Về chiến sự ở Ukraine, lúc này người ta thấy rằng:
Ukraine đang đối mặt với tình hình khó khăn ở Pokrovsk. “Mọi quyết định về việc rút quân sẽ phụ thuộc vào các chỉ huy quân sự tại thực địa,” Tổng Thống Zelensky nói. Ông nói thêm: “Không ai bị ép hy sinh vì những đống đổ nát. Nếu cái giá phải trả là quá lớn thì điều quan trọng nhất đối với chúng ta là sinh mạng của các binh sĩ.”
Chắc chắn TT Zelensky có lý khi cho rằng Nga đang tìm kiếm một chiến thắng ở Pokrovsk để củng cố vị thế trong những cuộc đàm phán với Mỹ. Nga nhiều lần tuyên bố bao vây hàng ngàn binh sĩ Ukraine nhưng Kyiv bác bỏ. TT Zelensky khẳng định Ukraine sẽ không từ bỏ việc bảo vệ những vùng lãnh thổ của mình.
Trước đó Kyiv đã chính thức đình chỉ hòa đàm với Moscow với lý do hòa đàm không đạt được tiến triển đáng kể nào. Kyiv cho rằng “phía Nga đến với một nhiệm vụ rất cứng nhắc, và phải bảo vệ bằng mọi giá cái lập trường được giao. Họ còn giám sát lẫn nhau và báo cáo xem ai thể hiện sự cứng rắn hơn trong việc bảo vệ lập trường của mình.”
Và nếu như vậy thì rõ ràng cả Moscow và Kyiv đều đang tỏ ra cứng rắn trong lập trường của họ. Kyiv quyết không nhượng một tấc đất cho kẻ thù, còn Moscow thì quyết đòi Kyiv phải nhượng đất thì mới chịu ngừng giao tranh. Moscow tuyên bố mong muốn hòa bình, và rằng sớm hay muộn Ukraine cũng phải đàm phán với Nga, đồng thời cảnh báo Ukraine càng trì hoãn thì vị thế của Ukraine “sẽ càng tồi tệ.”
Vấn đề là khi nhấn mạnh Nga mong muốn hòa bình, Moscow lại khiến người ta tin rằng Nga đang thực sự lâm kiệt quệ, không còn khả năng chi trả cho cuộc xung đột quá tốn kém ở Ukraine, điều mà ai cũng thấy rõ. Và việc Moscow vẫn mạnh miệng chỉ là mạnh cái miệng thôi. Một kẻ hiếu chiến mà nói mình muốn hòa bình thì chỉ có thể là kẻ đó không còn khả năng theo đuổi cuộc chiến. Hẳn vì nắm được thóp Nga nên Ukraine đang cố sức giữ Pokrovsk càng lâu càng tốt.
Cái sự mong muốn hòa bình của Nga còn được thể hiện qua việc Moscow nói mình hy vọng TT Mỹ Donald Trump vẫn sẵn sàng giúp giải quyết xung đột. “Chúng tôi chân thành mong rằng TT Trump vẫn sẵn lòng đóng góp vào việc giải quyết chính trị và ngoại giao cho vấn đề Ukraine,” ông Dmitry Peskov, phát ngôn viên Điện Kremlin, nói.
Vào lúc này, người ta nhận thấy rằng sau một thời gian có ý ép Ukraine nhượng đất cho Nga để chiến tranh mau mau kết thúc, Washington giờ đây cho thấy họ không còn muốn áp đặt điều gì với một Kyiv cứng cỏi, quyết không nhượng bộ Nga về vấn đề lãnh thổ. Và rằng Nga và Ukraine phải tự đồng ý với thỏa thuận hòa bình, dù Mỹ vẫn không muốn từ bỏ vai trò trung gian cho giải pháp hòa bình Nga – Ukraine.
Moscow luôn cáo buộc Kyiv từ chối tham gia các cuộc hòa đàm. Còn Kyiv khẳng định những điều kiện mà Moscow đưa ra để kết thúc chiến tranh là không thể chấp nhận được, vì chẳng khác nào yêu cầu Ukraine đầu hàng. Vào lúc này, Ukraine không việc gì phải nao núng khi các nước EU vẫn khẳng định cam kết toàn diện với nền độc lập và sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine. Thực tế là Ukraine vẫn đang nhận được quân viện dồi dào từ Phương Tây. Bản thân TT Trump cũng chưa bao giờ dứt khoát nói không với việc trao Tomahawk cho Kyiv.
Các bộ trưởng tài chính của EU hôm 13 Tháng Mười Một đã nhất trí rằng việc cấp cho Ukraine một khoản vay dựa trên tài sản Nga bị đóng băng sẽ là phương án hiệu quả nhất. Và rằng việc sử dụng các tài sản Nga bị đóng băng là phương án hấp dẫn đối với EU vì nó không làm tăng nợ công của các nước thành viên mà vẫn có thể cung cấp cho Ukraine hơn 163 tỷ Mỹ kim trong vòng 2 năm. Tiền này sẽ được chuyển cho Ukraine và Ukraine chỉ phải hoàn trả khoản vay nếu nước này nhận được tiền bồi thường xung đột từ Nga. Phương án này được gọi là Khoản Vay Bồi Thường vì nó gắn liền với việc Nga trả bồi thường.
Xem ra mặt trận Pokrovsk sẽ đóng vai trò quan trọng đối với cuộc chiến ở Ukraine. Nếu Nga chiếm được thành phố chiến lược này, đó sẽ là thắng lợi lớn nhất của Nga trong gần hai năm qua. Còn nếu Ukraine vẫn giữ vững Pokrovsk, đó sẽ là thất bại nặng nề của Nga trong gần hai năm qua trong tình hình kinh tế Nga ngày càng lâm kiệt quệ vì các lệnh cấm vận của Phương Tây.
Rốt cuộc, Moscow không sai khi cho rằng Ukraine không sớm thì muộn phải ngồi vào bàn đàm phán. Và Kyiv cũng có thể nói rằng Nga không sớm thì muộn cũng phải ngồi vào bàn đàm phán. Vấn đề là hai bên sẽ đàm phán trong tư thế nào. Kyiv sẽ phải ký vào một thỏa thuận hòa bình chứa đựng những điều khoản thiệt thòi cho Ukraine vì những thất bại trên chiến trường, hay Moscow sẽ phải chấp nhận một thỏa thuận hòa bình với những điều khoản không như họ mong muốn trong tình thế kiệt quệ, không còn kham nổi cuộc chiến mà họ đã gây ra?
