Nữ trọng tài người Pháp Stéphanie Frappart đang làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ đầu tiên được giao nhiệm vụ trọng tài chính trong một trận đấu World Cup của nam giới.
Làm nên lịch sử
Thói quen thích ẩn danh hơn là bước vào điểm sáng của Stéphanie Frappart đã bị phá vỡ không chỉ vì một quyết định gây tranh cãi trên sân cỏ mà còn vì một lý do khác: Cô làm nên lịch sử vào ngày thứ Năm, 1 Tháng Mười Hai khi đứng trong sân cỏ với tư cách: Nữ trọng tài chính đầu tiên cho một trận đấu World Cup dành cho nam giới. Cùng với các trợ lý nữ Neuza Back đến từ Brazil và Karen Diaz từ Mexico, Frappart sẽ tạo thành bộ ba trọng tài toàn nữ điều hành trận đấu giữa đội tuyển quốc gia Costa Rica và đội Đức trong trận đấu ở Bảng E.
CNN cho biết, trong danh sách sáu trọng tài nữ tham gia World Cup Qatar được FIFA công bố vào Tháng Năm có các trọng tài chính Frappart, Salima Mukansanga của Rwanda, Yoshimi Yamashita của Nhật Bản và ba trợ lý trọng tài (trọng tài biên) Neuza Back, Karen Diaz và Kathryn Nesbitt của Mỹ. “Thật bất ngờ, bạn không thể tin mình được tham gia World Cup. Thật tuyệt vời, không chỉ đối với tôi mà còn với gia đình tôi và cả các trọng tài người Pháp khác” – Frappart nói với CNN Sport.
Sự nghiệp của nữ trọng tài người Pháp là đáng nể và xứng đáng với vinh dự hôm nay. Tháng Tám, 2019, cô trở thành nữ trọng tài chính đầu tiên điều khiển một trận đấu lớn của giải Ligue 1 dành cho nam ở châu Âu; và năm 2020, trở thành phụ nữ đầu tiên điều khiển một trận đấu của giải UEFA Champions League nam. “Tôi hiểu cuộc đời mình đã thay đổi sau năm 2019 khi có nhiều người đều nhận ra tôi trên đường phố. Được xem là một hình mẫu cho các trọng tài nữ và truyền cảm hứng cho phụ nữ trong xã hội, tôi thấy trách nhiệm mình rất nặng nề” – cô bộc bạch.
Tại World Cup đang diễn ra, Frappart đã hai lần là “trọng tài thứ tư” và là nữ trọng tài đầu tiên tại World Cup nam trong trận Mexico gặp Ba Lan. Salima Mukansanga và Yoshimi Yamashita cũng lần lượt là trọng tài thứ tư ở hai và bốn trận của World Cup này. Frappart khiêm tốn nói: “Tôi không nghĩ đến vinh dự phá vỡ rào cản hay làm nên lịch sử mà chỉ muốn làm tốt công việc của mình. Đã là phụ nữ thì phải chứng tỏ mình có phẩm chất. Tôi đã nhiều lần đến Qatar để chuẩn bị cho World Cup và luôn được chào đón tử tế. Tôi không biết hết về cuộc sống ở đây thế nào nên không thể đưa ra ý kiến gì. Nhưng tôi hy vọng World Cup sẽ cải thiện cuộc sống cho phụ nữ ở đó”.
Cú huých cho nữ giới
Tại World Cup, sân khấu lớn nhất của bóng đá, áp lực của trọng tài điều khiển trận đấu là khốc liệt nhất. Sky Sports ước tính bình quân, một trọng tài phải đưa ra 245 quyết định trong một trận đấu và nếu có một quyết định sai, nó sẽ được phân tích rất chi tiết bằng công nghệ VAR. Trọng tài có thể làm lệch diễn biến của một trận đấu, thậm chí thay đổi chức vô địch, từ chối danh hiệu của đội này hoặc lấy mất cơ hội đi sâu vào giải của đội kia. Frappart nhận định: “Khi trọng tài mắc lỗi, hậu quả gây ra cho một đội còn nghiêm trọng hơn một cầu thủ mắc lỗi. Cũng dễ đổ lỗi cho trọng tài khi đội bạn bị thua. Mọi quyết định đều quan trọng và có thể tạo ra sự khác biệt cho một đội”.
Các trọng tài nữ bị xăm soi kỹ khi họ lấn sang hai lĩnh vực do nam giới thống trị: Bóng đá và điều khiển trận đấu. “Có rất nhiều câu hỏi khi tôi ra mắt ở Ligue 1 về chính trận đấu và nhiều thứ khác” – Frappart nhớ lại. Nhưng khi đã cầm còi cho nhiều trận đấu hơn, khẳng định được mình hơn, suy nghĩ của cô đã thay đổi. “Bây giờ không còn là vấn đề giới tính mà chỉ còn câu hỏi về bản lĩnh và năng lực. Truyền thông cũng ít soi mói hơn vì giới tính của bạn. Tôi bớt bị quấy rầy hơn và tự tin mình đã làm việc chăm chỉ” – Frappart tâm sự.
Khi cô bắt đầu chơi bóng năm 10 tuổi vào năm 1993, bóng đá nữ hầu như không được quan tâm. Phiên bản nữ của Giải vô địch bóng đá thế giới mới được tổ chức hai năm trước đó tại Trung Quốc, nhưng không có Giải vô địch bóng đá nữ ở châu Âu hay Giải bóng đá nữ quốc gia (NWSL) ở Mỹ và các trọng tài nữ chuyên nghiệp cũng chưa tồn tại. Chỉ đến năm 2017, nữ trọng tài Bibiana Steinhaus mới được giao điều khiển một trận đấu trong giải bóng đá nam Bundesliga ở Đức.
Huấn luyện viên đội tuyển Costa Rica, Luis Fernando, cho biết việc Frappart trở thành trọng tài chính tại World Cup nam là “một bước tiến nữa trong môn thể thao rất phân biệt giới tính”. “Tôi nghĩ đây là điều tốt cho bóng đá và cho thấy bóng đá đang mở ra cho tất cả mọi người” – ông nói. Khi có trọng tài nữ tham gia điều khiển các trận đấu, World Cup Qatar được phát sóng tới lượng khán giả khổng lồ trên toàn thế giới sẽ khuyến khích nhiều phụ nữ cầm còi hơn. Sự thay đổi này đang diễn ra khi chỉ riêng ở Vương quốc Anh, số trọng tài nữ đủ tiêu chuẩn đã tăng 72% từ 2016-2020.
