Trong đời người có biết bao là kỷ niệm đáng nhớ, nhưng em chỉ nhớ thương kỳ thi tú kép khi mình sắp bước vào ngưỡng cửa đại học, vì sẽ không còn bạn bè thân yêu này nữa.
Trước ngày thi, em cứ thấy nãn nãn, chán chán thật lạ kỳ. Nắng hè nóng như lửa đổ làm em bực bội, bài vở ngổn ngang làm em muốn lẩn tránh vì chúng nhắc nhở em đến kỳ thi. Thi làm gì? rồi sẽ đi đến đâu? nếu đậu em sẽ làm gì đây? và nếu”out”em sẽ ra sao?
Thật là vô nghĩa ở những ngày này. Bài vỡ em cố nhét vào đầu cho kịp vì hơn một tuần nữa là “lên đường.” Chợt em thấy run sợ, trong khi cuộc chiến đang kinh hoàng diễn tiến ở các vùng xa kia.
Tình hình đất nước đang sôi động, nỗi lo âu thấp thỏm từng ngày. Em muốn bưng mặt khóc khi thảm cảnh chiến tranh trên báo chạy luồn vào óc, lạnh buốt sống lưng. Xúc động thật nhiều khi tự biết mình quá vô tích sự trong thực tại này. Nỗi cảm thông ngập tràn nhưng quá tiêu cực. Biết làm sao chừ? vì có xin ba me đi cứu trợ đồng bào chiến nạn cũng không được: “Tại sao me bắt con gái không được đi xa nhà? những giữ gìn đó có giúp ích gì trong cảnh lửa đạn này?” Em cứ hỏi nhưng không ai trả lời..
Sáng hôm ấy trời buồn chi lạ, gió lành lạnh, nắng úa vàng nên buồn như mùa thu. Những ngày thi ấy bọn học trò mất ăn mất ngủ, lo quắn lo quíu. Những ồn ào, những hồi hộp như mong đợi một cái gì.
Em nhớ hôm đến trường thi, trường là chi nhánh của dòng Chúa Cứu Thế. Thấy trường lớn quá, vĩ đại quá đứa nào cũng run. Chợt thấy mấy đứa bạn cùng lớp, em mừng muốn khóc, vì từ lúc mới đến, thấy có cả dân húi-cua nữa cơ, làm em sợ vì quen học trường nữ và nhất là toàn những đứa nào lạ, cười giỡn tỉnh queo. Em cứ đứng ngơ ngác, tim đánh thùm thụp, cố nhớ mấy bài triết mà chữ đi chơi đâu mất tiêu. Em sợ quá định tìm một góc ngồi dò bài lại, thì gặp nhỏ Tân trong lớp. A, nó thức khuya học bài nhiều quá nên bị nổi mấy cái mụn trông hắn hơi lạ. Hai đứa mừng quá reo lên:
-Mi thi phòng nào?
-Phòng 3.
-Ta thi phòng 2.
Em kêu lên, phòng tao có 3 đứa Trưng Vương, mà ngồi xa nhau hết.
Rồi hai đứa cố ôn bài mà Tân nó cứ bấm tay em cười khúc khích. Em hỏi mắc chi mi cười vậy? nó nói:
-Mi coi mấy tên húi-cua đứng dò bài kia, râu ria đầy cả cứ như ông tụi mình í, sao chưa đi lính lại được đi thi há mi?
Em cười nói nho nhỏ:
-Chắc thuộc dân”gốc bự” đó mi ơi.
Ngồi chờ mãi lúc lâu mới có chuông vào lớp. Em đi tìm lớp mình mà run bắt chết, vì số phòng cứ lung tung, tìm mãi mới thấy tên mình dán ngoài cửa. Vừa tìm được chỗ của mình, thì bên dãy phòng kia xuất hiện mấy ông “cá vàng” (trừ bị Thủ-đức) ôm súng, giày đinh, nón sắt đi cồm cộp, làm cả bọn lại run thêm. Phòng em có toàn là cửa sổ, bàn không có ngăn tủ. Mấy đứa ngồi gần em làm quen hỏi:
-Bồ học trường nào vậy?
