Tổng thống Joe Biden hôm Thứ Hai cho biết Hoa Kỳ sẽ can thiệp quân sự nếu Trung Quốc xâm lược Đài Loan; cam kết bảo vệ hòn đảo “thậm chí mạnh mẽ hơn” sau khi Nga xâm lược Ukraine. Đây là một trong những tuyên bố mạnh mẽ nhất của tổng thống Mỹ ủng hộ sự tự trị của Đài Loan.
Tại một cuộc họp báo ở Tokyo cùng với Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sáng Thứ Hai 23 Tháng Năm 2022, khi được hỏi liệu ông có sẵn sàng sử dụng quân đội để bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc xâm lược hay không, ông Biden đã nói “Có”. “Đó là cam kết của chúng tôi”, ông Biden nói, theo hãng tin AP.
Ông Biden cho biết nỗ lực của Trung Quốc nhằm sử dụng vũ lực chống lại Đài Loan là “không phù hợp”, đồng thời nói thêm rằng nó sẽ “làm mất trật tự toàn bộ khu vực tương tự như những gì đang xảy ra ở Ukraine”.
Theo chính sách “một Trung Quốc”, Hoa Kỳ công nhận Bắc Kinh là chính phủ của Trung Quốc và không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan. Tuy nhiên, Mỹ vẫn duy trì các liên hệ không chính thức, duy trì một đại sứ quán trên thực tế ở thủ đô Đài Bắc và cung cấp thiết bị quân sự cho việc phòng thủ hòn đảo.
Xưa nay các chính phủ Mỹ tránh đưa ra một lời bảo đảm an ninh rõ ràng như vậy đối với Đài Loan mà thay vào đó họ duy trì chính sách “mơ hồ chiến lược”, không nói rõ Mỹ có can thiệp quân sự khi Đài Loan bị Trung Quốc xâm lược hay không. Đạo luật Quan hệ Đài Loan (Taiwan Relations Act – TRA) năm 1979 không yêu cầu Hoa Kỳ can thiệp quân sự nếu Trung Quốc xâm lược, nhưng bảo đảm Đài Loan có các nguồn lực để tự vệ và ngăn chặn bất kỳ hành động đơn phương nào của Bắc Kinh nhằm thay đổi hiện trạng.
Tuy nhiên, phát biểu của ông Biden đã bị Bắc Kinh phản ứng gay gắt. Trung Quốc vẫn tuyên bố Đài Loan là một tỉnh ly khai của họ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin (Uông Văn Bân) nói Bắc Kinh “rất không hài lòng và cương quyết phản đối” lời bình luận của ông Biden. “Trung Quốc không thỏa hiệp hoặc nhượng bộ trong các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc như chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Trung Quốc sẽ hành động cương quyết để bảo vệ chủ quyền và lợi ích an ninh của mình, và chúng tôi sẽ làm những gì chúng tôi nói,” ông Uông cho biết.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã gia tăng các hành động khiêu khích quân sự chống Đài Loan dân chủ nhằm đe dọa nước này chấp nhận yêu cầu của Bắc Kinh về việc thống nhất với đại lục cộng sản. Ông Biden nói rằng, ngăn chặn Trung Quốc xâm lược Đài Loan là một lý do tại sao Tổng thống Nga Vladimir Putin “phải trả giá rất đắt cho hành động tàn bạo của ông ta tại Ukraine”, để Trung Quốc và các nước khác hiểu rằng, một hành động xâm lược như vậy là không thể chấp nhận được.
Trong khi đó, Đài Loan hoan nghênh bình luận của Tổng thống Biden. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou bày tỏ “sự hoan nghênh và biết ơn chân thành”. “Thách thức mà Trung Quốc đặt ra đối với an ninh của eo biển Đài Loan đã thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng quốc tế. Đài Loan sẽ tiếp tục nâng cao khả năng tự vệ của mình, đồng thời hợp tác sâu rộng với Hoa Kỳ và Nhật Bản cũng như các quốc gia cùng chí hướng khác để cùng bảo vệ an ninh của eo biển Đài Loan và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, đồng thời thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương,” bà Ou nói.
Đây không phải là lần đầu tiên Biden cam kết bảo vệ Đài Loan trước cuộc tấn công của Trung Quốc, dù sau đó các quan chức chính quyền “nói lại” rằng chính sách của Mỹ không có gì thay đổi. Trong một cuộc tiếp xúc cử tri vào Tháng Mười năm ngoái, khi được hỏi về việc sử dụng quân đội Mỹ để bảo vệ Đài Loan, ông Biden đã trả lời: “Vâng, chúng tôi có cam kết thực hiện điều đó.”
Đọc thêm:
