80 năm tình ca Casablanca
Nếu có một thiên tình sử nào trong thời chiến cho chúng ta niềm tin rằng tình đất nước được đặt cao hơn tình trai gái, có lẽ đó là bản tình ca Casablanca ở Morocco thời Đệ Nhị Thế Chiến.
Đã 80 năm trôi qua từ khi tác phẩm điện ảnh kinh điển Casablanca ra đời, cuộc tình tay ba giữa Rick Blaine, Ilsa Lund và Victor Laszlo vẫn là một tượng đài tình yêu thời chiến đẹp nhất và buồn nhất màn bạc. Viện phim Mỹ (American Film Institution -AFI) xếp Casablanca vị trí thứ hai trong số 100 phim hay nhất của lịch sử điện ảnh – một minh chứng rõ nhất cho giá trị về nghệ thuật và lịch sử của Casablanca.
Những câu thoại ngắn, sâu xa, thấm đẫm nỗi niềm của những con người sống và yêu giữa cuộc chiến trở thành bất hủ. Vượt không gian và thời gian, bản tình ca “As Time Goes By” luôn lay động lòng người bất cứ khi nào âm thanh của nó vang lên. Tiếng hát nỉ non, rề rà đặc chất Nam Mỹ của Sam lúc nào cũng như tiếng chuông hồi tưởng kéo người ta quay về một miền ký ức, như cuộc tương ngộ của Rick và Ilsa được gọi là “They have a date with fate in Casablanca” (câu nói in trên một những áp-phích quảng cáo phim lúc đó).
Casablanca – không chỉ là bản tình ca kinh điển của chiến tranh mà còn là một bản giao hưởng với đầy đủ các tiết tấu, cung bậc của hy vọng, u uất; sự giằng xé giữa lý tưởng và tình ái, giữa đất nước và người yêu; giữa tự do và dân tộc. Khởi đầu của Casablanca là một tình yêu bước ra từ quá khứ. Kết thúc của Casablanca là sự lựa chọn đầy nhân bản, gói gọn trong câu thoại đã trở thành bất hủ của lịch sử Hollywood “Here’s looking at you kid).
Nhưng, Casablanca sẽ không phải là Casablanca nếu kết thúc ở đó. Casablanca là nghệ thuật – nghệ thuật điện ảnh kinh điển. Nếu ‘Đèn lồng đỏ treo cao” của Trương Nghệ Mưu là bức tranh truyền thần về xã hội phong kiến Trung Hoa thời đó thì Casablanca là điển hình của xã hội Mỹ và thế giới trong thời Đệ Nhị Thế Chiến. Cao trào, hay nói cách khác, thông điệp chính của Casablanca chính là phần kết, một tình bạn mở ra giữa hai gã trượng phu có cùng lý tưởng, trong một cuộc chiến mà họ tin là lẽ phải sẽ chiến thắng: “Louis, I think this is the beginning of a beautiful friendship.”
Chỉ có Casablanca mới vẽ ra được những cung bậc như thế.
Và đội tuyển Morocco
Đó là Casablanca của một tác phẩm kinh điển 80 năm về trước. Từ khi bộ phim ra đời, Casablanca, thành phố lớn nhất và hải cảng chính của quốc gia Morocco, trở thành điểm đến thu hút nhất bờ Đại Tây Dương. Họ đến để được sống trong những cảm xúc của nhân vật và câu chuyện, cho dù hầu hết các cảnh quay của bộ phim đều diễn ra ở…Burbank, California.
Nhưng từ nay có lẽ sẽ có thêm một lý do để du khách thế giới biết đến và tò mò về Morocco. Đó là sau 36 năm (từ năm 1986), những chú sư tử Atlas Morocco vượt qua vòng bảng World Cup, đánh bại những “chú bò tót” Tây Ban Nha ở vòng hai, trở thành đội châu Phi cuối cùng vào tứ kết.
Morocco là một trong những quốc gia đầu tiên công nhận nền độc lập của Hoa Kỳ, mở cửa cảng cho các tàu Mỹ theo sắc lệnh của Quốc vương Mohammed III vào năm 1777. Năm 1786, Morocco chính thức ký hiệp ước hòa bình và hữu nghị với Hoa Kỳ. Đây là đất nước có mối quan hệ song phương lâu nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, không gián đoạn trong suốt 236 năm (tính đến năm 2022). Hoa Kỳ công nhận nền độc lập của Morocco vào năm 1956.
Vương quốc Morocco là một quốc gia đẹp, có thể nói là đẹp như cổ tích. Vị trí địa lý giáp biển Địa Trung Hải và Đại Tây Dương, kết nối với Tây Ban Nha bởi eo biển Gibraltar. Những con đường, những ngôi nhà màu xanh da lam trở thành đặc điểm kiến trúc không thể bỏ qua cho những ai tìm đến. Nhiều bộ phim điện ảnh đã chọn Morocco làm phim trường, như Alexander, James Bond 007; Gladiator, Game of Thrones.
Đội túc cầu 26 người của Morocco có 14 người sinh ra ở nước ngoài. Từ năm 2014, Liên đoàn bóng đá Morocco đã xác định mục tiêu là tìm đến cộng đồng người Morocco sống ở châu Âu với chiến dịch “Mang tài năng của đất nước trở về.” May mắn cho dân tộc này khi họ có những chiến binh như Mustapha Hadji hay Romain Saïss hoặc Achraf Hakimi. Những chàng trai này dù được sinh ra và lớn lên ở Hà Lan hay một quốc gia Châu Âu nào khác, cuối cùng họ vẫn chọn Morocco – quê hương của cha mẹ họ.
Trong trận đấu ngày 10 Tháng Mười Hai, những chú sư tử Atlas sẽ đối đầu với Bồ Đào Nha. Chắc chắn không chỉ có gia đình của các cầu thủ được vương quốc Morocco “ưu đãi” chuyến đi cùng đội tuyển, mà cả châu Âu sẽ cùng theo dõi, theo một cách ‘Here’s looking at you… Morocco’.
