Khi các nhà sản xuất xe hơi tìm cách tăng thêm các mệnh lệnh lời nói vào việc điều khiển xe hơi, chiếc xe của bạn sẽ “lắm mồm” hơn, thậm chí có thể đánh giá giọng hát của bạn nếu bạn hỏi nó.
Người đồng hành vô hình
Bạn tiến đến chiếc xe của mình ngoài bãi đậu với đôi tay chất đầy hàng tạp hóa và ra lệnh: “Mở cửa sau!”, chiếc xe hiểu ngay yêu cầu của bạn. Trên đường, khi tuyết dày lên, xe sẽ hỏi bạn có muốn chuyển sang kiểu lái bốn bánh (four-wheel drive)? Bạn trả lời “có” và xe sẽ lập tức tuân lệnh. Đang lái xe mà bạn không hiểu biểu tượng cảnh báo kỹ thuật số trên bảng điều khiển có nghĩa gì, cứ hỏi xe, nó sẽ giải thích chính xác.
Công nghệ tạo ra những kịch bản trên, dự kiến sẽ được đưa vào xe hơi trong một hoặc hai năm tới, khi các nhà sản xuất xe mở rộng khả năng thoại (voice) của xe và cho phép người dùng điều khiển xe hơi bằng lời nói nhiều hơn.
Với sự phổ biến và nâng cấp của màn hình điều khiển trong xe hơi, các nhà sản xuất xe đang dùng các mệnh lệnh bằng lời nói như giải pháp giúp người lái xe quan sát đường đi tốt nhất và tránh bị phân tán góc nhìn. Họ rất thành công khi đưa các “khẩu lệnh” khó hơn vào phần mềm điều khiển của xe. Ví dụ ra lệnh bằng lời nói để bật cần gạt nước, điều chỉnh gương hoặc mở cửa sau. Ngoài ra, họ còn lập trình cho chiếc xe có thêm nhiều “gợi ý” hay lời nhắc của riêng nó.
Nói chung, kỹ nghệ xe hơi đang tìm cách kết hợp giọng nói với trí khôn nhân tạo (AI) để biến xe hơi của bạn thành “người bạn đồng hành đúng nghĩa” trong các chuyến du lịch để không chỉ giúp bạn vận hành xe tốt hơn mà còn có thể giới thiệu cho bạn một nhà hàng khi bạn đói bụng, thông báo cho bạn về một việc gì đó cần giải quyết ngay, thậm chí phát hiện tâm trạng căng thẳng của chủ nhân và tự “điều chỉnh” bằng cách chơi một list nhạc cổ điển.
Prateek Kathpal, Giám đốc công nghệ tại công ty Cerence Inc có trụ sở tại Massachusetts, chuyên cung cấp trí tuệ nhân tạo và các công nghệ khác cho các nhà sản xuất xe hơi nhận định trên The Wall Street Journal: “Trợ lý giọng nói ngày càng chủ động hơn trước rất nhiều”.
Bước tiến vượt bậc nhờ trí khôn nhân tạo (AI)
Người mua xe thế hệ mới sẽ không còn hoài nghi về công nghệ giọng nói. Cách nay một thập niên, các hệ thống nhận dạng giọng nói vẫn còn gây nhiều thất vọng. Các lệnh yêu cầu một chuỗi cụ thể của các từ trường xếp chồng lên nhau, không được tiêu chuẩn hóa chung, vì vậy những lệnh hoạt động trong “gia đình” Ford lại không hoạt động trong gia đình Lexus! Hệ thống lệnh miệng kém tin cậy đến mức kéo cả điểm số của các nhà sản xuất trong bảng xếp hạng chất lượng xe xuống.
Ned Curic, Giám đốc công nghệ của hãng sản xuất Jeep Stellantis N.V. và trước đó là Phó chủ tịch của Bộ phận Xe hơi Alexa của Amazon.com nhận định: “Giọng nói lúc đó được tin tưởng ở quy mô nhỏ đến không ngờ!”.
Ngày nay, mức tín nhiệm đã tăng ấn tượng và người lái xe hơi sử dụng điều khiển bằng giọng nói thường xuyên hơn. Một cuộc khảo sát tại Hoa Kỳ do công ty nghiên cứu Strategy Analytics thực hiện vào năm ngoái phát hiện 40% chủ sở hữu cho biết từng sử dụng hệ thống giọng nói trong xe của họ ít nhất một lần mỗi tuần, tăng từ 30% của năm 2019.
Một cuộc khảo sát khác vào đầu năm nay của công ty nghiên cứu S&P Global Mobility cho thấy “giọng nói là lựa chọn đầu tiên hoặc thứ hai của chủ xe khi cần điều hướng, gọi điện hoặc thay nhạc so với các tùy chọn khác như dùng nút trên bảng điều khiển, dùng vô lăng hoặc màn hình cảm ứng”.
