghịch và đày ông ra Côn Đảo, nhằm cách ly và hạn chế ảnh hưởng tinh thần của sĩ quan trẻ này. Tình huống này tương tự trường hợp nhà báo Lê Văn Nghĩa, bị đày Côn Đảo vì hoạt động nằm vùng cho Việt Cộng.
Bài thơ “Kỷ Vật Cho Em” trở thành một văn bản quan trọng để nhận diện chiêu thức binh vận tinh vi. Mỗi câu thơ không chỉ là ký ức chiến trường mà còn là công cụ tâm lý tác động gián tiếp lên sĩ quan, đồng đội và gia đình, tạo ra chiến trường thứ hai, nơi cảm xúc và uy tín quan trọng hơn súng đạn.
Chiêu thức “Trực thăng tang trắng”
Câu thơ: “Anh trở về trên chiếc băng ca / Trên trực thăng sơn màu tang trắng”
Phân tích chiến thuật:
Mục tiêu: Tác động tinh thần, gây lo sợ và căng thẳng.
Cách thực hiện: Màu tang trắng trên trực thăng là biểu tượng cái chết và tang tóc. Khi đọc câu này, người lính trẻ sẽ hình dung rõ rệt cái chết từ đó tinh thần chiến đấu bị lụn bại đưa đến việc đào ngũ.
Hiệu ứng: Binh vận gián tiếp, tạo nỗi sợ hãi thầm lặng, hạn chế hành vi quyết đoán trên chiến trường.
Chiêu thức “Kỷ vật viên đạn đồng đen”
Câu thơ: “Anh trở lại với kỷ vật viên đạn đồng đen”
Phân tích chiến thuật:
Mục tiêu: Tác động tình cảm, gia đình và đồng đội, phân tán năng lực tập trung quân sự.
Cách thực hiện: Viên đạn đồng được mô tả “đen” mặc dù thực tế không có màu này, tượng trưng cho tang tóc và chết chóc.
Hiệu ứng: Khi người đọc cảm nhận được mất mát và rủi ro liên quan đến người yêu bỏ đi lấy chồng
họ sẽ lo lắng và bị chi phối cảm xúc, từ đó giảm hiệu quả chiến đấu.
Chiêu thức “Nạng gỗ và bại tướng”
Câu thơ: “Anh trở về trên đôi nạng gỗ / Anh trở về bại tướng cụt chân”
Phân tích chiến thuật:
Mục tiêu: Tạo nỗi sợ thương tật suốt đời, tăng tính thận trọng và dè dặt.
Cách thực hiện: Hình ảnh nạng gỗ và bại tướng là công cụ tâm lý tinh vi, khiến người lính tự đặt câu hỏi về nguy cơ bản thân phải chịu cảnh tật nguyền.
Hiệu ứng: Tâm lý phòng ngừa cao, giảm khả năng chiến đấu và tác động chính trị, tạo lợi thế chiến tranh tinh thần cho đối phương.
Chiêu thức ẩn dụ “Sang sông”
Câu thơ: “Em sang sông cho làm kỷ niệm”
Phân tích chiến thuật:
Mục tiêu: hù doạ thương tật sẽ bị tình phụ. Người yêu sẽ sanh sông, sẽ đi lấy chồng !
Phạm Duy và binh vận văn hóa
Phạm Duy phổ nhạc bài thơ trước năm 1975, khi Linh Phương còn là sĩ quan trẻ. Đây là chiêu thức binh vận tinh vi qua văn nghệ: Tác động sâu rộng hơn qua âm nhạc, tạo kênh ảnh hưởng văn hóa – tinh thần làm rêu rã tinh thần người lính hoặc thanh niên sắp vào lính.
Khi bài thơ phổ nhạc lan tỏa, thông điệp binh vận đi sâu vào cộng đồng, củng cố hiệu quả tác động tâm lý.
***
Qua phân tích chi tiết từng chiêu thức:
-Linh Phương là nghi vấn binh vận tinh vi cho Cộng Sản.
-Bài thơ “Kỷ Vật Cho Em” là sản phẩm của chiến lược binh vận tinh vi.
Mỗi câu thơ vừa là trải nghiệm cá nhân, vừa là chiêu thức tinh vi trong chiến tranh tinh thần.
-Chiến tranh tâm lý: với cảm xúc và tinh thần làm trọng tâm, trở thành chiến trường thứ hai, nơi CSBV khai thác tối đa mọi yếu tố tâm lý để tác động, kiểm soát và thao túng đối phương.
“Kỷ Vật Cho Em” không chỉ là tác phẩm văn học mà còn là minh chứng lịch sử quý giá về binh vận và chiến tranh tâm lý trước 1975. Khi chúng ta có một chế độ tự do, tôn trọng quyền tự do sáng tác thì đã muộn. Thử đặt ra câu hỏi nếu bài thơ, bài hát “Kỷ vật cho em” thay vì là người lính VNCH mà là bộ đội CSBV vượt Trường Sơn vào xâm lược Miền Nam thì thi sĩ Linh Phương, nhạc sĩ Phạm Duy có bị chánh quyền Cộng Sản bắt đi tù cải tạo mút chỉ hay không?
Điều trớ trêu bài thơ, bài nhạc nầy đâm trực diện vào cảm xúc của người Việt quốc gia mà chúng ta mất nước đã 50 năm vẫn còn có ngưới đào mồ của nó lên để vái lạy là sao?
(Melbourne)
