Lego đã sống chung với nhiều thế hệ người dân Mỹ và các quốc gia khác. Lego Group, tập đoàn đứng sau những viên gạch nhựa tuyệt vời này, vừa kỷ niệm 90 năm thành lập vào tuần trước.
Lego là đồ chơi yêu thích của nhiều người khi còn nhỏ. Họ đã dành không biết bao nhiêu giờ ngồi trước đống “gạch” (brick) khổng lồ và sử dụng “ngôn ngữ Lego” của riêng mình để đặt tên cho hàng trăm mảnh ghép tự xây dựng có hình dáng và kiến trúc khác nhau. Khi đã là cha mẹ, nguồn cảm hứng Lego được truyền cho con cái và chúng cũng làm điều tương tự, thậm chí còn sáng tạo nhiều hơn với những chủ đề mới.
Đồ chơi vĩ đại
Kỷ niệm sinh nhật 90 năm, Lego có rất nhiều thứ để ăn mừng. Hội nghị ảo “Lego Con 2022” được phát trực tiếp trên YouTube từ khu phức hợp Lego House rộng 130,000 sq.ft ở thành phố Billund, Đan Mạch, quê hương của nó. Khu phức hợp hình những viên gạch Lego được lấp đầy bởi 25 triệu viên gạch.
Đồ chơi Lego (rút gọn từ “leg godt” có nghĩa là “chơi tốt” trong tiếng Đan Mạch, nhưng cũng trùng hợp thú vị với từ gom góp và thu thập trong tiếng La tinh) đã được các chuyên gia trong kỹ nghệ đồ chơi đặt tên là “đồ chơi vĩ đại nhất mọi thời đại” và được các các nhà sử học gọi là “đồ chơi có ảnh hưởng nhất mọi thời”.
Tập đoàn Lego cũng là công ty đồ chơi lớn nhất thế giới. Thường được xem là đồ chơi dành riêng cho con trai, nhưng sự thành công của Logo đã vuợt ra ngoài giới tính, tuổi tác và được cả trẻ em gái lẫn người lớn yêu thích. Dù đôi khi Lego làm cho các bậc cha mẹ phiền toái vì thỉnh thoảng dẫm phải các mảnh nhỏ lũ trẻ chơi để vất vưởng đâu đó.
Bằng sáng chế lớn cuối cùng cho các viên gạch (khối xây dựng) của Lego đã hết hạn vào năm 1978, nhưng hơn 40 năm sau, trỏ chơi vẫn không có đối thủ nào xứng tầm. Đó là bởi vì, ngoài sự độc đáo của thương hiệu và khả năng cạnh tranh mạnh mẽ, chất lượng và tính sáng tạo của những viên gạch Lego là vô đối.
Gạch Lego hầu như không thể phá hủy, chịu được sự tấn công liên tục, đối xử thô bạo và rất bền vững. Những viên gạch thời thơ ấu từ thập niên 1980 nếu được giữ lại chúng sẽ vẫn hoàn hảo không thua gì những viên bây giờ, biến Lego thành một món đồ chơi “gia truyền” mà cha mẹ có thể để lại cho con cái mà không sợ bị lỗi thời. Không chỉ vậy, mọi viên gạch được làm từ năm 1958 đều phù hợp với những viên gạch hiện nay, để cho phép các khối ghép được sáng tạo vô thời hạn.
Ngay cả Lego Duplo, bộ các viên gạch lớn hơn cũng hoàn toàn phù hợp với Lego thế hệ trước (Duplo bắt nguồn từ “double” trong tiếng Latinh để chỉ tỷ lệ 2:1). Dĩ nhiên, chất lượng bền vững với thời gian phải đi kèm với giá cả tương xứng. Theo một nghiên cứu, Lego nổi tiếng là đắt. Bộ Logo trung bình có giá $130 ở Mỹ, $111 ở Hồng Kông, nơi rẻ nhất và $672 ở Ecuador, nơi đắt nhất. Nhưng các bậc cha mẹ thường rất sẵn lòng trả tiền cho chúng. Để giảm phí tổn mua Logo, Quỹ Lego (chi nhánh từ thiện của công ty) là đối tác của UNICEF chuyên hỗ trợ các chương trình giáo dục mầm non và đào tạo giáo viên ở những quốc gia như Rwanda, Zambia, Nam Phi, Serbia và Iraq. Đây cũng là quĩ đóng góp lớn nhất của khu vực tư nhân cho phản ứng COVID-19 của UNICEF.
An toàn là trên hết
Lego cũng đề cao tính an toàn về các khối ghép được tạo ra, nhưng một nghiên cứu năm 2016 cho thấy các khối ghép Lego ngày càng bạo lực theo thời gian, với gần 30% bộ đồ chơi phát hành trong những năm gần đây có chứa ít nhất một mẫu ráp vũ khí, dù chúng nhìn cũng không dữ dằn gì cho lắm, như đèn chiếu sáng trong Star Wars, súng bắn tia và vũ khí thời Trung cổ (Castle Medieval Market Village hay Medieval Blacksmith).