Em cười không nói chi. Vì năm rồi thi tú đơn, tụi nó cứ réo gọi em chỉ bài giùm, đến nỗi em bị rối trí lên làm bài của mình cũng lung tung lên nốt. Tụi nó cứ nói dân Trưng Vương giỏi lắm…
Lúc phát bài thi em đọc lướt qua, mừng muốn hét lên vì đề luận đam mê này em vừa dò lại từ tối hôm qua. Và mấy câu hỏi giáo khoa tương đối không khó mấy.
Những môn sau em làm được hết, duy có Toán và Vạn Vật làm em lo. Trước hôm thi, anh Ba và chị Nguyệt bảo em nên thuộc làu mấy bài não, tuỷ sống và hành tuỷ vì phần đó là quan trọng nhất. Nhưng họ không ra đề đó, mà ra tuyến nước bọt và sự thành lập tuyến nước tiểu. Tuyến nước tiểu quá dài em làm không kịp bỏ mất một đoạn ngắn. Về nhà em buồn và nản, muốn khóc.
Đến hôm cuối thi Lý Hoá, thì nhỏ ngồi gần em để tài liệu dưới mông nhiều lắm, nó nhờ em xem chừng giùm giám thị. Em sợ nó bị bắt tội nghiệp, nên ừ. Rồi khi làm bài nó còn năn nỉ em chép cho nó bài toán hoá nữa, em cũng cho. Vậy mà khi em chỉ hỏi nó đáp số của bài toán lý thôi, thì nó nhất định không nói, còn lớn tiếng nạt em nữa, em tức muốn khóc. Lúc mới gặp nó vừa nhìn đôi mắt nó rất xảo quyệt, mũi quập, cằm bạnh thì em đã đoán nó là đứa không tốt rồi. Chao ơi, tại sao mình để lòng thương người không đúng chỗ? Từ nay phải nhớ: chớ giúp kẻ gian tà, vì sẽ bị gậy ông đập lưng ông. Ba hay dạy mà em lại cứ quên.
Trưa hôm đó em ở lại trường, vì xa nhà không ai đón về. Suốt ba ngày thi em phải “ăn đình ngủ chợ,” dù gần đó có nhà dì Ba và nhà cô chú Thái, nhưng em ngại không đến.
Trước hôm thi, cô chú cứ dặn em về nhà chú ở luôn cho tiện, em nhất định không đến vì cô sẽ bắt nhỏ Châu đưa rước em, chắc nó sẽ không vui vì nó cũng sắp thi tú một. Nhất là chú hay khen hai chị em nhà mình ngoan lại học trường công đã làm Châu tự ái, chắc rằng nó không thích bọn em lắm, nên các buổi trưa em và hai đứa bạn đi ăn phở, xong qua nhà thờ Chúa Cứu Thế dò lại bài thi chiều.
Nhà thờ đẹp và rộng mênh mông, nhất là vườn cây cảnh đẹp làm em nhìn đến mê. Lại có vài đôi tình nhân ngồi dò bài thi, trông họ đẹp làm sao! Hôm đến trường Trưng Vương lãnh phiếu báo danh, thấy sinh viên Văn Khoa mượn trường em thi, ngồi đầy hết các lớp. Buồn cười họ cứ nhìn vớ vẩn bọn em ngoài này, chắc bị tịt ngòi chăng?
Thấy bãi cỏ xanh tươi muốn ngả lưng nghỉ mệt mà chả đứa nào dám. Con gái cái gì cũng e ngại, kiếp sau làm con trai sướng hơn!! Nên suốt mấy hôm thi em cứ ngồi mãi, mệt và buồn ngủ cũng phải chịu. Trong bọn có đứa theo đạo, em nhờ nó dạy em cầu nguyện, làm dấu thánh giá. Em làm theo như con chiên ngoan đạo thật, khiến mấy đứa kia ngạc nhiên hỏi, em phì cười. Vì ảnh hưởng gia đình, nên đức tin không tuỳ vào nhà thờ hay nhà chùa, mà đức tin tự nơi tâm mình thôi. Hình như có nhiều đứa bạn em đạo Phật mà không biết lễ Phật, nên bảo em lễ nghề quá, làm em mắc cỡ ghê là.
Ngày thi thứ nhì trời mưa em bị xịt mũi mà lại quên đem áo mưa. Chiều về đứng chờ ba đến đón thật lâu, trường bắt đầu vắng bớt thí sinh, mưa cứ rơi nhè nhẹ. Chắc ba nghĩ anh Hai đi làm về sẽ đón, nên ba không đến, anh Hai đang học khóa sỹ quan tình-báo ở Cây Mai xa lắm, em sẽ chờ mục xương luôn!!
