Giữa cuộc truy lùng thủ phạm vụ xả súng hàng loạt chưa từng có trong lịch sự tiểu bang Maine, những cư dân vốn quen với lối sống mạnh mẽ giờ đây chuẩn bị đương đầu với thách thức mới họ chưa từng gặp.
The Washington Post thuật, Amanda Plummer đang lái xe về nhà từ một nhà hàng ở Lewiston, Maine, vào tối thứ Tư, 25 Tháng Mười thì con phố bất ngờ tràn ngập xe cảnh sát và xe cứu thương gần quán Schengees Bar and Grille. Thoạt đầu, Plummer, 43 tuổi, tưởng vừa có một tai nạn giao thông, nhưng sau đó em gái bà bắt đầu nhắn loạt tin trong hốt hoảng, nói với bà: một kẻ giết người hàng loạt đang lẩn trốn sau vụ xả súng điên cuồng ở Schengees Bar và một sân chơi bowling gần đó. “Tôi rất lo lắng!” – bà nhớ lại.
Phải mất 90 phút lái xe Plummer mới về đến nhà ở Lisbon trong khi thường chỉ mất 25 phút. Vào nhà, việc đầu tiên của bà là cùng chồng và đứa con trai 22 tuổi nạp đạn cho hai khẩu AR-15 và ba khẩu súng khác rồi ngồi ngoài hiên nhìn ra con đường đất dài dẫn đến nhà trên khu đất rừng rộng 17 mẫu Anh. Họ thay phiên cảnh giác đến sáng. Plummer, người cuối cùng đi ngủ vào khoảng 4 giờ sáng, nói: “Nếu nghe thấy bất cứ điều gì, chúng tôi đã trong tư thế sẵn sàng!”. Ngày 25 và 26, phần lớn vùng trung du Maine bị cuốn vào cuộc truy lùng quy mô lớn.
Nghi phạm là Robert Card, một lính dự bị của Quân đội Mỹ và huấn luyện viên bắn súng. Thông tin mới nhất của cảnh sát, có 18 người thiệt mạng và 13 người bị thương. Người dân được lệnh trú ẩn tại chỗ để cảnh sát truy lùng kẻ giết người. Các doanh nghiệp, văn phòng và trường học đóng cửa, từ địa điểm xảy ra sự việc đến tận Rockland, cách điểm gây án khoảng 70 dặm về phía Đông. Chuỗi cửa hàng tạp hóa nổi tiếng Hannaford cho ngưng hoạt động tất cả các cửa hàng trên toàn tiểu bang vào sáng thứ Năm. Công ty cung cấp quần áo dã ngoại L.L. Bean có trụ sở ở Freeport, cách Lewiston 20 dặm về phía Nam, cũng đóng cửa.
“Đây chỉ là lần đóng cửa thứ sáu kể từ khi công ty bắt đầu hoạt động 24 giờ một ngày, 365 ngày một năm từ 1951” – người điều hành công ty cho biết. Tại Bates College, một trong những cơ sở giáo dục nổi tiếng nhất của Lewiston, các lớp học bị hủy cho đến khi bắt được nghi can và sinh viên được lệnh trú ẩn tại chỗ.
Bowdoin College ở Brunswick, cách đó 20 dặm cũng có quyết định tương tự. Lewiston, thành phố lớn thứ hai của Maine, với dân số khoảng 38,000 người, nay khu trung tâm thành phố hầu như vắng tanh, chỉ có bóng cảnh sát đến từ cả những nơi xa xôi như Rhode Island và New York. Những cư dân Maine được phỏng vấn có cảm giác giống như Plummer, pha trộn giữa bồn chồn và cảnh giác. Maine có tỷ lệ tội phạm thấp nhất nước Mỹ nhưng có luật sở hữu súng nổi tiếng dễ dãi. Người lớn được phép mang súng giấu kín mà không cần giấy phép.