Tính lành mạnh an toàn cho thương hiệu mở rộng sang cả các bộ phim được cấp phép của Lego. “Lego Masters” trên kênh Fox và trên dịch vụ xem phim trực tuyến Hulu được đánh giá là loạt phim tranh tài thực tế thân thiện với gia đình nhất. Hai bộ phim điện ảnh “The Lego Movie” (2014) và “The Lego Batman Movie” (2017) cũng là niềm vui tuyệt vời dành cho mọi lứa tuổi (và được xem là những bộ phim dựa trên đồ chơi hay nhất).
Tất cả những lời chào hàng Lego gửi đến các bậc cha mẹ nói về lợi ích giáo dục của đồ chơi này đều là sự thật. Lego đã được chứng minh giúp trẻ em và thanh thiếu niên phát triển các kỹ năng xã hội và giao tiếp; kỹ năng vận động, giải quyết vấn đề và sáng tạo. Trò chơi Lego giúp trẻ tự kỷ cải thiện tương tác xã hội tốt hơn các phương pháp trị liệu khác. Chơi Lego có lợi cho sức khỏe trẻ em, giúp trẻ nhập viện phục hồi tốt và trẻ bại não tăng thêm kỹ năng nhận thức.
Người máy Lego còn được sử dụng để phục hồi trí nhớ cho người cao tuổi và đang được nghiên cứu để hỗ trợ người già và người khiếm thị làm các công việc vặt gia đình. Gạch Lego cũng được sử dụng để mô hình hóa hệ thống sinh hóa của cơ thể, mô phỏng hệ thống thần kinh, xây dựng thiết bị nghiên cứu sinh lý tế bào và mô, nghiên cứu thực vật, sinh vật; hiệu chỉnh máy siêu âm, kiểm tra ống kính camera điện thoại di động. Robot Lego còn được dùng để dạy vật lý, hóa học, sinh học, cơ điện tử, lập trình, và kỹ thuật ở các trường tiểu học. Thậm chí nó còn được sử dụng để dạy viết văn. Các nghệ sĩ dùng Lego để tạo ra các tác phẩm điêu khắc và tranh được trưng bày trong các phòng trưng bày và bảo tàng.
Thăng trầm
Lego được thành lập năm 1932 (nhưng chỉ được đặt tên Lego vào năm 1936) bởi Ole Kirk Kristiansen, một thợ mộc chuyển sang chế tạo máy làm bánh mì sống ở Billund. Đến nay Lego Group vẫn là công ty thuộc sở hữu gia đình, hiện do cháu trai Kjeld Kirk Kristiansen quản lý. Godtfred, con trai của Ole chính là người đã nghĩ ra thiết kế độc đáo “ingenious interlocking design” vào năm 1958 và không thay đổi kể từ đó. Dù bằng sáng chế đã hết hạn vào năm 1978, nhưng mức độ phổ biến toàn cầu của Lego tăng vọt nhờ thêm các chủ đề mới như giới thiệu bộ Lego Town (được đổi tên thành Lego City vào năm 1999), Lego Castle và Lego Space, cũng như bộ nhân vật mini Lego minifigures và hải tặc Lego Pirates năm 1989.
Thành công của Lego dẫn đến các đối thủ cạnh tranh và hàng nhái, nên những năm sau đó, doanh số bán giảm sút mạnh trong khi công ty không có thêm chiến lược kinh doanh mới. Đến năm 2003, Lego bắt đầu thua lỗ và nợ $800 triệu. Sự hồi sinh chỉ bắt đầu vào năm 1999, khi Lego sản xuất các bộ xếp hình dựa trên các thương hiệu được nhượng quyền, chủ yếu là Star Wars (Chiến tranh giữa các vì sao). Mô hình các loại phi thuyền, máy móc, không gian và sinh vật trong Star Wars ra đời và đến nay vẫn là một trong những chủ đề bán chạy nhất của Logo.
Star Wars cứu Lego giống như bộ truyện tranh Star Wars cứu nhà xuất bản Marvel vào năm 1977. Với giá $800, Star Wars Millennium Falcon trở thành một trong những bộ bán chạy nhất của Lego. Mô hình Lego lớn nhất từng được chế tạo là Star Wars X-Wing với kích thước như thật, được làm từ 5,335,200 viên gạch, nhưng chỉ để trưng bày. Bộ Lego lớn nhất được bán ra thị trường là Bản đồ Thế giới Nghệ thuật, gồm 11,695 viên gạch.
Lego thực sự là đồ chơi tốt nhất từng được phát minh, nhưng nó không chỉ là một món đồ chơi bình thường, mà với khả năng sáng tạo và thể hiện vô hạn, những khối ghép Lego là cách tuyệt vời để cha mẹ chia sẻ tuổi thơ của mình với con cái, và cứ vậy, từ thế hệ này sang thế hệ sau.
Đọc thêm:
