Hai trường trung học phổ thông (THPT) ở Sài Gòn vừa ra thông báo ngưng tổ chức cho học sinh xem phim Đất Rừng Phương Nam.
Sáng 17 Tháng Mười 2023, hai trường THPT Bùi Thị Xuân (quận 1, Sài Gòn) và Thanh Đa (quận Bình Thạnh, Sài Gòn) ra thông báo ngưng tổ chức cho học sinh xem phim Đất rừng phương Nam.
Hết cãi nhau chí chóe về nội dung phim và cách thể hiện của Trấn Thành trong vai bác Ba Phi, giờ mạng xã hội lại lùm xùm bàn tán việc makerting của bộ phim có vấn đề khi liên kết với các trường ép học sinh và sinh viên đóng tiền đi xem phim!
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Hữu Hân, Hiệu trưởng trường THPT Thanh Đa, cho biết lý do của việc ngưng tổ chức là vì: Bộ phim phải đưa đi thẩm định lại, nên trường chờ thông tin chính thức của cơ quan nhà nước về nội dung phim rồi tính tiếp.
Ông Hân giãi bày: “Tổ ngữ văn của trường chúng tôi đã đề xuất tổ chức cho học sinh xem phim Đất Rừng Phương Nam. Trong chương trình, học sinh cũng đã được học tác phẩm Đất Rừng Phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi.
Vì vậy tôi đã đồng ý cho tổ ngữ văn thực hiện hoạt động ngoại khóa này. Chương trình được thực hiện dựa trên sự tự nguyện của học sinh, chứ không bắt buộc. Thời gian cho học sinh đi xem phim dự kiến tổ chức vào Thứ Bảy, không trùng với giờ học của học sinh”.
Lý do ngưng tổ chức cho học sinh trường PTTH Bùi Thị Xuân xem bộ phim này cũng tương tự Thanh Đa.
Lãnh đạo nhà trường Bùi Thị Xuân còn phân bua với Tuổi Trẻ: “Nhận thấy đây là bộ phim có những cảnh quay ở Đồng bằng sông Cửu Long tuyệt đẹp, học sinh cũng có học tác phẩm Đất Rừng Phương Nam ở môn ngữ văn, nhà trường đã liên hệ để có được giá vé xem phim phù hợp: 60,000 đồng/vé”.
Dù không thừa nhận, quyết định “ngưng tổ chức” của hai trường THPT này chắc chắn có sự tác động của bài học “thu hồi Thư Ngỏ” của trường trung học cơ sở (THCS) Đồng Khởi (quận 1, Sài Gòn).
Trước đó, ngày 16 Tháng Mười, nhiều phụ huynh trường THCS Đồng Khởi bày tỏ không đồng ý với Thư Ngỏ của nhà trường vận động (thực chất là ép buộc) học sinh khối 8 – 9 (bao gồm hơn 400 học sinh) xem phim Đất Rừng Phương Nam vào sáng Thứ Ba 24 Tháng Mười 2023, với số tiền phải đóng cho cô chủ nhiệm là 80,000 đồng (bao gồm vé xem phim và tiền xe chuyên chở học sinh về trường sau khi xem phim xong).
Số tiền này được cư dân mạng xã hội Facebook bình luận là quá cao, vì giá vé xem phim này chỉ có 45,000 đồng, như vậy 35,000 đồng còn lại chả lẽ là giá chuyến xe đi về trường – cho đoạn đường rất ngắn, từ chỗ rạp phim ở 271 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1 đến địa chỉ nhà trường là 11 Phan Văn Hớn, phường Cầu Ông Lãnh, quận 1, chỉ khoảng hơn năm cây số?
Thư Ngỏ của trường THCS Đồng Khởi lan truyền trên mạng xã hội và trên video của Tuổi Trẻ ngày 16 Tháng Mười có một điều rất kỳ quặc là ngày tháng trường phát hành Thư Ngỏ là 20 Tháng Hai 2023 (cách nay đến hơn tám tháng!?) khiến dư luận đặt câu hỏi là phải chăng việc này đã được đơn vị phát hành phim và nhà trường lên kế hoạch từ hồi đó?
Trước cơn sóng của dư luận, chiều 16 Tháng Mười, Phòng Giáo dục quận 1 phải tổ chức họp báo và Ban giám hiệu trường THCS Đồng Khởi đã thừa nhận sai sót và thu hồi Thư Ngỏ vận động học sinh xem phim.
Bà Hiệu trưởng Hồ Thị Ngọc Sương bào chữa xem phim không phải là hoạt động bắt buộc, cần có sự đồng thuận từ phụ huynh và mong muốn tham gia từ phía học sinh. Với những học sinh có tham dự, trường sẽ tổ chức và có cơ chế đánh giá riêng.
Còn với những học sinh không tham dự, trường sẽ thay thế bằng tiết đọc sách Đất Rừng Phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi!
Không chỉ học sinh trung học bị ép đi xem phim này, mà ngay cả sinh viên cũng bị nhà trường ép. Điều đó đã được đạo diễn Nguyễn Quang Dũng chính thức thừa nhận trong dòng trạng thái ngày 3 Tháng Mười trên Facebook: “Cảm ơn HUTECH đã đặt vé cho 1,000 sinh viên đi xem. Trường Xã hội Nhân văn cũng đang tiến hành đặt vé #ĐatRungPhuongNam. Thiệt cảm ơn với các trường, hội nhóm rất nhiệt tình ủng hộ vé tập thể”.
Lạ đời hơn nữa, ngoài việc đặt vé ép 1,000 sinh viên của trường đi xem phim Đất Rừng Phương Nam, trường ĐH Công nghệ TP.HCM (HUTECH) còn “đe” sinh viên không đi xem sẽ bị trừ điểm rèn luyện, theo Dân Trí ngày 16 Tháng Mười.
Thế là lập tức HUTECH kiếm báo Tuổi Trẻ để thanh minh: 1,000 sinh viên được xem phim này là do nhà trường mua vé (chắc chắn đã tính đủ trong học phí rồi đây), sinh viên không cần đóng tiền; sinh viên nào không đi xem thì mất quyền lợi chứ không ảnh hưởng đến điểm học tập hay rèn luyện.
Đó là lời khẳng định của bà Nguyễn Thị Xuân Dung, Giám đốc Trung tâm truyền thông HUTECH.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Dung cho biết theo kế hoạch, ngày 20 Tháng Mười, khoa Truyền thông và Thiết kế của trường tổ chức cho sinh viên đi xem phim Đất Rừng Phương Nam tại rạp, và đây là một hoạt động học tập trong học phần “Cảm thụ điện ảnh”, giúp sinh viên có trải nghiệm thực tế về không gian rạp thông qua một bộ phim mới.
Bà Dung còn kể trong Tháng Chín 2023, sinh viên đã được xem phim “Past Lives”, còn Tháng Năm 2023 được xem phim và giao lưu cùng ê kíp đoàn làm phim của Lý Hải ngay khi bộ phim “Lật Mặt 6: Tấm Vé Định Mệnh” vừa ra mắt.
Dù ép hay không ép học sinh và sinh viên phải đi xem, cách marketing của hãng phát hành bộ phim “Đất Rừng Phương Nam” bằng cách liên kết với các trường cũng có vấn đề. Dư luận đặt tiếp câu hỏi: “Hoa hồng” của hãng phát hành bộ phim “Đất Rừng Phương Nam” dành cho các trường là bao nhiêu?