Năm nay quả là một năm khó khăn đối với… dưa leo.
Tháng Mười Hai năm ngoái, khi có một đợt thu hồi lớn dưa leo do bị nghi ngờ nhiễm khuẩn salmonella – một loại khuẩn hết sức nguy hiểm có thể gây chết người – sau khi được phân phối đến nhiều tiểu bang của Hoa Kỳ. Mùa hè năm nay, hồi Tháng Năm, một đợt bùng phát salmonella khác cũng được cho là bắt nguồn từ dưa leo, và nó có liên quan đến các trường hợp mắc bệnh ở 21 tiểu bang khác nhau.
Đợt bùng phát cuối năm ngoái được truy nguồn từ những người trồng trọt ở Sonora, Mexico, nhưng đợt bùng phát gần đây nhất lại đến từ Boynton Beach, Florida và hai nơi cách nhau không xa. Trong cả hai trường hợp, dưa leo được sử dụng và phân phối trong một số sản phẩm phụ, như trong món salad hay khay rau củ làm sẵn, vì vậy Cục Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm (FDA) từng phải thu hồi một loạt các mặt hàng khác nhau từ các cửa hàng khác nhau, bao gồm cả các chuỗi cửa hàng lớn như Walmart và Kroger.
Trang trại nguồn, Bedner Growers, khi ấy nhấn mạnh trong một tuyên bố rằng việc thu hồi là do tự nguyện. Sau đó, vào Tháng Sáu, một trang trại ở Texas đã bắt đầu thu hồi dưa leo của nông trại mình vì một lần nữa do có khả năng bị nhiễm khuẩn salmonella.
Có quá nhiều đợt thu hồi như vậy, liệu dưa leo có còn an toàn để ăn? Điều này dường như là một vấn đề lớn đối với loại rau củ nhỏ bé nhưng vô cùng phổ biến và có giá trị tuyệt vời với sức khỏe này.
Theo một số chuyên gia an toàn thực phẩm, không nhất thiết phải bỏ hết dưa leo trong tủ lạnh mỗi khi có dịch bùng phát. Nông sản đều có hạn sử dụng. Đợt bùng phát bắt nguồn từ Mexico năm ngoái đã ảnh hưởng đến dưa leo được thu hoạch vào Tháng Mười và Tháng Mười Một, và đến đầu Tháng Một năm 2025, FDA tuyên bố dịch bệnh đã kết thúc với lý do bất kỳ sản phẩm nào có khả năng bị ảnh hưởng đều đã quá hạn sử dụng. Có thể hiểu là trong quá trình phát hiện dấu hiệu nghi ngờ và thực hiện quy trình thu hồi thì sản phẩm đã qua thời hạn sử dụng và sản phẩm hư hỏng hầu như chưa đến tay người tiêu dùng.
Chắc chắn nên thận trọng và vứt bỏ bất kỳ sản phẩm dưa leo nào được nêu tên trong lệnh thu hồi, nhưng hầu hết các sản phẩm bị ảnh hưởng có thể đã bị hỏng trước khi FDA tuyên bố dịch bệnh đã được kiểm soát.
Ba đợt bùng phát vi khuẩn salmonella từ ba nguồn khác nhau trong khoảng thời gian khoảng bảy tháng nghe có vẻ không bình thường. Nhưng theo ông Otto Simmons III, một chuyên gia an toàn thực phẩm tại đại học North Carolina University, có lẽ đó đúng sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Việc một loại rau tươi như dưa leo liên quan đến nhiều đợt bùng phát trong vòng một năm không phải là điều chưa từng có,” bà Mary Anne Amalaradjou, phó giáo sư sinh học thực phẩm tại đại học University of Connecticut, cho biết.
Thực tế, các loại cây trồng khác như rau diếp, giá đỗ và dưa lưới cũng có xu hướng tương tự trong những năm qua. Ngoài ra, dưa leo còn có một rủi ro hơi đặc biệt ở chỗ nó hầu như luôn được ăn sống, vì vậy vi khuẩn không có cơ hội bị tiêu diệt thông qua quá trình nấu nướng.