Gần Bowdoin, một thị trấn nông thôn cách Lewiston 15 dặm, nơi Card sinh sống, tài xế xe buýt trường học John Johnson, 60 tuổi, đứng bên ngoài nhà với một khẩu súng trường kiểu Bushmaster AR-15 đã nạp đạn và nhìn ra đoạn đường yên tĩnh dẫn đến lối vào nhà. Robert McCarthy, 66 tuổi, thành viên Hội đồng thành phố Lewiston sống cách sân chơi bowling chưa đầy một dặm, nói: “Tôi không thể ngủ được dù đã khóa cửa khi chính quyền khuyến cáo mọi người hãy ở nhà và bật đèn bên ngoài. Tôi đã lấy súng của vợ và chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất!”.
Tội phạm bạo lực rất hiếm ở Lewiston. Maine có tổng cộng 17 vụ giết người bằng súng trong năm 2021 (theo bản thống kê tội phạm chính quyền tiểu bang công bố vào Tháng Hai).
Barbara McNaught làm việc ở Bowdoin gần nhà. Chiếc xe của nghi phạm được tìm thấy bị bỏ rơi tại một bến thuyền cách nhà bà không xa. Bà nói: “Đây là một ngày rất căng thẳng ở Bowdoin. Hôm nay họ lùng sục cả khu vực. Khi xe của nghi can bỏ lại chỉ cách nơi bạn ở bảy dặm bạn không thể nào ngủ ngon được!”. McNaught cho biết thị trấn chưa bao giờ trống trải và yên tĩnh như thế kể từ khi bắt đầu đại dịch coronavirus: “Tất cả chúng tôi đều cảm thấy cô đơn, thị trấn và đường sá quá vắng vẻ!” – bà nói.
McNaught cho biết con gái bà tốt nghiệp trường trung học Mount Ararat năm 2001 cùng lớp như Robert Card. “Mọi người ở đây đều biết rõ nhau. Đó là kiểu cộng đồng mà chúng tôi có, cả tiểu bang Maine cũng vậy. Bạn có thể đi sâu vào rừng để nghỉ dưỡng và bạn vẫn sẽ tìm được người quen giúp mình”.
Tại Lisbon, cha mẹ của Plummer, Bob và Aline Strout, sống cách bến thuyền trên sông Androscoggin chưa đầy nửa dặm, nơi chiếc xe của Card bỏ lại qua đêm. Thứ Năm, 26 Tháng Mười, cảnh sát phong tỏa một phần tư dặm đường, nơi gia đình Strout sinh sống. Vợ chồng Strout, 65 và 62 tuổi, khóa cửa, đóng cửa sổ và tắt đèn trong tòa nhà chung cư sáu căn do họ làm chủ và quản lý. Bob Strout nói: “Chúng tôi có một giáo viên trẻ ở tầng trên. Mẹ cô ta ở bên cô suốt đêm vì lo lắng cho con. Tất cả chúng tôi đều cố chăm sóc lẫn nhau”.
Trong gần hết tối thứ Tư, một người thuê nhà đứng ở sân sau với khẩu súng trên tay, đề phòng kẻ xả súng có thể chạy ngang qua đây. Bob Strout nói: “Hắn đã bị khóa mục tiêu và đạn đã lên nòng”.
Cuộc săn lùng khiến Strout nhớ đến cuộc truy lùng sau vụ đánh bom cuộc thi marathon ở thành phố Boston năm 2013. Trong nhiều ngày, một khu vực rộng lớn của thành phố đã bị phong tỏa khi cảnh sát truy tìm hai nghi phạm và bắn chết một người. Họ tìm ra kẻ thứ hai đang trốn trong một chiếc thuyền ở sân sau một ngôi nhà ngoại ô. Stout nói: “Hôm qua, tôi đã mạo hiểm vào sân sau của mình để kiểm tra nhanh nhà kho trong vườn và xưởng nhưng không tìm thấy gì cả. Chúng tôi cố gắng mạnh mẽ như Boston”.
Vụ xả súng ở Lewiston ảnh hưởng đến người nhà của Plummer và Stouts. Gavin Robitaille, 16 tuổi, em họ của Plummer đang ở sân chơi bowling Just-In-Time Recreation cùng mẹ và em trai 12 tuổi thì súng nổ. Gavin bị bắn vào tay, gãy xương hai chỗ và được đưa đến bệnh viện. Gia đình gọi điện cho người cha Jeff Robitaille đang chơi bi-a trong Schengees Bar và ông vội vã đến bệnh viện. Vài phút sau, kẻ giết người bước sang quán bar và xả súng.
________________