Eo ơi, trời mưa lạnh em sợ sẽ bị bịnh cảm cúm thì ngày mai sẽ không đi thi được nữa. Rồi lại sợ về trễ dò bài không kịp, sáng sẽ quên mất. Ôi, sợ đủ thứ mà chờ đợi đến sốt ruột. Em bắt đầu muốn khóc, trường xa lạ quá em không biết bến xe nơi mô? Chờ taxi gần nửa tiếng mới có một chiếc, mừng quá chạy đến thì có hai đứa khác chạy đến giành. Thôi thì ba đứa đi chung vì chờ nữa sẽ làm ba me lo thêm. Hai đứa đi cùng xe nói chuyện nghe chi sợ quá, chỉ toàn ăn chơi tùm lum, nên em im lặng ngồi sát cửa nhìn mưa rơi, mà buồn thật buồn.
Thi xong, buổi chiều nắng vàng, mấy đứa bạn đến nhà em chơi vui như pháo rang. Chúng đến đòi ăn nhãn, nhưng nhãn đã chín, me hái cho hàng xóm gần hết hôm em thi, em cũng không ăn được quả nào, vì người cứ lững lờ như sắp chết cơ chứ. Thế mà tụi nó đến bắt đền, em cười chỉ lên cây nhãn trước sân chỉ còn toàn những lá.
Em phải đền chúng một chầu cà-rem mút cũng vui ồn ào, vì cứ trêu chọc nhau mà cười đến đau bụng. Lúc về chúng doạ em làm sao cũng phải cho chúng ăn “bánh quế” (đám hỏi) lè lẹ, không có sẽ đăng báo từ em đấy. Bạn em về rồi em bâng khuâng ngồi một mình: mình lớn rồi chăng? Vì hôm bãi trường, thấy nhỏ Kim Tuấn sắp lên xe bông, tụi nó cũng xúm lại chúc em đại đăng khoa rồi tiểu đăng khoa luôn. Em mắc cỡ kêu lên – tao biết chi đâu, tụi bây dị òm.
Tuổi hồng con gái nhiều mơ mộng, nhưng em không muốn mình dại dột chui đầu quá sớm vào vòng dây” khó thở” này. Em biết mình ngu ngơ, yêu còn sợ khổ thì nói gì đến chuyện mai sau đó chứ. Và đúng như vậy, cho đến những năm tang thương của đất nước xảy ra và cuộc đổi đời to lớn này, em càng quyết chắc rằng lũ bạn ngày xưa đòi bánh quế chỉ là vui đùa ngây thơ, chứ chính chúng cũng hiểu rằng:
-Bánh quế tuy thơm ngon thật đấy, nhưng ăn rồi sẽ ngậm đắng nuốt cay thế nào.
Nên có vài đứa bạn vẫn sống yên ổn một mình, tuy lẽ loi thật nhưng đôi lúc chúng mừng thầm vì mình không bị phu tử một đàn nối gót sau đuôi, nheo nhéo đòi nợ..
Riêng em, chuyện đó khó tránh nếu dây tơ hồng đã se mình với ai rồi, thì đừng hòng chạy thoát, phải thế không?
Thế rồi em và các bạn thi đỗ, vui mừng khôn xiết. Nhưng vấn nạn sau đó là chọn trường đại học thật là khó. Em sẽ phải ôn lại bài học để thi vào các trường ấy nữa sao? Chợt dưng thấy mệt mỏi, chỉ muốn nghỉ ngơi thôi. Thế là em lại cứ đi thi nữa, nếu đậu vào trường nào thì học trường đó vậy.
***
Bây giờ ở Âu châu các trẻ trường trung học đã xong mùa thi, trước cửa nhà nào có treo quốc kỳ và chiếc cặp đi học đang vui sướng tung bay theo gió, là biết nhà ấy đang ăn mừng tiểu đăng khoa đấy.
Nhưng các cuộc thi ở học đường chỉ là cuộc thi nhỏ, cuộc đời mới là trường thi quá lớn đầy cam go mà con người học mãi và thi mãi. Cho đến cuối cuộc đời rồi mới biết mình thi đỗ hay thi rớt phải không?
