Lethal Entertain You Enterprises Inc, tập đoàn nhà hàng có trụ sở tại Chicago, đã cộng thêm 3% “phí chế biến”. Năm ngoái, Harley-Davidson lẳng lặng bổ sung một khoản phí để bù đắp chi phí vật liệu ngày càng tăng. Tháng Một 2022, Peloton Interactive Inc bắt đầu tính phí $250 cho việc giao hàng và lắp ráp vốn trước đây hoàn toàn miễn phí… Với những thách thức trong chuỗi cung ứng và tình hình lạm phát tăng, các doanh nghiệp đang xoay sở tìm kiếm tăng giá một cách tinh vi, đặc biệt trong lĩnh vực kinh doanh thực phẩm, khi người ta từ lâu sử dụng chiến thuật “giá không đổi” nhưng giảm trọng lượng gói hàng.
Chẳng riêng gì công nghiệp thực phẩm chế biến. Harley-Davidson cho biết giá môtô của họ không tăng đáng kể nhưng để bù đắp chi phí tăng, họ buộc phải tính thêm khoản phụ phí vật liệu (mandatory materials surcharge) vào năm ngoái và phí này được các đại lý “chuyển” lại cho khách hàng. Mức phí tùy mẫu xe. Mà phí cũng không nhẹ, từ $850 đến $1,500/chiếc… Trong khi đó, một số nhà hàng bắt đầu “chế” ra nhiều khoản phí bổ sung. Từ Tháng Mười 2020, Maggiano’s Little Italy thuộc tập đoàn Brinker International Inc đã tính phí $5 cho phần thứ hai của món mì ống mua mang đi. Trong khoảng một thập niên trước đại dịch, chuỗi cửa hàng Maggiano’s luôn tặng “free” phần ăn thứ hai này, kiểu như mua một tặng một.
Wall Street Journal (ngày 12-2-2022) kể, khi một khách hàng tên Michael Pfeifer gọi tính tiền bữa ăn tại RPM Seafood ở Chicago vào tuần này, đương sự rất ngạc nhiên khi thấy cái gọi là “phụ phí Covid 3%” (“3% Covid surcharge”). RJ Melman, Chủ tịch tập đoàn Lethal Entertain You, nơi sở hữu RPM, phân bua rằng cái vụ “phí Covid”, được áp dụng từ đầu năm 2020, là phần bù đắp cho những thiệt hại từ những quy định ngặt nghèo trong phòng chống dịch của nhà nước, và “khoản phí này có thể được bỏ cũng như hoàn lại cho bất kỳ khách nào yêu cầu”.
Hãng dụng cụ thể thao nổi tiếng Peloton đang tính thêm $250 phụ thu cho sản phẩm thiết bị xe đạp thể dục và $350 cho sản phẩm máy chạy bộ – gọi là phí giao hàng và lắp ráp. Peloton áp dụng chiến thuật khá… “láu cá”. Tháng Tám 2021, họ tuyên bố giảm giá thiết bị xe đạp thể dục xuống còn $1,495 so với giá trước đó là $1,895. Thoạt nghe tưởng Peloton “tử tế” nhưng hóa ra, với khoản phí bổ sung, giá một chiếc bây giờ cũng khoảng $1,745…
Trong khi đó, Disney World của tập đoàn Walt Disney Co ở Orlando bắt đầu ngưng cung cấp dịch vụ đưa đón phi trường miễn phí – gọi là Magical Express. Bà con giờ phải tự trả tiền. Từ năm 2021, các công viên thuộc Walt Disney Co cũng nhẹ nhàng và khéo léo cộng thêm một số khoản phí. Loại vé basic vào cổng thì vẫn không đổi: $109. Tuy nhiên, nhiều hoạt động giải trí vốn trước kia miễn phí giờ phải mua vé, ngoài tiền vé cổng. Phát ngôn viên Avery Maehrer của Disney “giải thích”: Disney cung cấp “nhiều lựa chọn để phù hợp với ngân sách và sở thích khác nhau”.
Tình trạng tính phụ phí có vẻ loạn, đến mức chính quyền liên bang bắt đầu vào cuộc, khi chính quyền xem những trường hợp phụ phí chẳng liên quan gì đến chi phí mà công ty cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ phải trả. Cơ quan Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (Consumer Financial Protection Bureau) đang tìm ý kiến đóng góp của công chúng về các dịch vụ tài chính, chẳng hạn như phí thấu chi ngân hàng; trong khi Bộ Giao thông chuẩn bị săm soi “phí hành lý” của các hãng hàng không.
Trong vấn đề “phụ phí”, việc giảm khối lượng hoặc dung tích sản phẩm trong khi giá bán không đổi là chiến thuật ma mãnh được áp dụng nhiều nhất. Một cục pho mát ở thời “mọi thứ đều tăng giá chóng mặt” vẫn bán nhích hơn vỏn vẹn 10 xu là điều khiến khách hàng cảm thấy “chẳng thành vấn đề”. Tuy nhiên, cục phó mát ấy lúc trước nặng 16 ounce bây giờ chỉ còn 12 ounce! Chiêu này – dân kinh tế nhà nghề gọi là “shrinkflation” – lừa được khối người. Thông thường khách hàng mua sản phẩm chỉ để ý giá và rất hiếm khi dòm xem nó nặng bao nhiêu. Rất ít người để ý rằng, hộp cá ngừ bây giờ ít cá hơn, cuộn giấy vệ sinh mỏng hơn hoặc gói cookie ít bánh hơn…
Với một số khách sạn, người ta cũng áp dụng chiến thuật giá “không đổi” nhưng có nhiều thứ đã không còn như xưa. Thay vì được ăn bữa điểm tâm nóng hổi với tách cà phê nóng hổi nhìn ra bờ biển vàng rực ánh bình minh, bây giờ khách chỉ được phát một túi đồ ăn nhẹ. Cũng miễn phí. Muốn gì nữa!
____________
ĐỌC THÊM:
