Theo nguồn tin tình báo Mỹ, Iran chuẩn bị gửi hàng trăm máy bay không người lái (UAV) cho Nga để tấn công các hệ thống vũ khí phương Tây đang phát huy hiệu quả tại Ukraine.
“Sức mạnh” Nga suy giảm mạnh
Iran đang chuẩn bị cung cấp cho Nga hàng trăm máy bay không người lái, gồm cả các mẫu tiên tiến có khả năng phóng tên lửa xuống mục tiêu. Ngày 12 Tháng Bảy, Washington đã tiết lộ công khai kế hoạch bí mật của Tehran nhằm hỗ trợ quân sự cho cuộc xâm lược Ukraine của Putin. Trong một cuộc họp báo tại Toà Bạch Ốc, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Iran có thể trao cho Nga một lượng vũ khí đáng kể để giúp Moscow truy tìm và phá hủy các cỗ pháo mạnh và chính xác do phương Tây cung cấp cho Ukraine cũng như các hệ thống vũ khí dẫn đường tầm xa giúp làm chậm bước tiến của quân xâm lược Nga những tuần gần đây. Theo ông Sullivan, Iran còn chuẩn bị huấn luyện người Nga cách sử dụng UAV, và khóa huấn luyện đầu tiên sẽ được mở ngay trong tháng này.
“Thông tin của chúng tôi cho biết chính phủ Iran chuẩn bị cung cấp khẩn cấp cho Nga vài trăm UAV, gồm cả UAV trang bị tên lửa tấn công – Sullivan nói với các phóng viên – Không rõ liệu Iran đã chuyển giao xong UAV nào chưa, nhưng đây là một ví dụ nữa về cách Nga huy động sự hỗ trợ của các quốc gia như Iran để tăng cường khả năng chiến đấu. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cam kết giúp duy trì khả năng phòng thủ hiệu quả của Ukraine, và để giúp người Ukraine nhận thức được rằng nỗ lực của Nga nhằm xóa sổ Ukraine khỏi bản đồ sẽ thất bại”.
Phải cầu cứu đến Iran chứng tỏ kho vũ khí của Nga đang cạn kiệt hoặc phát huy hiệu quả không cao. Frederick Kagan, Giám đốc Dự án các mối đe dọa nghiêm trọng (Critical Threats Project) tại Viện Doanh nghiệp Mỹ (American Enterprise Institute) nhận định:
“Việc Mỹ có thông tin về kế hoạch UAV của Iran là một chỉ dẫn quan trọng về những hạn chế năng lực tác chiến của Nga. Có nhiều dấu hiệu khác cho thấy các lực lượng Nga đang cạn kiệt vũ khí chính xác nên phải nhờ UAV của Iran bù đắp. Rất khó đánh giá hiệu quả drone Iran, nhưng rõ ràng chúng sẽ giúp Nga mở thêm các cuộc thám sát, tấn công trên không và sâu hơn vào lãnh thổ Ukraine”. Nếu máy bay không người lái của Iran đến tay quân Nga sớm, chúng sẽ gây khó khăn cho quân đội Ukraine, cũng như máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ gây khó cho quân đội Nga. Dù Nga cũng có kho vũ khí máy bay không người lái lớn nhưng đã bị tổn thất nặng nề trong cuộc xung đột kéo dài nhiều tháng.
UAV của Iran sẽ làm được gì?
UAV giám sát đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mục tiêu đối phương để máy bay và pháo xạ kích. Các drone vũ khí có thể bay trên chiến trường trong nhiều giờ, phóng hỏa tiễn tiêu diệt xe tăng và các phương tiện bọc thép được phát hiện trong thời gian thực. Ukraine đã sử dụng UAV do các nước NATO và Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp để tiêu diệt hàng trăm xe tăng và thiết giáp chở quân của Nga kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược, đặc biệt là vùng ngoại ô thủ đô Kyiv.
Moscow, đang bị cô lập về mặt ngoại giao và chịu các lệnh trừng phạt kinh tế nặng nề dẫn đến thiếu linh kiện (ví dụ chip) phụ tùng, rất vất vả bổ sung khí tài quân sự cạn kiệt, trong khi Ukraine tiếp tục nhận được hàng tỷ đôla vũ khí, kể cả các hệ thống pháo tối tân từ Hoa Kỳ và phương Tây.
