Liệu đợt tăng giá cổ phiếu công nghệ AI có giống khúc dạo đầu cho sự sụp đổ trong tương lai gần không (giống như sụp đổ dot-com 1999 sau cơn sốt), hay là khởi đầu sự phục hồi bền vững của thế giới công nghệ?
Cơn sốt xung quanh trí tuệ nhân tạo (AI) đã giúp thúc đẩy cổ phiếu của các công ty công nghệ liên quan đến AI tăng kỷ lục trong năm nay. Những ghi nhận cuối Quý II/2023 cho thấy cổ phiếu hàng loạt công ty AI đang tăng liên tục. Chỉ số Nasdaq Composite sắp có tuần tăng thứ tám tăng liên tiếp, chuỗi tăng dài nhất kể từ lần tăng 10 tuần kết thúc vào Tháng Ba, 2019. Nhìn chung, các nhà đầu tư cá nhân đã tranh mua cổ phiếu của các công ty tập trung vào công nghệ AI.
Dữ liệu từ công ty nghiên cứu thị trường Vanda Research cho thấy nhóm đầu tư này đã rót nhiều tiền vào cổ phiếu Tesla hơn bất kỳ cổ phiếu nào khác trong tuần trước. Như vậy, số người đặt cược vào triển vọng tăng giá của loại cổ phiếu này đã bùng nổ. Theo dữ liệu từ Trade Alert, ngày Thứ Sáu tuần trước, đa số nhà đầu tư đặt cược tăng giá vào các công ty Tesla, Nvidia, Advanced Micro Devices, Apple và Meta Platforms.
Các nhà đầu tư và nhà phân tích tin rằng những thể hiện cuối Quý II cho thấy các công ty phát triển phần mềm, sản xuất chip và các công ty bỏ nhiều tiền vào AI có tiềm năng đi đầu trong việc làm thay đổi xã hội trong những năm tới.
“Tôi không xem cơn sốt đầu tư mới là dấu hiệu báo trước một thảm hoạ dot-com khác sẽ xảy ra” – Dan Ives, nhà phân tích nghiên cứu nắm nhiều cố phiếu tại Wedbush Securities nhận định khi đề cập đến sự sụp đổ của nhiều công ty dot-com trước một đợt bán tháo đau đớn sau một năm bùng nổ các công ty dot-com. Nhưng những người khác không lạc quan như thế.
Theo họ, các chu kỳ bùng nổ và phá sản trước đây đã dạy cho các nhà đầu tư bài học: Chọn đúng các công ty có tiềm năng phát triển trong dài hạn để đầu tư luôn khó hơn mường tượng. Jason Pride, Giám đốc chiến lược và nghiên cứu đầu tư tại công ty quản lý tài sản Glenmede có trụ sở tại Philadelphia, cảnh báo: “Tôi chưa từng thấy một chu kỳ công nghệ nào kéo dài được đà phát triển giống như lúc khởi đầu hưng phấn!”. Bạo phát, bạo tàn. AI cũng thế!
Trong tuần tới, các nhà quản lý tiền sẽ có cơ hội nghe Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell nói gì khi ông ra điều trần trước Quốc hội vào thứ Tư và thứ Năm. Họ sẽ nhận được dữ liệu mới về doanh số bán nhà hiện tại và hoạt động của ngành sản xuất. Cho đến nay, nền kinh tế Mỹ tỏ ra mạnh hơn nhiều so với kỳ vọng. Lạm phát vẫn nóng, dù đã giảm từ mức cao nhất trong nhiều thập niên vào năm ngoái.
Sự kết hợp của các yếu tố tích cực đã dẫn đến việc Fed phát tín hiệu có thể chỉ tăng lãi suất hai lần nữa trước khi kết thúc năm 2023. Năm ngoái, tuyên bố đó thường khiến các nhà đầu tư công nghệ hoảng sợ. Các nhà quản lý tiền từng đổ lỗi cho đợt bán tháo trên thị trường năm 2022 khiến các công ty công nghệ có vốn hóa lớn mất hàng ngàn tỷ đôla giá trị là do Fed tăng lãi suất quá nhanh.
Chuyển sang năm 2023 tư duy đã khác. Nhiều nhà đầu tư dường như không còn xem Fed là mối đe dọa đối với sự phục hồi của ngành công nghệ. Nasdaq Composite tăng 31% trong năm 2023, vượt xa mức tăng chung 15% của chỉ số S&P 500. Các nhà đầu tư thường xem các công ty công nghệ là khoản đầu tư sẽ sinh lời trong nhiều năm, và khi lãi suất tăng nhanh, các nhà quản lý tiền có thể nhận được lợi nhuận cao hơn trong khoảng thời gian ngắn hơn so với các đầu tư khác như trái phiếu kho bạc. Nhưng nó lại làm cho cổ phiếu công nghệ tương đối đắt tiền trông kém hấp dẫn hơn.
Tại sao? Một lý do giúp cổ phiếu công nghệ phục hồi là các nhà đầu tư không tin Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất. Brad Conger, phó Giám đốc đầu tư của Hirtle Callaghan, giải thích: “Về cơ bản, thị trường đang lên tiếng: Chúng tôi không tin Fed sẽ làm như thế!”. Ông lưu ý chứng khoán Mỹ đã phục hồi một ngày sau cuộc họp của Fed vào tuần trước. Cả S&P 500, Chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones và Nasdaq Composite đều đóng cửa ở mức cao nhất kể từ 2022.
Nhiều nhà phân tích tin rằng Fed đã hoàn thành chiến dịch tăng lãi suất của mình. Mike Loewengart, người đứng đầu bộ phận xây dựng danh mục đầu tư cho văn phòng đầu tư toàn cầu của Morgan Stanley nhận định: “Về lý thuyết, việc Fed gần hoàn thành chiến dịch tăng lãi suất sẽ mang lại lợi ích cho các công ty công nghệ, vốn thường phải vay một khoản tiền lớn với lãi suất thấp để mở rộng nhanh hoạt động. Khi lãi suất giảm, họ nắm bắt ngay cơ hội”. Rõ ràng, các nhà đầu tư đoán Fed vẫn tiếp tục tăng lãi suất đã sai lầm.
Tuy nhiên, nếu lạm phát không giảm đủ nhanh so với mục tiêu của ngân hàng trung ương, Fed có thể phải tăng lãi suất sớm hơn và đà phục hồi của cổ phiếu công nghệ sẽ bị kìm hãm. Một mối đe dọa tiềm tàng khác đối với đợt tăng giá cổ phiếu công nghệ là câu hỏi mà các nhà đầu tư chưa có câu trả lời: Liệu các công ty công nghệ có giá trị vốn hoá tăng vọt trong năm nay có đáp ứng được kỳ vọng của các cổ đông không? “Sự bùng nổ AI là yếu quan trọng thúc đẩy sự ra đời ồ ạt của các công ty công nghệ AI và tác động lên thị trường chứng khoán – Loewengart nói – Nhưng điều quan trọng là chúng ta phải hiểu: Đổi mới công nghệ không phải lúc nào cũng chuyển thành hoạt động kinh doanh lâu dài với thu nhập bền vững”.