Một phát ngôn viên của Bộ Y Tế và Dịch Vụ Nhân Sinh chia sẻ hai đợt thu hồi gần đây liên quan đến dưa leo có nguồn gốc từ các khu vực địa lý khác nhau do các chủng Salmonella khác nhau gây ra không cho thấy vấn đề nhiễm khuẩn dai dẳng. Nếu không có mối liên hệ giữa hai đợt bùng phát này, FDA sẽ không coi đó là vấn đề dai dẳng trên diện rộng về nhiễm khuẩn Salmonella trong dưa leo.
Nếu chúng ta đang chứng kiến nhiều vụ thu hồi dưa leo hơn, hay nói chung là các vụ thu hồi liên quan đến bệnh do thực phẩm, Simmons cho biết đó không phải là dấu hiệu cho thấy hệ thống thực phẩm của Hoa Kỳ kém an toàn hơn so với trước đây. Ông ghi nhận Đạo Luật Hiện Đại Hóa An Toàn Thực Phẩm năm 2011 đã thiết lập một hệ thống giám sát ô nhiễm chặt chẽ hơn.
Hiện có nhiều công cụ hơn để thực sự có thể phát hiện các chất gây ô nhiễm vi khuẩn bằng các phương pháp lấy dấu vân tay hiện nay điều chắc chắn hiệu quả hơn, và cho phép có dữ liệu dịch tễ học đáng tin cậy hơn.
Ông Simmons cũng lưu ý rằng ngành công nghiệp thực phẩm của Hoa Kỳ đang lớn mạnh và mở rộng hơn bao giờ hết. Sản phẩm được trồng thương mại không chỉ nằm ở khu vực xuất xứ của nó, nó thường được phân phối trên toàn quốc và đôi khi còn vượt ra ngoài phạm vi quốc gia.
Bà Amalaradjou lại quan ngại về chuỗi cung ứng dài, nhiều bước mà Hoa Kỳ đang áp dụng có thể làm phức tạp vấn đề. Từ trang trại đến cửa hàng tạp hóa, dưa leo có thể đi qua nhiều khâu – trang trại, nhà đóng gói, nhà phân phối và nhà bán lẻ. Điều này khiến việc truy tìm nguồn gốc nhanh chóng khi dịch bệnh bùng phát trở nên khó khăn.
FDA không thể xác định được nguồn ô nhiễm cụ thể trong đợt bùng phát ở Sonora, và họ cũng chưa thể xác định được nguồn ô nhiễm cụ thể trong đợt bùng phát ở Boynton Beach. Thật không may, ô nhiễm thực phẩm chỉ là điều xảy ra trong một thế giới không hoàn hảo, và nó có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau.
Simmons nhận định không có điều gì chúng ta làm là không có rủi ro. Bạn đang tiêu thụ nông sản tươi được trồng ngoài trời. Có những nguồn gây ô nhiễm từ môi trường. Có thể có hệ thống xử lý nước thải tại chỗ bị rò rỉ. Có thể có nước thải thô thải ra môi trường. Có nhiều nguồn gây ô nhiễm điểm và nguồn gây ô nhiễm không điểm.
Nếu nguồn nước dùng để tưới tiêu cây trồng bị ô nhiễm, cây trồng được tưới cũng có thể bị ô nhiễm. Điều này có thể xảy ra do tiếp xúc, nếu nông sản được chất lên xe tải trước đó dùng để vận chuyển động vật hoặc sản phẩm động vật mà không được làm sạch. Ô nhiễm có thể xảy ra ở hầu hết mọi bước của chuỗi sản xuất, bao gồm cả khâu chế biến trong bếp nhà bạn, nếu vi khuẩn từ một sản phẩm bị ô nhiễm khác tiếp xúc với rau củ trước đó chưa bị ô nhiễm.
Giống như bất kỳ điều gì gây nguy cơ cho sức khỏe con người, chúng ta có lẽ sẽ không bao giờ giảm được tỷ lệ vi khuẩn gây bệnh do thực phẩm xuống mức 0.
Để giảm thiểu rủi ro, hãy chắc chắn luôn tuân thủ các biện pháp vệ sinh đúng cách trong bếp:
-Sử dụng dao và thớt sạch mỗi lần để tránh lây nhiễm chéo
-Rửa tay trước khi chế biến thực phẩm
-Rửa sạch rau củ trước khi chế biến
-Có thể ngâm trong nước muối pha dấm loãng cho trái cây hoặc rau ăn sống sau khi rửa sạch dưới vòi nước mạnh.
(theo Huffpost)