Iran đã nổi lên trong những năm gần đây như nhà sản xuất máy bay không người lái có tầm cỡ. Trong số mẫu drone quân sự của họ có Shahed-129, gần giống với UAV Predator do Mỹ sản xuất và sử dụng trong các chiến dịch quân sự và chống khủng bố ở nước ngoài. Một số chuyên gia quân sự tin rằng Shahed-129 là một bản sao của Predator, thiết kế sao chép từ một máy bay do thám của Mỹ bị rơi ở Iran vài năm trước.
Iran đã viện trợ UAV cho các lực lượng dân quân thân Iran ở Iraq, Syria, Yemen và một số tổ chức khác. Máy bay không người lái do Iran thiết kế từng tấn công các căn cứ quân sự Mỹ và đồng minh ở Trung Đông, cũng như những mục tiêu dân sự như nhà máy lọc dầu. Trong những năm qua, Nga là đối tác thương mại quan trọng và đồng minh quân sự không thường xuyên của Iran. Nga cũng sát cánh với Iran trong việc duy trì chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, đồng minh quan trọng của cả hai nước, trong cuộc nội chiến kéo dài 11 năm, dùng Syria như chiến trường thử nghiệm vũ khí và chiến thuật bắn phá bừa bãi.
Iran sẽ làm bẽ mặt Mỹ trong chuyến thăm Trung Đông của Biden?
Việc Iran hỗ trợ quân sự cho Nga chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nỗ lực khôi phục hiệp định hạt nhân mà Mỹ đã đơn phương rút khỏi dưới thời Trump năm 2018. Iran cũng từ bỏ lời hứa hạn chế kho dự trữ uranium làm giàu ở mức thấp hơn nhiều so với mức cần thiết để chế tạo vũ khí hạt nhân và bỏ qua các hạn chế của thỏa thuận. Iran đã có đủ vật liệu phân hạch để chế tạo ít nhất một quả bom hạt nhân, dù tình báo Mỹ chưa thấy bằng chứng Iran bắt đầu chế bom.
Tiết lộ về việc Iran chuẩn bị cung cấp đồ chơi quân sự cho Nga được đưa ra khi Tổng thống Joe Biden chuẩn bị khởi hành đến Trung Đông, nơi ông dự kiến trao đổi với các đồng minh chủ chốt về một chính sách thống nhất trong khu vực đối với Iran. Căng thẳng giữa Washington và Tehran tiếp tục những tuần gần đây khi các cuộc đàm phán hạt nhân bị đình trệ và sự gia tăng của các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào các cơ sở quân sự của Mỹ ở Trung Đông, do các nhóm dân quân được Iran vũ trang và tài trợ thực hiện.
Một số chuyên gia dự đoán Iran có thể làm gián đoạn chuyến thăm Trung Đông sắp tới của Biden bằng cách ra lệnh cho các nhóm khủng bố “ủy nhiệm” thực hiện một hành động khiêu khích, chẳng hạn tấn công hỏa tiễn nhằm vào một cơ sở quân sự Mỹ.
“Một cuộc tấn công ngay lúc hội nghị thượng đỉnh đang diễn ra sẽ mang lại một số lợi ích cho Tehran – Michael Eisenstadt, giám đốc chương trình Nghiên cứu Quân sự và An ninh (Military and Security Studies) tại Viện Chính sách Cận Đông Washington (Washington Institute for Near East Policy) viết trong bài xã luận đăng trên trang web của nhóm ngày 11 Tháng Bảy – Đó là làm bẽ mặt Mỹ, chủ nhà Saudi Arabia và chứng minh rằng Washington không thể bảo vệ bạn bè ngay cả khi có mặt tổng thống Mỹ”.
Tham khảo: The Washington Post
____________
Giữa Tháng Sáu 2022, Iran giới thiệu UAV mới với kích cỡ lớn nhất trước nay
National Security Advisor Jake Sullivan says Iran may be giving drones to Russia. Here is a big one pictured below. Not saying this is the one going to Russia, but it gives you an idea of how serious the Iranian UAV program is. pic.twitter.com/7io6oihiO8
— Brent M. Eastwood, PhD (@BMEastwood) July 11, 2022