Với những tiến bộ AI, các hệ thống vận hành bằng giọng nói đã có thể hiểu và thực thi các mệnh lệnh và câu hỏi đa dạng hơn. Người máy ẩn sau màn hình cảm ứng đa phương tiện hiểu rõ hơn yêu cầu của chủ nhân để chuyển đài phát thanh và ít có khả năng gọi lộn cho người khác khi bạn định gọi cho vợ/chồng. Và bởi vì hầu hết các xe hơi hiện nay đều có kết nối internet, hệ thống có thể dùng kho dữ liệu từ đám mây để cập nhật bản đồ điều hướng và danh sách các doanh nghiệp địa phương.
Cách đây gần một thập niên, sự ra đời của các tính năng như Apple CarPlay và Android Auto cho phép kết nối điện thoại thông minh của người dùng với màn hình cảm ứng và qua giao diện điện thoại, giúp chủ xe ra lệnh bằng giọng nói sau tay lái.
Apple CarPlay và Android Auto ngày càng trở nên phổ biến. Các công ty xe hơi cũng có hệ thống nhúng (embedded system) của riêng mình, thường được truy cập thông qua một nút trên vô lăng. Và gần đây, nhiều nhà sản xuất xe hơi bắt đầu đưa trợ lý Google Assist và các trợ lý của bên thứ ba khác vào lõi xe để cho phép người lái thực hiện các lệnh vượt ra ngoài hệ thống đa phương tiện, chẳng hạn như điều chỉnh ghế hoặc tăng nhiệt lưng ghế cho ấm.
Trong tương lai, khi những tiến bộ tự động hoá đảm nhận thêm nhiều nhiệm vụ lái xe hơn, các nhà sản xuất xe hơi còn kết hợp chức năng thoại với các dịch vụ giải trí như chơi game hoặc gửi email! Trong số những tiến bộ được mong đợi về giọng nói có STLA SmartCockpit của Stellantis sẽ được giới thiệu vào năm 2024 sử dụng công nghệ giọng nói kết hợp với camera và cảm biến hiểu được cử chỉ tay và ánh nhìn để xe tự động chọn điểm đậu.
Curic nói: “Hệ thống sử dụng công nghệ của Amazon cũng sẽ cho phép người dùng yêu cầu trợ giúp tối ưu thiết bị mở cửa garage tại nhà hoặc ra lệnh xe chuyển sang hệ thống lái bốn bánh khi tuyết rơi nhiều. Hướng dẫn bằng lời nói từ xe hơi sẽ hiệu quả hơn và ít bị phạt hơn. Nếu xe đang đi quá nhanh để chuyển sang lái bốn bánh theo yêu cầu của người lái, một tin nhắn thoại giải thích tình huống sẽ dễ hiểu hơn là nhìn vào giải thích trên màn hình”.
Cuộc đua giữa các nhà sản xuất
General Motors Co. và các nhà sản xuất xe hơi khác đang chạy đua để cho phép người dùng xem hướng dẫn sử dụng. GM có kế hoạch cung cấp bản cập nhật software từ xa trong những tháng tới cho mẫu SUV chạy điện Cadillac Lyriq mới ra mắt của hãng, trong đó có hướng dẫn bằng lời nói.
Câu hỏi của hành khách về cách đặt vị trí ghế trên xe hơi sẽ gợi ra câu trả lời: “Hãy sử dụng nút ‘set’ trong một trong hai nút ‘memory’ nằm trên bảng điều khiển cửa. Bạn có muốn tôi hướng dẫn bạn không?”. Hệ thống cũng phân tích giọng nói của chủ nhân ngày càng tốt hơn.
Kathpal từ Cerence cho biết công ty đã phát triển một tính năng mới có thể xác thực giọng nói để mua hàng trực tuyến an toàn. Cerence còn cố gắng ra lệnh bằng giọng nói bên ngoài xe bằng một tính năng sử dụng một microphone nhỏ gắn trên nóc xe cho phép người dùng yêu cầu mở cửa ra vào hoặc cửa sổ. Nhưng nó chỉ hoạt động với giọng nói cài đặt trước của chủ sở hữu.
Các nhà sản xuất xe hơi cũng cung cấp nhiều tùy chọn giải trí hỗ trợ giọng nói hơn. Mercedes-Benz đang thử nghiệm một hệ thống gọi là Tourguide: Người lái xe có thể yêu cầu trợ lý giọng nói mô tả các địa điểm ưa thích dọc theo tuyến đường. Công ty đang xem xét giới thiệu tính năng này ở Bắc Mỹ,” Duygu Kanver, Giám đốc sản phẩm của Cerence cho biết. “Cerence đang phát triển một tính năng karaoke gọi là Cerence Sing, cho phép người lái theo dõi lời bài hát mà không bị phân tâm. Thay vì đọc các từ trên màn hình của xe, người dùng có thể yêu cầu giọng nói của máy tính lặp lại phần lời bài hát gần đây nhất, và còn rất nhiều thứ nữa”.
