1.
Sau cuộc điện đàm với Tổng Thống Nga Putin hôm 19 Tháng Năm, Tổng Thống Mỹ Donald Trump nói Nga và Ukraine sẽ đàm phán ngay lập tức.
“Nga và Ukraine sẽ tức thì bắt đầu đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn và quan trọng hơn là chấm dứt chiến sự,” ông Trump viết trên mạng Truth Social. Theo ông Trump, các điều kiện ngừng bắn sẽ do Nga và Ukraine quyết định.
Về phần mình, ông Putin cho rằng Nga và Ukraine sẽ cố gắng hết sức để xác định những nhượng bộ phù hợp với các bên. Còn Tổng Thống Zelensky nói ông kỳ vọng các cuộc đàm phán sẽ sớm diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ, Vatican hoặc Thụy Sĩ.
Vậy là sau cuộc đàm phán không đem lại bước đột phá nào giữa Nga và Ukraine ở Istanbul, người ta mong cuộc điện đàm giữa hai ông Trump và Putin sẽ mang lại điều gì đó tương đối đáng kể, như ngừng bắn 30 ngày chẳng hạn. Hóa ra không phải, mà chỉ là những lời hứa hẹn tiếp tục đàm phán. Chắc chắn nhiều người sẽ nhún vai thất vọng vì trước đó hy vọng ông Trump sẽ có những lời lẽ mạnh bạo khiến ông Putin phải xuống nước: Cứ tưởng điện đàm sẽ đem lại ít nhất một lệnh ngừng bắn tạm thời, nhưng chỉ là “ngay lập tức đàm phán về lệnh ngừng bắn, chẳng khác gì ngay lập tức bắt đầu lại.”
Nghĩa là vẫn không có gì mới. Mọi thứ vẫn dậm chân tại chỗ. Ai cũng mong cái Nobel Hòa Bình sớm đến với ông Trump nhưng dường như nó còn xa tít mù, xem ống nhòm cũng chưa thấy.
Nói gì thì nói, ai cũng tin hòa bình, bằng cách này hay cách khác, cuối cùng sẽ đến với Ukraine, đất nước đã chịu bao đau khổ vì cuộc xâm lược của Nga. Nhưng bao giờ?!
2.
Sau cuộc điện đàm với ông Putin hôm 19 Tháng Năm, ông Trump nói Nga và Ukraine sẽ tiếp tục đàm phán ngay lập tức, và rằng các điều kiện ngừng bắn sẽ do Nga và Ukraine quyết định.
Nói như vậy, dường như ông Trump tỏ ra không còn mấy nhiệt huyết với vai trò trung gian hòa giải cho cuộc chiến Nga-Ukraine, cuộc chiến mà ông cho là không phải cuộc chiến của Mỹ và Mỹ không nên tham gia. Sẽ không có gì đáng ngạc nhiên nếu một hôm nào đó Mỹ từ bỏ vai trò trung gian để làm một nhà quan sát đơn thuần, bỏ mặc Nga và Ukraine tự giải quyết vấn đề của họ.
Câu hỏi đặt ra là liệu chính quyền của Tổng Thống Trump có tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine hay không sau khi Washington từ bỏ vai trò trung gian?
Câu trả lời là nhiều khả năng chính quyền Trump vẫn tiếp tục giúp quân viện cho Ukraine. Bất quá cũng là bán lấy tiền chứ đâu phải cho không như thời Tổng Thống Joe Biden. Vả chăng đó cũng là cách Mỹ giữ uy tín với Âu Châu vốn luôn đứng về phía Ukraine và muốn Mỹ phải sát cánh với đất nước này thay vì bỏ rơi.
Dù cho rằng cuộc chiến Ukraine không phải là cuộc chiến của Mỹ mà là của Âu Châu, ông Trump vẫn phải thấy rằng đó là cuộc chiến mà Mỹ không thể đứng ngoài. Đơn giản là vì số phận của nước Mỹ không thể tách rời số phận của Âu Châu. Thực tế là với tư cách là thành viên của NATO, Mỹ đã là nước đồng hội đồng thuyền với Âu Châu. Mỹ phải thấy rằng sự hợp tác giữa Mỹ với Âu Châu vẫn là một yếu tố quan trọng trong việc duy trì an ninh và ổn định toàn cầu.
Mới đây, sau những phát ngôn làm dậy sóng chính trường Âu Châu hồi Tháng Hai vừa qua, Phó Tổng Thống Mỹ JD Vance lại bất ngờ đưa ra thông điệp hòa dịu tại Hội Nghị An Ninh Toàn Cầu Munich tổ chức ở Washington: “Tôi vẫn nghĩ rằng Mỹ và Âu Châu đang chung một chiến tuyến.” Rõ ràng tuyên bố này của ông Vance mang tính hòa giải. Và khi nói “Mỹ và Âu Châu chung một chiến tuyến,” ông Vance mặc nhiên cho thấy cuộc chiến Ukraine không chỉ là cuộc chiến của Âu Châu mà còn là cuộc chiến của Mỹ.
Và Mỹ không thể đứng ngoài cuộc chiến đó, mà phải là một phần của cuộc chiến với tư cách là đồng minh của Ukraine.
